Wbrew powszechnie istniejącemu przeświadczeniu, rośliny do życia potrzebują nie tylko wody, słońca, dwutlenku węgla i gleby. Równie ważne są niezbędne składniki odżywcze, które w warunkach idealnych roślina pobiera z gleby. Niemniej jednak, współcześnie coraz trudniej o warunki idealne, dlatego brakujące makro- i mikroelementy dostarcza się roślinom pod postacią nawozów.
Czym jest nawóz?
Nawóz jest środkiem używanym w uprawie roślin, który spełnia dwojakie zadanie – dostarcza roślinie wszelkich niezbędnych składników odżywczych oraz z założenia wzbogaca glebę w niezbędne mikro i makroelementy. W konsekwencji, nawożenie roślin prowadzi do poprawy jakości i ilości danego plonu, chroniąc rośliny przed chorobami i szkodnikami.
Nawóz – działanie
Stosowanie nawozów wpływa na:
- poprawę jakości gleby, poprzez uzupełnienie jej w składniki pobrane ówcześnie przez roślinę
- umożliwienie roślinom wchłanianie składników odżywczych (przez korzeń)
- zapobieganie chorobom roślinnym
- zwiększenie odporności roślin na warunki atmosferyczne (wysokie/niskie temperatury)
- zwiększenie produkcji chlorofilu w roślinach
Rodzaje nawozów
- mineralne – produkuje się je w sposób chemiczny/syntetyczny, przez co mają ściśle określony skład. Ich podstawę stanowi azot, fosfor i potas, wzbogacone o mikroelementy (np. magnez, siarka, żelazo, mangan). Dostępne są w formie płynnej, pod postacią granulek, proszku i sztabek. Charakteryzują się dużą rozpuszczalnością w wodzie. Wśród nawozów mineralnych wyróżniamy:
- nawozy jednoskładnikowe – wykorzystywane w momencie zapotrzebowania na konkretny pierwiastek, którego brak można stwierdzić po ówczesnej analizie chemicznej gleby
- nawozy wieloskładnikowe – stworzone z myślą o konkretnym typie roślin (np. dla iglaków), zawierające wszelkie niezbędne składniki potrzebne dla danej grupy roślin
- nawozy wolno działające – stosuje się je raz (maksymalnie 3 razy) do roku. Mają najczęściej postać granulek otoczonych specjalną, ochronną powłoką która stopniowo się rozpuszcza, uwalniając tym samym składniki odżywcze do gleby. Jest to idealne rozwiązanie pozwalające uniknąć przenawożenia przy jednoczesnym, stałym dostępie roślin do niezbędnych składników pokarmowych
- naturalne/ organiczne – są to naturalną i ekologiczną alternatywą dla nawozów mineralnych. Nie tylko dostarczają roślinom niezbędnych składników pokarmowych,ale przede wszystkim wpływają korzystnie na strukturę gleby, pomagając jej zachować witalność. Do najpopularniejszych nawozów organicznych zalicza się:
- kompost – niezwykle tani i dobry sposób na dostarczenie roślinom potrzebnych elementów. Kompost można przygotować w domu z wykorzystaniem resztek roślinnych i kuchennych odpadów. Istnieją teorię traktującą kompost przede wszystkim w kategoriach produktu wspierającego kondycję gleby, podczas gdy dostarczanie roślinom wartości odżywczych jest niejako „skutkiem ubocznym”
- obornik – odchody zwierzęce, zwłaszcza krowie lub końskie (rzadziej świńskie, owcze i kurze), posiadające relatywnie niski choć dobrze zbilansowany stężenie składników odżywczych. Regularne używanie obornika wpływa korzystnie na właściwości strukturalne gleby
- gnojówka i gnojowica – sfermentowane odchody zwierzęce lub resztki roślin rozcieńczonych wodą. Zawierają szereg składników odżywczych, które nie tylko wzmacniają rośliny ale przede wszystkim pozwalają zwalczać choroby i wszelkie szkodniki
- wapniowe/wapniowo – magnezowe – mają za zadanie przywrócić glebie prawidłowy odczyn, który wpływa na prawidłowe przyswajanie składników odżywczych przez rośliny.
- nawozy niekonwencjonalne – pochodzące z odrzutów przemysłowych i komunalnych (np. ścieki komunalne).