Jesień to nie tylko czas pięknych widoków i spadających liści, ale także intensywnych prac w lesie. To okres zbierania nasion i początek niektórych prac odnowieniowych. W nadleśnictwach rozpoczynają się akcje jesiennego sadzenia drzew. Wspominaliśmy o takich pracach w poprzednich odcinkach. Ale obecna pora roku to również dobry czas na przygotowanie gleby pod przyszłoroczne, kwietniowo-majowe prace.

Środowisko leśne jest narażone na oddziaływanie wielu szkodliwych czynników. W Lasach Państwowych występują 3 rodzaje zagrożeń; ze strony człowieka, ze strony czynników nieożywionych, np. silne wiatry oraz ze strony wszelkiego rodzaju organizmów żywych, np. owadów roślinożernych. W okresie jesiennym Leśnicy prowadzą prace określające zagrożenie ze strony owadzich szkodników. Do obowiązków leśników w tym okresie należą różne zadania z zakresu ochrony lasu, a przede wszystkim prognoza szkodników pierwotnych sosny.

W lesie jest miejsce dla każdego organizmu, jednak ilość niektórych, leśnicy muszą kontrolować. Owady szkodliwe możemy podzielić na dwie podstawowe grupy: szkodniki pierwotne, które jako pierwsze atakują zdrowe, nieuszkodzone drzewostany i doprowadzają je do znacznego osłabienia oraz szkodniki wtórne – atakujące wcześniej osłabione drzewa.
Jesienne poszukiwania szkodników pierwotnych sosny służą do oceny zagrożenia na następny rok. Leśnicy wykonują je corocznie na stałych partiach kontrolnych w drzewostanach sosnowych.

Szczególnie niebezpieczne dla trwałości drzewostanów są szkodniki mające tendencję do okresowego masowego występowania, tzw. gradacji. Powodują wtedy szkody obejmujące setki, a nawet tysiące hektarów lasu.
Aby zapobiec gradacji owadów, Leśnicy wprowadzają do lasu gatunki biocenotyczne, ale również dbają o zagęszczenie populacji ptactwa owadożernego, poprzez rozwieszanie budek lęgowych, czy pozostawianie drzew dziuplastych.

Takie badania są możliwe do przeprowadzenia głównie jesienią, ponieważ wtedy larwy tych owadów przygotowują się do zimowania, ukrywając się w zależności od rodzaju, w ziemi lub korze drzewa. Jest to dosyć mozolna praca, ale naprawdę potrzebna. To jeden z wielu sposobów ochrony lasu. Daje możliwość oszacowania ewentualnej gradacji tych owadów w przyszłym roku. Praca leśnika to ciągłe myślenie o tym, co dopiero będzie i wszystkie prace, nawet liczenie larw owadów, mają za zadanie zapewnić lasom dobrą i długą przyszłość.