Młodzieżowy Dom Kultury – gospodarskie spojrzenie

Obecnie żyjemy w czasach, gdzie wymagania wobec ludzi i instytucji są coraz większe, a konieczność zmian, oszczędności oraz szukania nowych rozwiązań staje się codziennością. Jako pracownik jednostki oświatowej przyglądam się od lat pracy MDK w placówkach oświatowych.

Koła zainteresowań MDK znajdują się w szkołach na terenie całego miasta. Nauczyciele, którzy prowadzą zajęcia z dziećmi są najczęściej pracownikami danej szkoły i jest do dla nich dodatkowa część etatu i wynagrodzenia.
Zgodnie z Kartą Nauczyciela (Dz. U. z 2009 roku, poz. 1.) dokonano zmiany w artykule 42 ust. 2. pkt 2. Po zmianie zapis przedstawia się w następujący sposób:
Ust. 2. W ramach czasu pracy, o którym mowa w ust. 1. oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel obowiązany jest realizować:

1. Zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, w wymiarze określonym w ust. 3 lub ustalonym na podstawie ust. 4a albo ust.7;
2. Inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły, w tym zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów, z tym że w ramach tych zajęć:
a) nauczyciel szkoły podstawowej i gimnazjum, w tym specjalnych, jest obowiązany prowadzić zajęcia opieki świetlicowej lub zajęcia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora szkoły, z wyjątkiem godzin przeznaczonych na zwiększenie liczby godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w wymiarze 2 godzin w tygodniu;
b) nauczyciel szkoły ponadgimnazjalnej, w tym specjalnej, jest obowiązany prowadzić zajęcia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora szkoły, z wyjątkiem godzin przeznaczonych na zwiększenie liczby godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w wymiarze 1 godziny w tygodniu;

Zgodnie z art. 42. ust. 7 a Karta Nauczyciela, zajęcia te są rozliczane w okresach półrocznych i ewidencjonowane w dziennikach zajęć. W szkołach są to bardzo często zajęcia rozwijające zainteresowania uczniów. W pewnym jednak momencie zajęcia w szkołach i MDK są dublowane, są to tzw. godziny karciane. Nakładają się na siebie (w tym samym czasie) zajęcia tych samych nauczycieli-pracowników szkół, prowadzących tam różne koła zainteresowań z ich zajęciami w MDK.
Czasami zdarza się tak, że ten sam nauczyciel szkoły, ale już jako pracownik MDK prowadzi to samo kółko co więcej ma za to płacone podwójnie. Nagannym jest fakt, że jeśli np. grupa taneczna bierze udział w Miejskim Przeglądzie Tanecznym, to dyplom otrzymuje np. SP nr, i MDK lub G nr i MDK itp. Wielokrotnie zastanawiałam się, jak to jest? Jedna grupa taneczna, jeden układ taneczny, jeden nauczyciel, te same dzieci, a opłacane i nagradzane są dwie instytucje oświatowe. Obecnie jest tyle dodatkowych zajęć w szkołach, że czasami brakuje dzieci na realizację „godzin karcianych” a tu na dodatek MDK ze swoimi propozycjami.
Dlatego dobrym rozwiązaniem, byłoby przeniesienie wszystkich zajęć do budynku na Osiedlu Stałym, tym bardziej że MDK ma tam swoją siedzibę. Szkoły brałaby udział w przeglądach na równi z MDK, a co się z tym wiąże nauczyciele musieliby się bardziej postarać i włożyć więcej wysiłku w pracę z dwoma grupami dzieci, w różnych dzielnicach naszego miasta (czyli dzielnicy gdzie funkcjonuje szkoła i dzielnicy, w której znajduje się MDK).
Moim zdaniem miało by to sens oraz logiczne i finansowe wytłumaczenie ponieważ pobierają pieniądze z dwóch źródeł. Myślę, że po pewnym czasie z takiego rozwiązania byłyby same korzyści dla dzieci, młodzieży i nauczycieli tym bardziej że na Osiedlu Stałym nie ma placówki kulturalnej.
W szkołach z roku na rok jest coraz mniej dzieci, a pogarszająca się sytuacja materialna niektórych z ich rodziców zwiększa oczekiwania wobec szkół i MDK. Szkoła i Młodzieżowy Dom Kultury byłyby placówkami odrębnymi i każda byłaby rozliczana ze swojej pracy osobno. Zniknęły by niepożądane komentarze z holi szkolnych i nie psułoby to atmosfery pracy w szkole.
W dobie kryzysu, gdzie uczniów jest coraz mniej, młodzi nauczyciele nie mają pracy, brakuje etatów dla starszych nauczycieli, zmiany są nieuniknione a wręcz nieodzowne. Mój głos w dyskusji na łamach prasy wnosi pewną konieczność zmian po to, aby przetrwać, ale niekoniecznie w tych samych strukturach organizacyjnych. Jeżeli zaś mówimy o konieczności zmian to przyjrzyjmy się bliżej instytucjom takim jak np. MDK, które w tych trudnych warunkach bądź co bądź, wyciągają pieniądze z kieszeni przeciętnego podatnika i rodzą nieprzychylne komentarze.

