Kończyłem tekst o WOŚP, kiedy usłyszałem w radiu, że prezydent Gdańska Paweł Adamowicz zmarł. W momencie cały napisany tekst przestał mieć większy sens. Każda śmierć boli, bo ktoś odchodzi na zawsze. Jednak są sytuacje, że boli jakoś mocniej.

Właśnie tak było tym razem. Ogromna tragedia na tle pięknej akcji. Jeżeli potwierdzą się doniesienia mediów, że zabójca był chorym psychicznie człowiekiem, to fakt, że zaatakował akurat podczas finału WOŚP, jest przypadkiem. Po prostu tam mógł spotkać i podejść prezydenta. Jednak i tak cały obraz tego wydarzenia i jego konsekwencje mnie przerażają. Człowiek zaburzony psychicznie często traci kontrolę nad swoimi czynami. Urojenia są tak mocne, że jedynym wyjściem dla nich to im się poddać. W Gdańsku morderca wykrzyczał powody swojego działania, zawierające także podtekst polityczny.

Mimo że przez najbliższe tygodnie będziemy świadkami szukania winnych tej tragedii, prawda jest taka, że wszyscy po części jesteśmy temu winni. Oczywiście przykład idzie z góry i wszystkie te wojny domowe zaczynają się właśnie tam. Politycy dzielą nas na Polskę A i Polskę B, ale my na to pozwalamy i opowiadamy się po którejś ze stron. Oklepane wyrażenie „mowa nienawiści” w tym wypadku nabiera nowego znaczenia. Do przedwczoraj była tylko zapowiedzią jakiejś tragedii, dzisiaj jest już jej symbolem. Zabił człowiek, najprawdopodobniej chory. Jednak to, co mu się uroiło, wzięło się z otoczenia. A tutaj od dłuższego czasu głównie słychać przepychanki, utarczki i wzajemne oskarżenia. Społeczeństwo stało się niesamowicie spolaryzowane. Albo jesteś z nami, albo przeciwko nam. Zaczyna brakować miejsca, jak i chętnych do wspólnego dialogu i chęci porozumienia. Tak zwany „hejt” stał się najlepszą formą osiągnięcia celu i pojawia się już we wszystkich elementach życia społecznego.

Potrafimy się jednoczyć tylko w wypadku powstań, tragedii czy porywów serca, jakim właśnie jest Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Największa w Polsce akcja charytatywna, która potrafi połączyć łańcuchem dobroci prawie wszystkich Polaków. Grają wszyscy i wszędzie, bo widzą jej niesamowite efekty. Każda wizyta w szpitalu czy nawet lokalnej przychodni ukazuje ogrom wsparcia, jakie otrzymały te placówki dzięki Orkiestrze. A mimo to z roku na rok znajdują się tacy, którzy krytykują całą akcję, jej organizatorów i namawiają do niewspierania WOŚP-u.

Zmarł człowiek, który jak każdy polityk miał zwolenników, jak i przeciwników. Jednak fakt, że przez pięć kadencji pełnił funkcję prezydenta Gdańska, świadczy, że jako gospodarz miasta był popierany i lubiany. Tego dnia był na scenie, bo sam tego chciał – jako wolontariusz Orkiestry ten dzień spędził na zbieraniu pieniędzy dla dzieci. Konsekwencją tej śmierci jest wczorajsza rezygnacja Jerzego Owsiaka z funkcji szefa Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. W najczarniejszym scenariuszu oznaczać to może nawet i koniec całej akcji. Oczywiście WOŚP to nie tylko Owsiak, a tysiące ludzi w Polsce i na świecie, którzy oddają kawał serca, żeby Orkiestra grała co roku. Jednak Owsiak to symbol WOŚP, bez którego Orkiestra nigdy nie będzie już taka sama.

Na szczęście lubimy pomagać i akcja będzie jeszcze długie lata trwać. Jednak wielką niewiadomą jest, jak to będzie wyglądać bez głównej siły napędowej, jaką był jej lider. Jerzy Owsiak część winy za niedzielne wydarzenia wziął na siebie. On jako twarz Orkiestry był przedmiotem głównych ataków. Wolał wycofać się, mając dość ciągłej walki, ale przede wszystkim, żeby nie cierpiała fundacja. Jedyne, co zostało to mieć nadzieję, że to decyzja emocjonalna, podjęta pod wpływem chwili i jeszcze nieostateczna.

Historia ostatnich lat pokazuje, że w obliczu tragedii potrafimy się zjednoczyć jako naród i odsunąć na bok dzielące nas różnice. Tyle że jest to tylko na moment – tak na pokaz. Zaraz wracamy na swoje okopane pozycje z nową amunicją i zaczynamy na nowo starą wojenkę. Wszystko wskazuje, że tak samo będzie tym razem. A może spróbujemy tym razem inaczej?

Wojciech Ryczek

[vc_facebook]