Opierając się o dane Międznarodowej Organizacji Kawy (ICO), codziennie na świecie się wypija około 1,4 miliarda filiżanek kawy. Większość ludzi są po prostu przyzwyczajeni do codziennego rytualu w postaci porannej filiżanki czarnego naparu, niektórzy nawet spóźniając się nie rezygnują z kawy take away w pobliskiej ulubionej kawiarni. Jednak jak ta poranna kawa działa na nasz mózg? Czy wpływ kawy, wypitej o różnej porze dnia ma różne działanie?
Jak działa kawa?
Głównym stymulantem, powodującym jakie kolwiek efekty po wypiciu kawy, jest kofeina. Gdy kawa trafia do naszego organizmu, kofeina dodaje energii, zastępując biochemiczną adenozynę, powodującą zmęczenie. Jak to dokładnie się dzieje? Receptory adenozyny, związku chemicznego, powodującego zmęczene, są blokowane. Tym samym kofeina nas stymuluje i dodaje energii, wspomaga wytwarzanie adrenaliny oraz dopaminy.
Wyprodukowana adrenalina zwiększa tętno, umożliwia szybsze pompowanie krwi i czyni nas bardziej energicznymi. Co tyczy dopaminy, kofeina zapobiega ponownemu wchłanianiu dopaminy do organizmu, przez co zostaje w mózgu przez dłuższy czas i dłużej czyni nasz szczęśliwszymi.
Zapas adrenaliny, której produkcję wspomaga spożyta kofeina, zwiększa tętno, tym umożliwiając szybsze pompowanie krwi. Jednocześnie kofeina zapobiega ponownemu wchłanianiu dopaminy do organizmu, pozostawiając ją w mózgu przez dłuższy czas. Dopamina powoduje pozytywne efekty, między innymi szczęście, które trwają przez dłuższy czas.
6-godzinowy cykl półtrwania kofeiny
Według badań, cykl półtrwania kofeiny trwa przez około 6 godzin. W ciągu pierwszych 10 minut kofeina dostaje się do krwiobiegu i jest pompowana w całym ciele, powodując wzrost ciśnienia krwi i tętna. Do 20 minut po spożyciu kofeina wiąże się z receptorami adenozynowymi, neutralizując zmęczenie. Poziom dopaminy wzrasta i utrzymuje się, co zapewnia pijącemu czujność i skupienie. Po upływie 30-40 minut odzczuwalny przypływ energii, poprawę koordynacji i siły mięśni. Cykl półtrwania nastaje po upływie ok. 6 godzin, gdy kawa przeszła przez cały organizm i mniej więcej połowa kofeiny już zostaje wydalona z moczą. Należy podkreślić, że czas tego cyklu może się różnić od stylu życia osoby.
Jakie są korzyści zdrowotne kawy?
Spożycie kfofeiny niesie za sobą wiele korzyści. Kawa może nie tylko poprawić Twój poziom energii, ale także sprawić, że mózg będzie funkcjonował na optymalnym poziomie, polepszając Twoją wydolność w ciągu dnia. Kofeina obejmuje też inne korzyści zdrowotne, między innymi poprawa sprawności fizycznej, obniżenie ryzyka wystapienia chorób Alzheimera, Parkinsona, cukrzycy typu 2, zapewnia źródło przeciwutleniaczy, pomaga w walce z depresją i uszczęśliwia.
Należy jednak podkreślić, że spożywanie kofeiny przy wysokim poziomie kortyzolu, hormonu stresu, zmniejsza korzyści zdrowotne i może nawet powodowań nieporządane efekty. Kortyzol, naturalnie występujący hormon stresu, ma bardzo wyraźny rytm dobowy, który jest regulowany przez centralny rozrusznik mózgu. Zgodnie z badaniem, przerwanie tego rytmu może prowadzić do zaburzeń metabolicznych, zmęczenia i niższej jakości życia.
Spożywanie kofeiny, gdy poziom kortyzolu jest na naturalnym szczycie, może prowadzić do zakłóceń w produkcji kortyzolu i zwiększenia tolerancji, co może wpłynąć na Twoją reakcję na stres i sprawi, że z czasem będziesz potrzebować coraz więcej kofeiny. W spożywaniu kofeiny kluczem jest umiar. Należy pamiętać, że maksymalna dzienna dawka kofeiny wynosi ok. 400 mg, co znaczy 3-4 filiżanki kawy. Jej nadmiar może powodować nieporządane efekty, więc spożywanie większej ilości kawy nie jest najlepszym rozwiązaniem w zwalczeniu tolerancji. Najlepiej jest zrobić przerwę w spożywaniu kofeiny w jakiej kolwiek formie.
O jakiej porze dnia najlepiej pić kawę?
Na zakończenie warto podkreslić, o jakiej porze dnia wypita kawa ma najlepsze skutki dla organizmu. Czas dla picia kawy jest ściśle powiązany z poziomem kortyzolu. Poziom kortyzolu w ciele człowieka osiąga naturalny szczyt trzy razy dziennie, z których jeden ma miejsce wczesnym rankiem. Zgodnie z poprzednim badaniem, najlepszy czas na wypicie kawy (lub spożycie kofeiny) to między 10 a 12 godziną, a następnie ponownie między 14 a 17 wieczorem. Umożliwi to Twojemu mózgowi maksymalne wykorzystanie przypływu kofeiny i poczujesz wyraźniejsze jej efekty.