Moja analiza
1.Oferta wakacyjna od 2.07–17.07 10 dni lipca dziennie czynne od 2 godz. 15 min do 4,5 godz. codziennie jeden rodzaj zajęć (w tym okresie pracuje wyrywkowo 4 nauczycieli); od 20.08–31.08 10 dni sierpnia dziennie czynne jak wyżej, w niektóre dni są 3 rodzaje zajęć, w niektóre 1 rodzaj (w tym okresie pracuje 4 nauczycieli).
2. Od 17 lipca do 20 sierpnia – 5 tygodni zamknięte zgodnie z KN (Kartą Nauczyciela).
3. Jest to jedyny ośrodek kulturalno- oświatowy na Osiedlu Stałym i zamknięty na ponad miesiąc wakacji.
4. W Młodzieżowym Domu Kultury pracuje 49 nauczycieli, w tym Pani Renata Gacek jest na rocznym urlopie zdrowotnym z KN dla podratowania zdrowia.
5. Aby obniżyć koszty utrzymania inne gminy przekształcają Młodzieżowe Domy Kultury. Nie obowiązuje Karta Nauczyciela tylko umowa o pracę na podstawie Kodeksu Pracy. Nie ma wtedy problemów z organizacją wakacji, ferii zimowych. Nauczyciele pracują w godzinach popołudniowych rozwijając zainteresowania i zdolności dzieci i młodzieży.
6. Obecnie dochodzi do takich paradoksów, że sieć oddziałów MDK jest prawie we wszystkich szkołach podstawowych, gimnazjach i niektórych liceach i przedszkolach miejskich a nawet OSP Dąbrowa Narodowa i CSK Tauron; Są to zajęcia, różne gry i zabawy, brydżowe, humanistyczne, modelarskie, fotografii i filmu. Niektóre są tylko na grafiku, i tak kółko modelarskie, fotografii i filmu cyfrowego – nie ma naboru; Brak aktualnego harmonogramu MDK, ponieważ cały czas się zmienia. Informacja telefoniczna; Osoby zatrudnione np. radna Ewa Zuber, dyrektor orkiestry Marek Malisz, przewodniczący NSZZ Solidarność Maciej Brull, Janusz Ciołczyk (dop. to nie radny z Ciężkowic).
7. Sprawa jest bardzo złożona, wygląda to tak, z 49 zajęć tylko 24 są prowadzone w MDK, reszta po placówkach oświatowych różnego typu. Nauczyciele zgodnie z KN mają dodatkowo do swojego etatu dołożone 2 godz. tygodniowo w ramach swojego etatu, tzw. godziny karciane i w tym czasie organizują zajęcia pozalekcyjne, i są to najczęściej te same zajęcia które organizuje MDK. Dochodzi do takich sytuacji w szkołach, gdzie jest mało uczniów, nauczyciele mają ciężko skompletować dzieci na zajęcia z godzin karcianych a dodatkowo są prowadzone zajęcia z MDK. Zdarza się tak, że nauczyciel np. ma grupę teatralną lub taneczną płaconą podwójnie jako nauczyciel z godzin karcianych, czyli etatu nauczycielskiego i jako instruktor MDK. Jadąc z taką grupą np. na Festiwal Jawor 2012 występuje z jedną grupą, jedna sztuka teatralna lub taniec i reprezentuje dwie instytucje szkołę i MDK (tak wypisane są na stronach np. Festiwalu Jawor zespoły nagrodzone Gim1/MDK)mając płatne z etatu np. SP nr 7 i MDK za tą samą pracę.
8. Koszty – przebudowa i termomodernizacja budynku MDK2010/14r – 73.200,00 zł; wykonano projekt przebudowy sali kinowej na widowiskowo-kinową wraz z remontem sali gimnastycznej. Zadanie w trakcie realizacji.
9. Analizując przed przystąpieniem łączenia przedszkoli z gimnazjami najpierw powinny być wyłapane i przekształcone takie sytuacje, gdzie jest nadmiar zajęć podwójnie płatnych, a MDK zamiast pracować w wakacje i ferie jak inne instytucje kulturalne świeci pustkami, bo nauczyciele mają urlop.
10. Absurdem w naszej edukacji jest to, że w zastraszającym tempie zmniejsza się liczba uczniów w szkołach, a nie idzie za tym redukcja etatów. Wzrasta w zastraszającym tempie liczba nauczycieli na urlopach zdrowotnych, co dodatkowo obciąża gminę kosztami (płaci się cały rok pensje nauczycielowi na urlopie zdrowotnym i nauczycielowi zatrudnionemu na zastępstwo).
11. Z danych MEN wynika że na jednego nauczyciela przypada 10,5 ucznia w RP a w Europie Zachodniej 15–20 osób.
12. Subwencja samorządowa starcza samorządom na 60–80 proc. wydatków. Pozostałą część gmina musi dołożyć sama, bo jesteśmy organami założycielskimi szkół i właścicielami budynków. Zwolnienie nauczyciela z uwagi na KN graniczy z cudem. Na dodatek rząd corocznie podnosi nauczycielom pensje, ale nie dając gminie ani złotówki na ten cel. Jak widzimy koszty Karty Nauczyciela są coraz większe a gminy coraz bardziej zadłużone.
Najpierw należy oszczędzać tam, gdzie dublują się te same działalności, a wynagradza się za to podwójnie. Dlatego należałoby zmienić system pracy MDK z KN na KP i umowę o pracę, co spowoduje znaczne oszczędności w budżecie.
Jaworznianka

UWAGA: Archiwum dyskusji na forum znajdziesz tutaj.