Mam taki zwyczaj, że nie dedykuję swoich wpisów na Facebooku komuś, kogo blokuję. W przeciwieństwie do Pana „wicedyrektora od dróg” Tomasza Toszy, który napisał na swoim profilu: „Z dedykacją starającemu się besserwiserowi „felietoniście” z CT…” post, odnoszący się do użytego przeze mnie cytatu prezydenta innego miasta, wskazującego na konkretne oszczędności z zastosowania technologii LED w oświetleniu ulicznym. Przy okazji usiłował wykazać wyższość oświetlenia sodowego — obecnego w naszym mieście, przedstawiając Jaworzno jako oświetleniowego pioniera w kraju (https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=5002748249744123&id=100000269925697). W swoim wpisie Tosza podkreśla: „Nawet dziś soda jest lepsza. Zwłaszcza niskoprężna, a takie stosuje się w oświetleniu drogowym”.

Mówiąc tak po polsku, to nigdy nie byłem i nie jestem wszystkowiedzący. Nie wypowiadam się np. na temat kultury i sztuki, bo się na tym po prostu nie znam. Natomiast sprawy techniczne należą do kręgu moich zainteresowań i chętnie bym o tym podyskutował, gdybym tylko miał taką możliwość. Niestety, Pan Tosza pokazał dokładnie, w jakim poważaniu władze Jaworzna mają głos mieszkańców. Pan „wicedyrektor od dróg” pokazał jasno, że jedyny i słuszny przekaz, to ten płynący od władz miasta. Pisząc swój dość emocjonalny post, idealnie wpisujący się w propagandowy styl ciągłego sukcesu władzy w mieście, nawet nie zorientował się, że przegapił jeden skok cywilizacyjny w rozwoju cytowanego miasta.

Używając tak wyszukanego słownictwa, zwłaszcza zapożyczeń z obcych języków, warto też nie popełniać błędów ortograficznych. W przeciwnym razie wygląda to komicznie, zwłaszcza u osoby pełniącej kierownicze stanowisko. To nie wymaga komentarza, natomiast pojawia się pytanie o kompetencje jaworznickiej kadry kierowniczej, ze względu na istotne różnice w przekazie. Już w 2007 roku w opracowaniu autorstwa Tomasza Jewuły i państwa Rechul czytamy: „W Jaworznie przewiduje się zastosowanie nowoczesnych opraw…, a także wysokoprężne sodowe źródła światła o bardzo dużej skuteczności”. Dlaczego więc tak bardzo „wicedyrektor od dróg” upiera się przy źródłach sodowych niskoprężnych, które praktycznie zginęły z katalogów wiodących producentów? Nie jest to istotne. Z punktu widzenia mieszkańca i jakości wydawania pieniędzy publicznych, ważniejsze jest to, co mówią specjaliści.

Sodowe źródła światła osiągają skuteczność świetlną w granicach 80 do 120 lumenów z każdego wata mocy. Skuteczność świetlna obecnie produkowanych źródeł LED dochodzi do 200 lm/W. Już na pierwszy rzut oka widać, co jest bardziej wydajne i tańsze w użytkowaniu. Tym bardziej dziwny jest tok rozumowania pana Toszy. Kolejną zaletą oświetlenia LED jest skupiona wiązka światła, które dokładnie dociera w wymagane miejsce, bez konieczności „oświetlania nieba”. To daje kolejne oszczędności, pozwalając instalować oprawy mniejszej mocy. Bezapelacyjną korzyścią oświetlenia LED jest barwa światła, zbliżona do światła dziennego. To bezpośrednio wpływa na poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego. Obiekty oświetlone pomarańczowym jaworznickim światłem, w oku wyglądają jak mgliste i rozmazane. W świetle LED są ostre i wyraźne, o kolorze zbliżonym to tego postrzeganego w świetle dziennym. I nie potrzeba być besserwisserem. Wystarczy porównać obiekty oświetlone w centrum z tymi na Velostradzie.

Oświetlenie LED to także system inteligentnego zdalnego zarządzania. To także najwidoczniej jest obce dla władz Jaworzna. Bo przecież lubią tracić energię, oświetlając dzikom las z pełną mocą.

Jaworzno w tym aspekcie zatrzymało się kilkanaście lat temu. Dlatego też zrozumiałym jest propaganda promocji starych rozwiązań. Bo przecież swoje stołki trzeba jakoś obronić. Bo może nikt nie postarał się o dofinansowanie z programu SOWA-LED czy UE.
Nie interesuje mnie propaganda, a przykłady skutecznych rozwiązań. Miasto Szczecin: „Całkowicie zintegrowany system oświetlenia zapewnia znaczne oszczędności wynoszące nawet 70%. To niezwykły wkład do inteligentnego podejścia do miasta reprezentowanego przez Szczecin” (— Piotr Krzystek, prezydent Szczecina). Zarządca oświetleniem w Jaworznie — Tauron: „Wymiana wyeksploatowanych opraw oświetlenia ulicznego na nowe energooszczędne ze źródłami LED to poprawa efektywności energetycznej oświetlenia ulicznego”. Jest mnóstwo takich przykładów, ale w Jaworznie trzeba bronić swoich często błędnych czy przestarzałych decyzji. Pewnie dlatego w Rankingu Polskich Miast Zrównoważonych Jaworzno zajmuje miejsce 48 na 50 możliwych.

Artur Nowacki