Co ma wpływ na samokształcenie

Samokształcenie może być zupełnie niezależne od jakiegokolwiek zewnętrznego kierownictwa, a może także być kierowane pośrednio lub bezpośrednio. O efektywności procesu samokształcenia ma największy wpływ wysoka samoocena i wiara w siebie.

Samokształcenie nie jest wyłącznie indywidualnym procesem, posiada także wymiar społeczny. Z jednej strony korzysta z pomocy nauczycieli instytucji oświatowych, z drugiej przygotowuje do pełnienia w społeczeństwie różnych ról i zadań.

Model WSWS
Składnikami modelu WSWS (wysokiej samooceny i wiary w siebie) są następujące elementy:
• przynależność (uczący się musi czuć się potrzebny, akceptowany, przynależność do określonej grupy, teamu daje poczucie bezpieczeństwa, w razie sytuacji awaryjnych człowiek nie jest sam, zawsze może się też do kogoś zwrócić o pomoc),
• aspiracje (uczący się musi mieć własne dążenia, motywację, musi wiedzieć czego chce, a przy okazji potrafić to robić, mieć pomysł na zrealizowanie swoich dążeń),
• bezpieczeństwo (uczący się jest pewny swojej pozycji w grupie, posiada zadania i obowiązki, wie co do niego należy, co od niego wymaga się i gdzie umiejscowiona jest granica jego kompetencji zawodowych),
• tożsamość (uczący się zdaje sobie sprawę z własnych słabych i mocnych stron, wartości i przekonań),
• sukces (uczący się wierzy w swoje możliwości, potrafi dążyć do realizacji wyznaczonego zadania w dystansie długoterminowym, ale również cieszy się z małych sukcesów, które stają się fundamentem do realizacji kolejnych punktów strategii sukcesu zawodowego).

Wpływ wewnętrzny i zewnętrzny
Niezależnie od uwarunkowań neurobiologicznych, wpływ na samokształcenie mają dwie inne grupy czynników. Pierwszym z nich są czynniki wewnętrzne, czyli osobowe. Na jego całokształt składają się m.in. wcześniejsze doświadczenia edukacyjne, które mają wpływ właściwie na całą dalszą ścieżkę edukacyjną i zawodową. Ponadto mogą być to również indywidualne upodobania i preferencje dotyczące form i metod uczenia się, sposobów zdobywania i wykorzystania źródeł wiedzy, indywidualnego tempa i intensywności nauki. Nie bez znaczenia jest również postawa wobec wiedzy. Czym ona jest? Odwieczne pytanie „mieć” czy „być” jest aktualne również tutaj. Można „mieć wykształcenie”, ale też „być wykształconym”. Od indywidualnej oceny zależy co jest dla nas cenniejsze. Każdy powinien mieć ocenę własnej samodyscypliny, wiedzieć jak reaguje w konkretnych sytuacjach, znać umiejętności organizowania czasu wolnego. Do czynników zewnętrznych, czyli sytuacyjnych możemy zaliczyć przede wszystkim: dostępność źródeł wiedzy, sytuację rodzinną i finansową, możliwości czasowe oraz wymogi środowiska (zawodowego, szkolnego, rodzinnego, towarzyskiego).
Uwarunkowania osobowe i sytuacyjne wpływają na motywację do samokształcenia. Wśród motywów rozwijania aktywności samokształceniowej wyróżnić można dwie grupy. Pierwszą z nich jest motywacja wewnętrzna, czyli np. rozwój zdolności, zainteresowań, sprawdzenie siebie, zaspokojenie ciekawości, zyskanie indywidualnego oblicza, odnalezienie sensu życia. Drugą jest motywacja zewnętrzna, do której można zaliczyć np. akceptację w środowisku, awans, zlikwidowanie wad czy sławę. Oba rodzaje motywacji mają dużą wartość dla samokształcenia, ale motywacja wewnętrzna gwarantuje większą trwałość i efektywność tego procesu i uniezależnia od „zewnętrznych” nagród.

Publikacja sfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu
Społecznego. Projekt „Szkoła nie tylko dla dzieci” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego
Funduszu Społecznego.
[url=”http://www.szkolanietylkodladzieci.eu”]http://www.szkolanietylkodladzieci.eu

UWAGA: Archiwum dyskusji na forum znajdziesz tutaj.