Wymagania dotyczące stref zagrożenia wybuchem

Zgodnie z dyrektywami rozporządzenia ministra gospodarki, na przestrzeniach zagrożonych wybuchem konieczne jest stosowanie specjalnych rozwiązań, które mają na celu podniesienie poziomu bezpieczeństwa pracy. Jakich urządzeń elektrycznych używa się do zabezpieczenia strefy zagrożenia wybuchem? Jakie wymagania na przestrzeniach zagrożonych wybuchem powinny być spełnione i kiedy występuje atmosfera wybuchowa? O jakiej kategorii urządzeń należy pamiętać?

Strefa EX – wymagania w przestrzeniach zagrożonych wybuchem

Strefa zagrożenia wybuchem to przestrzeń, w której może występować mieszanina substancji palnych i powietrza lub innych gazów utleniających. Ich stężenie zawarte jest pomiędzy dolną, a górną granicą wybuchowości, co stwarza spore ryzyko eksplozji. Dolna granica wybuchowości jest najniższym stężeniem paliwa w mieszaninie palnej, górna granica zaś oznacza najwyższe stężenie paliwa. Źródłami zapłonu mogą być iskry, powstające w wyniku działania elektrycznego, mechanicznego czy elektrostatycznego, ale także gorące powietrze. Aby precyzyjnie określić wymagania dotyczące takich obszarów, należy wskazać kilka stref, na jakie takie obszary się dzieli. Strefa G to wszelkie gazy, mgły i pary. W strefie D występują pyły. Największym ryzykiem obarczona jest strefa O, w której atmosfera wybuchowa występuje w sposób ciągły i utrzymuje się przez długi czas. W strefie 1 atmosfera ta występuje sporadycznie, a w strefie 2 nie występuje podczas normalnej pracy, z niewielkimi wyjątkami.

Zgodnie z podziałem na strefy, wykorzystuje się 3 kategorie urządzeń. Urządzenia przeznaczone dla kategorii 1 stosuje się w strefie 0, gdyż zapewniają one bardzo wysoki poziom bezpieczeństwa nawet przy stałej atmosferze wybuchowej. Urządzenia kategorii 2 zapewniają wysoki poziom bezpieczeństwa w strefie 1, a urządzenia kategorii 3 gwarantują normalny poziom zabezpieczenia, odpowiadają więc strefie 2. Każde urządzenie jest w odpowiedni sposób znakowane, a więc zawiera deklarację jakości, numer identyfikacyjny jednostki certyfikującej, a także kategorię, do jakiej należy, rodzaj zabezpieczenie przeciwwybuchowego czy podgrupę wybuchowości w zależności od czasu występowania atmosfery wybuchowej.  Strefa EX wymagania są bardzo jasno określone przez przyjęte dyrektywy i kontrolowane przez jednostki certyfikujące.

Wykorzystanie systemów ochronnych przeznaczonych do przestrzeni zagrożenia wybuchem

Podstawowym systemem ochronnym w miejscu pracy atmosfery wybuchowej i strefy zagrożenia jest odpowiednie oświetlenie EX. Konieczne jest stosowanie opraw oświetleniowych, które zostały dopuszczone do pracy w strefach zagrożonych wybuchem. Dotyczy to zarówno opraw podstawowych, jak i dodatkowych źródeł światła, oświetlenia roboczego czy specjalnego. W związku z zaistnieniem warunków powodujących wybuch, często stosowane są także kamery EX, które pozwalają na kontrolowanie sytuacji na obszarach zagrożonych wybuchem gazów.

undefined