Pożar, wichura, gradacje owadów, szkodniki. To tylko niektóre zagrożenia wpływające na drzewa i przyrodę w lesie. Zobacz jakie metody stosują Lasy Państwowe żeby temu zapobiec.

Stan zdrowotny drzewostanu ma ogromne znaczenie dla utrzymania jego rozwoju na wysokim poziomie. Jakie rodzaje zagrożeń występują w lesie i jak Leśnicy sobie z nimi radzą? Dowiemy się właśnie w tym odcinku. W lesie występują trzy rodzaje zagrożeń:

• biotyczne, te które powodują zwierzęta, grzyby i owady
• abiotyczne, te które powodują warunki atmosferyczne
• antropogeniczne, te które powoduje działalność człowieka

Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na stan lasu. Każdego roku podejmują oni działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodo-twórcze.

Gradacja, czyli okresowe, masowe występowanie niektórych gatunków owadów stanowi poważne zagrożenie dla trwałości lasu. Zadaniem leśników jest niedopuszczenie do takich sytuacji lub ograniczenie liczebności szkodników. Takie rozwiązania jak pułapki feromonowe, mają na celu skupienie owadów w jednym miejscu, co ułatwia regulowanie ich nadmiernego występowania na danym terenie. Z kolei bardzo silne wiatry są niebezpiecznym zjawiskiem atmosferycznym. Mogą doprowadzić do złamania lub powalenia drzew. Aby zniwelować skutki wichur, w lesie stosuje się zróżnicowanie wysokościowe drzew. Wtedy wiatr równomiernie przepływa po wierzchołkach drzew.

Jednym z największych zagrożeń dla lasu jest ogień. Dlatego opracowano sprawny i skuteczny system ochrony przeciwpożarowej lasu, umożliwiający szybkie wykrywanie pożaru. Elementami tego systemu są punkty alarmowo-dyspozycyjne, działające we wszystkich regionalnych dyrekcjach i nadleśnictwach, sieć dostrzegalni przeciwpożarowych, sieć punktów prognostycznych i pomocniczych, wyposażonych w odpowiednią aparaturę do pomiaru wilgotności ściółki i powietrza, sieć dróg pożarowych, bazy sprzętu pożarniczego, punkty czerpania wody, pasy przeciwpożarowe, oddzielające las od obiektów stanowiących zagrożenie pożarowe, jak np. parkingi leśne, linie kolejowe, drogi publiczne.

A w okresie zwiększonego zagrożenia pożarowego działają również leśne bazy lotnicze. Stacjonują w nich samoloty oraz śmigłowce, które są wykorzystywane do patrolowania obszarów leśnych i gaszenia pożarów.

Działalność człowieka może być dużym zagrożeniem dla lasu. Lasy Państwowe dbają o to, żeby osoby spacerujące w lesie czuły się bezpiecznie, ale również, aby przestrzegały przepisów prawa. Dzięki szerokiej ofercie edukacji leśnej, ludzie coraz chętniej uczestniczą w akcjach sprzątania lasu i w zwalczaniu procederu ich zaśmiecania, jazdy w niedozwolonych miejscach na motocyklach i quadach oraz piętnowaniu kradzieży drewna.

Formą ochrony lasu jest też dbanie o jego bioróżnorodność. Od wielu lat Lasy Państwowe starają się o zwiększenie występowania drzew liściastych w lesie. Prawie połowa drzew pochodzących z odnowień sztucznych to drzewa liściaste. Taka praktyka ma na celu zwiększenie odporności lasu, ponieważ drzewa te są bardziej wytrzymałe niż drzewa iglaste.

Wiemy już, jak wiele czynników zagraża gospodarce leśnej. Lasy Państwowe ciągle ulepszają sposoby zapobiegania i radzenia sobie z nimi, np. poprzez modernizacje dostrzegalni. Są to konieczne i skuteczne działania. Świadczyć o tym może wciąż zwiększająca się powierzchnia polskich lasów. Dbanie o stan zdrowotny drzew i niwelowanie szkód wywołanych przez zjawiska biotyczne, abiotyczne i antropogeniczne jest bardzo ważne w utrzymaniu lasu i jakości surowca z niego pochodzącego. Znaczącą częścią ochrony lasu jest chronienie przyrody, ponieważ las i wszystko, co w nim żyje tworzy jeden organizm i trzeba traktować go całościowo.

Partnerem programu są Lasy Państwowe.