Witamina D odgrywa niezwykle istotną rolę w funkcjonowaniu organizmu człowieka. Jest niezbędna do prawidłowego wzrostu oraz rozwoju, ponieważ reguluje homeostazę wapniowo-fosforanową organizmu. Wytwarzana jest w skórze człowieka pod wpływem promieniowania słonecznego. Jej stężenie w organizmie dziecka jest zmienne i zależy przede wszystkim od efektywnej biosyntezy w naskórku1. Ze względu na znaczenie syntezy witaminy D pod wpływem słońca, w okresie jesienno-zimowym szczególności wskazana jest jej dodatkowa suplementacja. Specjaliści jednak zalecają suplementację witaminy D przez cały rok, w zależności od jej dostępności w codziennej diecie2. Dowiedz się, jakie są zalecenia dotyczące suplementacji witaminy D u dzieci oraz jak niedobór tej witaminy może wpływać na kości i zęby.

Witamina D dla dzieci – znaczenie

Witamina D jest niezbędna do prawidłowego rozwoju organizmu dziecka. Ma kluczowe znaczenie dla układu kostnego, gdyż pomaga w utrzymaniu prawidłowego poziomu wapnia i fosforu we krwi. W związku z tym wpływa na stan tkanek i narządów bogatych w te minerały, czyli kośćca i zębów2. Witamina D jest ważna także dla układu odpornościowego, wpływa zarówno na odpowiedź nieswoistą, jak i swoistą3.

Naturalne źródła witaminy D

Często witamina D nazywana jest witaminą słońca, ponieważ podstawowym jej źródłem jest synteza skórna. Większość witaminy D jest wytwarzana w organizmie człowieka w skórze pod wpływem działania promieni słonecznych. Synteza skórna może być naturalnym źródłem nawet 80–100% dziennego zapotrzebowania na witaminę D2.

Drugim źródłem witaminy D jest dieta, która pokrywa jedynie ok. 20% dziennego zapotrzebowania na ten składnik. W pokarmach występuje w dwóch formach: jako cholekalcyferol (witamina D3, pochodzenia zwierzęcego) i ergokalcyferol (witamina D2, pochodzenia roślinnego i z grzybów). Naturalne źródła witaminy D to m.in. ryby, ale też żółtko jaj, ser żółty, mleko i niektóre grzyby2.

Witamina D dla dzieci – kiedy konieczna jest suplementacja?

Zalecenia dotyczące suplementacji witaminy D u dzieci są różne w zależności od wieku. Zaleca się stosowanie witaminy D dla noworodków i niemowląt według schematu2:

• 0–6 miesięcy życia – 400 IU/dobę od pierwszych dni życia niezależnie od sposobu karmienia, czyli zarówno u dzieci karmionych naturalnie, jak i mlekiem modyfikowanym,

• 6–12 miesięcy życia – 400–600 IU/dobę zależnie od dobowej ilości witaminy D przyjętej z pokarmem.

Zalecenia zmieniają się dla dzieci po ukończeniu 1. roku życia. U dzieci zdrowych, które przebywają na słońcu z odkrytymi przedramionami i podudziami przez co najmniej 15 minut w godzinach 10–15 bez kremów z filtrem w okresie od maja do września suplementacja nie jest konieczna, ale zalecana i bezpieczna. Jeśli wskazane warunki nie są spełnione, to zalecana jest suplementacja witaminy D3 dla dzieci w dawce 600–1000 IU/dobę, w zależności od masy ciała i podaży witaminy D w diecie, przez cały rok2.

Jaka witamina D3 dla dzieci będzie najlepsza?

W aptece bez recepty kupić można leki i suplementy diety z witaminą D dla dzieci i niemowląt. Dostępne są produkty zawierające witaminę D w formie kropli, aerozolu, kapsułek twist-off czy tabletek do ssania. Dla najmłodszych dzieci, u których połknięcie kapsułki nie jest możliwe, polecana jest przede wszystkim witamina D w postaci płynnej, którą będzie najłatwiej podawać bezpośrednio do ust dziecka lub spożywanych przez nie pokarmów. Witaminę D dla niemowląt zwykle kupić można bez recepty.

W razie wątpliwości, jaki produkt z witaminą D dla dziecka wybrać lub w jakiej dawce go podawać, zalecana jest konsultacja z lekarzem. Specjalista zna normy witaminy D u dzieci, dzięki czemu z pewnością doradzi, w jakiej dawce powinno się suplementować wybrany produkt.

Objawy niedoboru witaminy D u dziecka

Niedobór witaminy D3 u dziecka prowadzi do krzywicy, która najczęściej objawia się deformacjami kostnymi o różnym stopniu zaawansowania. W przypadku niedostatecznej podaży witaminy D może ponadto dochodzić do zaburzenia mineralizacji i zmniejszenia masy kostnej. U dziecka występować może opóźniony wzrost oraz opóźnione wyżynanie się zębów i ich podatność na próchnicę2.

Bibliografia:

• Tuchendler D., Bolanowski M., Sezonowość zmian stężeń witaminy D w organizmie człowieka, Via Medica, 2010, ISSN 1734–3321, 36-41.
• Rusińska A., Płudowski P., Walczak M. i in., Zasady suplementacji i leczenia witaminą D – nowelizacja 2018 r., Postępy neonatologii, 2018;24(1).
• Kościej A., Skotnicka-Graca U., Ozga I., Rola wybranych czynników żywieniowych w kształtowaniu odporności dzieci, Probl Hig Epidemiol 2017, 98(2): 110-117.

Materiał partnera