To już pewne – zapowiadane przez dostawców energii (elektrycznej, cieplnej a zwłaszcza gazu) znaczne podwyżki jej ceny mocno uderzą nas po kieszeni. Podwyżki te z pewnością spowodują również wzrost innych kosztów eksploatacji domu (mieszkania) i ogólnie kosztów życia – również z powodu rosnącej inflacji. Niezależnie jednak od obecnych podwyżek cen energii można oczekiwać że na tym się nie skończy i z pewnością czekają nas jeszcze coroczne dwucyfrowe (procentowo) ich wzrosty przez co najmniej kilka lat.

Zapowiadane natomiast przez rząd rekompensaty, które miałyby przynajmniej w części zniwelować wzrost tych kosztów z pewnością nie będą obejmować wszystkich konsumentów a jedynie tych najuboższych. Wygląda więc na to że dla znacznej większości – tych nie najuboższych a zarazem jeszcze niezbyt zamożnych – sytuacja materialna może ulec wyraźnemu pogorszeniu.

Czy można uniknąć wysokich rachunków za prąd, gaz i ciepło?

Czy można jakoś zaradzić spodziewanemu pogorszeniu swojej sytuacji materialnej?

Na te pytania można udzielić odpowiedzi pozytywnej – przynajmniej dla części konsumentów mediów. Należą do nich przede wszystkim ci, którzy są właścicielami domów lub mieszkań zbudowanych dość dawno i charakteryzujących się dużą energochłonnością.

Nadmierna energochłonność spowodowana jest przestarzałą technologią budowania ale też w wielu przypadkach zbyt dużą, jak na potrzeby mieszkańców, kubaturą budynku. Można rozważyć wówczas przeprowadzenie termomodernizacji budynku, która obejmowałaby jego docieplenie ale także zastosowanie odnawialnych źródeł energii (fotowoltaika, pompy ciepła, wiatraki). Warto jednak zaznaczyć że gruntowna termomodernizacja budynku o tradycyjnej technologii wiąże się z poniesieniem bardzo wysokich kosztów i nie jest możliwe jej przeprowadzenie w krótkim czasie, zwłaszcza w obecnej sytuacji na rynku usług budowlanych. Ponadto mimo gruntownej termomodernizacji nie jest możliwe uzyskanie tak dobrych efektów jak w przypadku budynku nowego – zaprojektowanego i wybudowanego jako bardzo energooszczędny, zwłaszcza pasywny.

W przypadku gdy w dość dużym domu pozostają np. dwie osoby ponieważ dorosłe dzieci się wyprowadziły bardziej racjonalnym od termomodernizacji jest zamiana tego domu na mniejszy. Jednakże najbardziej celowa i racjonalna byłaby przeprowadzka do domu znacznie mniej energochłonnego niekoniecznie mniejszego (lub niewiele mniejszego). Szczególnie duże efekty uzyskać można przeprowadzając się do domu pasywnego, w którym roczne zużycie energii na ogrzewanie równać się może miesięcznemu w domu tradycyjnym.

W takim przypadku nawet jeśli byłoby konieczne zaciągnięcie kredytu w banku to wówczas środki na jego spłatę, przynajmniej w znacznej części, można uzyskać dzięki radykalnym oszczędnościom na kosztach eksploatacji domu. Dotyczy to zwłaszcza właścicieli domów z kotłami opalanymi gazem gdzie koszty ogrzewania wzrosną najbardziej. A im wcześniej się przeprowadzą do domu pasywnego tym więcej zaoszczędzą.

Oferty deweloperów

Wielu deweloperów reklamuje swoje domy jako energooszczędne mimo że w rzeczywistości takimi nie są a tym bardziej daleko im do parametrów domów pasywnych. W ofertach takich stosuje się często chwyty reklamowe mówiące o „energooszczędnym” domu w celu pozyskania klientów. Nawet jeśli spełniałyby one najnowsze, obowiązujące od początku 2021 roku wymagania w zakresie ich charakterystyki energetycznej to nie są to jeszcze domy pasywne, choć można byłoby uznać je za energooszczędne. Jednakże obecnie jeszcze wiele budowanych domów zaprojektowane zostało zgodnie z warunkami technicznymi obowiązującymi do końca 2020 roku i zgodnie z nimi uzyskiwano pozwolenia na budowę. Nowe, zaostrzone wymagania dotyczące energochłonności budynków są jednak jednym z czynników, poza wzrostem cen materiałów i usług budowlanych, wzrostu cen nieruchomości, zwłaszcza nowo budowanych budynków.

Niestety klienci najczęściej nie potrafią ocenić czy reklamowane przez deweloperów domy rzeczywiście spełnią ich oczekiwania – niskie rachunki za energię, która stanowi główny składnik kosztów ich eksploatacji. Takiej oceny może jednak dokonać certyfikator lub audytor energetyczny na podstawie projektu lub oględzin domu, jeśli jest już wybudowany przynajmniej w stanie deweloperskim.

