W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat zauważalne jest zwiększenie liczby niepokojących zjawisk pogodowych oraz anomalii klimatycznych. Niskie sumy opadów i ich nierównomierne rozłożenie, zwłaszcza podczas okresu wegetacyjnego, prowadzą do problemów w naturalnych cyklach życia lasu. W szczególności susze, które stają się coraz bardziej dotkliwe i częste, mają destrukcyjny wpływ na ekosystemy leśne, nie tylko w Polsce, ale także w całej Europie i na świecie.

Aby przeciwdziałać negatywnym skutkom tych zmian leśnicy podejmują różnego rodzaju działania, np. projekty z zakresu adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu w górach i na nizinach. Projekty małej retencji są współfinansowane ze środków UE a realizacja zadań z tego zakresu jest nadzorowana przez Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych. Wśród nich można wyróżnić budowę i modernizację małych zbiorników wodnych oraz przeciwdziałanie nadmiernej erozji wodnej poprzez przywracanie ciągłości biologicznej cieków. Przynosi to wiele pozytywnych skutków.

Główną bohaterką tych podejmowanych przedsięwzięć jest woda. Mała retencja, wymiana przepustów, przywracanie ciągłości biologicznej potoków zapewniają lasom stały do niej dostęp.

W skład projektu wchodzi także ochrona terenów mokradłowych i torfowisk.

W Regionalnej Dyrekcji LP w Katowicach w projektach wzięło już udział 18 nadleśnictw. A niedawno odbyła się konferencja Lasów Państwowych, na których można było wysłuchać ciekawych wykładów o małej retencji i innych sposobach na przystosowanie lasów do zmian klimatu. Konferencja została zorganizowana przez CKPŚ i  miała na celu podsumowanie realizacji przez leśników z całej Polski II edycji projektów adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu w górach i na nizinach, a także wymianę wzajemnych doświadczeń i prezentację dobrych praktyk w zakresie budowy obiektów małej retencji nizinnej i górskiej w polskich lasach.

Współczesna gospodarka leśna opiera się na zrównoważonym i długoterminowym podejściu. Leśnicy starają się przewidzieć zmiany, jakie mogą nadejść, i odpowiednio dostosować swoje działania. Choć zmiany klimatyczne stanowią ogromne wyzwanie, ścisła współpraca naukowców, leśników i społeczeństwa może pomóc w ochronie i zachowaniu zdrowych ekosystemów leśnych na przyszłość.

Materiał powstał przy współpracy z Lasami Państwowymi.