Nasze kalendarium – 5 września

Nasze kalendarium
5 września – 248. dzień roku, 35. tydzień roku
wschód Słońca – 5.53
zachód Słońca – 19.15
Imieniny obchodzą: Dorota, Justyna, Teodor, Urban
Znak zodiaku: Panna
Przysłowia: „Gdy wrzesień bez deszczów będzie, w zimie wiatrów pełno wszędzie”
Święta: Międzynarodowy Dzień Dobroczynności
Wydarzenia w Polsce:
1793 r. – obrączkowe zaćmienie Słońca widoczne w północnej Polsce
1924 r. – we Lwowie ukraiński student Teofil Olszewski dokonał nieudanego zamachu na prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego
1926 r. – na starym stadionie Wisły Kraków rozegrano finał pierwszej w historii i jedynej w okresie międzywojennym edycji piłkarskiego Pucharu Polski, w którym gospodarze pokonali Spartę Lwów 2:1
1944 r. – 36. dzień powstania warszawskiego: oddziały powstańcze wycofały się z Elektrowni przy ul. Tamka na Powiślu; wymordowanie kompanii porucznika „Poboga”
1946 r. – najwyższy Trybunał Narodowy w Krakowie skazał na karę śmierci Austriaka Amona Götha, jednego z największych zbrodniarzy nazistowskich, m.in. komendanta obozu koncentracyjnego Plaszow oraz likwidatora gett żydowskich w Krakowie i Tarnowie
1981 r. – w Gdańsku rozpoczął się I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”
1990 r. – komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” odebrała „Gazecie Wyborczej“ prawo do posługiwania się symbolem „Solidarności” na stronie tytułowej
Wydarzenia na świecie:
1666 r. – zakończył się wielki pożar Londynu, trwał od 2 września
1698 r. – car Rosji Piotr I Wielki wprowadził podatek od posiadania brody
1793 r. – obrączkowe zaćmienie Słońca widoczne nad Islandią, Danią, Polską, Ukrainą, Turcją, Azerbejdżanem, Iranem, Afganistanem, Pakistanem i Indiami
1901 r. – na ulice Sztokholmu wyjechały pierwsze tramwaje elektryczne
1918 r. – w reakcji na nieudany zamach na Włodzimierza Lenina 30 sierpnia i równoległy, udany zamach w Piotrogrodzie na przewodniczącego tamtejszego Czeka Moisieja Urickiego, Rada Komisarzy Ludowych RFSRR wydała 4 i 5 września dekrety wprowadzające formalnie tzw. „czerwony terror” i udzielające Czeka nieograniczonych pełnomocnictw w tym zakresie
1939 r. – USA ogłosiły neutralność w II wojnie światowej
1950 r. – na japońskiej wyspie Honsiu utworzono Park Narodowy Bandai-Asahi, ma powierzchnię 186 tys. ha, jest drugim co do wielkości parkiem Japonii
1977 r. – NASA wystrzeliła sondę kosmiczną Voyager 1, obecnie jest to najodleglejszy i ciągle działający obiekt wysłany w kosmos przez człowieka
1980 r. – otwarto najdłuższy wówczas na świecie Tunel drogowy Świętego Gotarda w Szwajcarii, tunel ma 16,9 km długości, obecnie najdłuższy tunel ma 24 km długości, położony jest w Norwegii
2008 r. – sonda Rosetta przeleciała w odległości 800 km od planetoidy (2867) Šteins, w sierpniu 2014 r. sonda dotarła w pobliże komety 67P/Czuriumow-Gierasimienko i weszła na orbitę wokół jej jądra, po czym wysłała lądownik Philae, który po raz pierwszy w historii wylądował na powierzchni komety