Nazwa Ogród Urzędu Górniczego niewiele mówi współczesnym mieszkańcom Jaworzna. Bardziej aktualna nazwa tego obiektu to „Zielona Świetlica”, przypominająca o powojennym okresie świetności miasta nie oddaje jednak ani pierwotnego charakteru budynku, ani nie jest adekwatna do jego pierwotnej funkcji.
Zachowany do dziś zespół zabudowy Urzędu Górniczego w naszym mieście, który znajduje się przy ul. Grunwaldzkiej, jest jednym z najbardziej charakterystycznych zespołów architektonicznych miasta będącym kartką z historii Jaworzna oraz świadectwem rozwoju ośrodka przemysłowego w XIX w.
Projekt Urzędu Górniczego powstał w 1839 roku, prawdopodobnie dzięki Prezesowi Senatu Wolnego Miasta Krakowa, który po wizycie w naszym mieście polecił przygotować plan budynku, który pomieści w sobie mieszkanie dla Inspektora i Kontrolera oraz Nadsztygara i kancelarię górniczą.
Nowy plan zakładał budowę trzech obszernych budynków, z których środkowy miał być ustawiony frontem do ulicy i miał pełnić funkcję głównego budynku Urzędu. Pozostałe dwa budynki wybudowano prostopadle w stosunku do pierwszego. W planach budynków znalazły się również podłużne ogrody owocowe, które zostały przypisane poszczególnym użytkownikom.
We wspomnianym wyżej układzie budynków Urząd przetrwał do początku XX w. Między latami 1906-1918 we frontowej części terenu została zamieszczona willa, przeznaczona dla dyrektora kopalni. Dobudowano również dziedziniec, na którym powstała fontanna ozdobiona figurkami dziecięcymi.
Ogród uległ poważnym zmianom w latach pięćdziesiątych. Zlikwidowano część ogrodzeń, część południową, którą wcześniej zajmował las oraz część ogrodu geometrycznego. W nowo powstałym miejscu utworzono szkołę podstawową. Aby zachować jakikolwiek fragment ogrodów, powstał nowy projekt, który wprowadził poważne zmiany w kompozycji. Pojawiły się nowe elementy zagospodarowania jak amfiteatr, basen z wodotryskiem, plac zabaw dla dzieci oraz nowe nasadzenia drzew i krzewów.
Park ludowy o nazwie „Zielona Świetlica” został otwarty w 1956 roku i cieszył się dużą popularnością dzięki działającemu kinu letniemu, organizowanym festynom i okolicznościowym spotkaniom.
Pomimo wielu przekształceń, ogród przy Urzędzie Górniczym, należy uznawać za jeden z najcenniejszych zabytków ogrodowych Jaworzna, gdyż w jego przekształcenia wpisana jest historia miasta i sposób kształtowania się jego struktury urbanistycznej.
Obecnie w Urzędzie Górniczym mieści się siedziba Zarządu TAURON Wydobycie S.A., a budynek można jedynie podziwiać z zewnątrz.
NU
(na podst. Stachańczyk R., Urząd Górniczy i jego ogród, w: Zeszyty Historyczne MJ, Styczeń 2001 , Zeszyt 4)
[vc_facebook]
Zdjęcia: Zeszyty Historyczne, MMJ