Co to jest dom pasywny?

Wybudowanie domu pasywnego, w którym zużycie energii na ogrzewanie może być 10-krotnie mniejsze niż w przypadku domu budowanego przed rokiem 2021 możliwe jest jeśli został on jako taki zaprojektowany a projekt przewiduje zastosowanie szeregu rozwiązań innowacyjnych takich jak:

• wentylacja mechaniczna z rekuperacją,
• izolacja przegród zewnętrznych (ścian, stropu/stropodachu, podłogi na gruncie) znacznie skuteczniejsza niż w domach tradycyjnych,
• eliminacja mostków cieplnych,
• zastosowanie stolarki (okna i drzwi) pasywnej,
• zastosowanie dużych okien od strony południowej i jak najmniejszych od strony północnej,
• zastosowanie odnawialnych źródeł energii np. pompy ciepła,

Możliwe jest, zwłaszcza przy zastosowaniu fotowoltaiki, wybudowanie domu tzw zero-energetycznego lub nawet plus-energetycznego (produkującego więcej energii niż jej zużywa). Jednakże nawet bez fotowoltaiki zużycie energii w domu pasywnym jest na poziomie znacznie niższym od wymagań obowiązujących od początku 2021 roku. Warto też zaznaczyć że poza bardzo niskimi kosztami eksploatacji można wymienić szereg innych zalet domu pasywnego. W szczególności dotyczy to komfortu zamieszkania (urządzenia są bezobsługowe), bezpieczeństwa jak też jakości powietrza filtrowanego w centrali wentylacyjnej.

Oferta domów wybitnie energooszczędnych (pasywnych)

Wybitnie energooszczędne, pasywne domy budowane są przez Spółdzielnię Mieszkaniową „Enerbud” w Jaworznie, której misją jest budownictwo ekologiczne spełniające w pełni takie wymogi. Powstało już jedno osiedle domów jednorodzinnych – „Ku Słońcu” a następne jest w trakcie realizacji. Domy oferowane są w cenie nie odbiegającej istotnie od ofert deweloperów budujących w tradycyjnej (nie energooszczędnej) technologii. Standard energetyczny (energooszczędność) tych domów potwierdzają certyfikaty energetyczne ale przede wszystkim opinie bardzo zadowolonych mieszkańców (właścicieli).

Charakterystyczną, łatwo zauważalną cechą tych domów jest brak komina ponieważ nie są one wyposażone w tradycyjną kotłownię, w której byłoby spalane jakiekolwiek paliwo, w tym oczywiście drożejący znacznie gaz (nie jest do nich doprowadzony). Całkowite wyeliminowanie jakiejkolwiek emisji do atmosfery ma również szczególne znaczenie z uwagi uchwałę antysmogową Sejmiku Województwa Śląskiego z 2017 roku, która nakazała do końca 2021 roku wymianę najstarszych kotłów c.o. tzw „kopciuchów”. Z pewnością sytuacja właścicieli domów wyposażonych w takie kotły, jeśli ich nie wymienili, znacznie się pogorszy z powodu grożących im mandatów.

SM Enerbud buduje też na terenie Jaworzna (blisko centrum) pasywny wielorodzinny budynek mieszkalny.

Zaciągać kredyt w banku? Niekoniecznie.

W obecnej sytuacji zaciąganie kredytu bankowego w celu zrealizowania zakupu nieruchomości, przy zapowiadanych wzrostach stóp procentowych, budzić może wiele uzasadnionych obaw stanowiąc barierę przed podjęciem decyzji o zakupie nowego domu. Poza tym nie każdy, według oceny banku, może wykazać się zdolnością kredytową.

W takiej sytuacji znacznie korzystniejszą (czasem jedyną możliwą) alternatywą może być nabycie nieruchomości w tzw systemie Treeneo (ratalnym) na warunkach znacznie korzystniejszych niż w przypadku ubiegania się o kredyt bankowy (bez potrzeby jego zaciągania).

System Treeneo funkcjonuje w Polsce od dawna na rynku nieruchomości gruntowych jednakże w ostatnim czasie zaczęły pojawiać się również oferty sprzedaży w tym systemie domów i mieszkań. Taka też możliwość istnieje w przypadku ofert sprzedaży domów budowanych przez Spółdzielnię Mieszkaniową Enerbud.

Dodatkowe informacje o oferowanych domach pasywnych można uzyskać klikając w link https://jaw.pl/?s=domy+pasywne+w+Jaworznie lub pisząc na adres @ smenerbud@vp.pl bądź pod nr tel. 690 358 774, 606 110 285.

Grzegorz Pawełczyk

certyfikator i audytor energetyczny

[vc_facebook]