Wedle dawnej tradycji 6 stycznia do szopek bożonarodzeniowych wnoszone są postaci Trzech Króli. Niektórzy uznają, że byli to magowie lub mędrcy, przybyli ze wschodu.
Złożyli Dzieciątku Bożemu w darze mirrę, kadzidło i złoto. Ewangelie nie podają ani ich imion ani krajów, z których przybyli. Imiona nadano im dopiero w IX wieku, byli to więc Kacper, Melchior i Baltazar.
Uznano, że reprezentowali oni trzy kontynenty: czarnoskóry Baltazar pochodził z Afryki, obdarował małego Jezusa mirrą. To żywica, którą używano w starożytności do namaszczania zwłok). Melchior przyniósł w darze złoto, symboliczny dar dla króla. Kacper darował Jezuskowi kadzidło jako dar dla Boga. Szopkowe postaci tych trzech mędrców przyodziewano dawnymi czasy w kosztowne szaty, otaczano je egzotycznymi orszakami. Ks. Kitowicz w XVIII w. wymienia wśród figur orszaku dworzan i „asystencyi rozmaitego gatunku: Persów, Arabów, Murzynów, masztalerzów prowadzących konie pod bogatymi siądzeniami, słoniów, wielbłądów”. Były też figury wojska różnego autoramentu, „jezdne i piesze – pisze dalej ks. Kitowicz – murzyńskie i białych ludzi”, regimenty polskiej gwardii, a i też pruskiej i moskiewskiej, byli husarze, ułani, ordy kozackie i rajtarzy.
Relikwie Trzech Króli znajdują się wyłącznie w katedrze Świętego Piotra i Najświętszej Maryi Panny w Kolonii. Relikwiarz pochodzi z XII w. i jak się twierdzi to najwspanialszy z przedmiotów tego rodzaju jaki kiedykolwiek powstał. Relikwie przywieziono z wyprawy Fryderyka Barbarossy na Mediolan w 1164 r. Autorem relikwiarza jest Mikołaj z Verdun, niezwykłej biegłości emalier i złotnik. Sporządził projekt całości i wyrzeźbił figury proroków, resztę prac wykonali pomocnicy artysty. Relikwiarz przypomina trzynawową bazylikę, ma szerokość 110 cm, wysokość 153 cm i długość 220 cm. Wykonano go z drewna dębowego, a najważniejsze figury z pozłacanego srebra. Pokryto go złotą, srebrną i miedzianą blachą. Na relikwiarz składają się trzy mniejsze sarkofagi, w każdym z nich złożono relikwie każdego z Trzech Króli.
Od kilku lat 6 stycznia ulicami polskich miast wędrują kolorowe orszaki Trzech Króli, w taki sposób wierni publicznie wyznają swoją wiarę. W tym trudnym pandemicznym roku tradycja ta zostanie przerwana.
Ela Bigas
