W 40 dni po Bożym Narodzeniu przypada święto Oczyszczenia Najświętszej Maryi Panny w Świątyni Jerozolimskiej. W Polsce to święto zwane jest Matki Boskiej Gromnicznej.
Prawo Mojżeszowe nakazuje, aby 40 dni po narodzeniu pierworodnego syna matka zaniosła go do świątyni i ofiarowała w jego intencji jednorocznego baranka, dwa gołębie lub synogarlice. Był to też moment, w którym matka podlegała oczyszczeniu, kończył on separację społeczną kobiety po porodzie.
Święto Oczyszczenia NMP ustanowił papież Galazy w V wieku. Pod koniec VII wieku papież Sergiusz I wprowadził nakaz organizowania tego dnia procesji do wyznaczonych miejsc w mieście, wierni nieśli w rękach zapalone świece.
W Polsce tego dnia święci się w kościołach duże świece woskowe, przewiązane wstążką i zdobione gałązkami świerczyny. Świece te to gromnice. W domostwach stawiano je wraz z palmą wielkanocną w ołtarzyku domowym. W czasie burzy stawiano gromnice w oknach, miały owe świece chronić dom przed uderzeniami piorunów. Miały też gromnice chronić przed pożarem. Gdy domownik nie powracał z podróży modlono się przed gromnicą w jego intencji. W ostatnich chwilach życia wkładano gromnice w ręce umierającego, aby jej blask chronił go przed złymi duchami.
Jest też Matka Boska Gromniczna patronką wilków, a jeden z nich uratowany przez Nią przed zabiciem, jest Jej sługą. To tzw. Wilk Gromniczny.
Ela Bigas