Categories: Kościół

Dawnym zwyczajem – Poniedziałek Wielkanocny czyli wielka „oblewka” i pijane koguty

Poniedziałek Wielkanocny zwany jest też lanym poniedziałkiem. To dzień żartów i psot. Dawnym zwyczajem jest tzw. śmigus dyngus czyli wielka oblewka. Przy czym śmigus to oblewanie wodą oraz uderzanie dziewcząt po nogach rózgą z palmy, dyngus zaś to wręczanie datków, okupu dla uchronienia się od oblewki.

W czasach Sobieskiego śmigusem nazywano kolędę dawaną na Wielkanoc. Jak pisał o oblewce ks. Kitowicz w XVIII w. „amanci dystyngowani” oblewali swe amantki „po ręce, a najwięcej po gorsie, małą jaką sikaweczką albo flaszeczką”. Wiadrami lała się woda na wsiach, choć polewający chłopcy wcześniej powiadamiali którą dziewczynę zamierzają polać. Któryś z chłopców wychodził na dach karczmy i uderzał z impetem w miednicę. Jeden z nich z dołu ogłaszał, które panny będą polewane i ile „dla każdej potrzeba będzie wody, piasku, wiechci i mydła” aby nieboraczkę po tym całym oblewaniu wyszorować. Panny więc starły się polewania uniknąć dając okup, najczęściej w formie gorzałki.

Od domu do domu wędrowali w Poniedziałek Wielkanocny przebierańcy, czasem z tzw. kogutkiem wykonanym z gliny, zdobionym w pióra, choć chodzono też z żywym kogutkiem, którego uprzednio raczono wódką, „żeby mu się często piało”.

Redakcja jaw.pl

Redakcja portalu jaw.pl jest do Państwa dyspozycji. Podejmujemy każdy temat związany z życiem miasta Jaworzna oraz z Państwa problemami. Polecamy również usługi promocyjne i reklamowe na terenie miasta Jaworzno.

Recent Posts

Słowo na niedzielę: Wierzę w Ducha Świętego

Wierzę i dzisiaj kolejny raz stawiam sobie pytania, jak tę moją wiarę pogłębić i jak…

4 godziny ago

Z perspektywy: Kim jesteś, prezydencie?

Świadomość obywatelska naszego społeczeństwa niestety nie jest w najlepszej kondycji. Niby jesteśmy już 20 lat…

4 godziny ago

Oczywista Nieoczywistość – Wojny o grody…

Przenieść się wypada do epoki średniowiecza; do jej mroków i tajemnic oraz niedopowiedzeń. To właśnie…

4 godziny ago

Ministerstwo Infrastruktury o planach związanych a autostradą A4. Od 2027 roku przejazdy mają być darmowe

Ministerstwo Infrastruktury potwierdziło, iż nie zamierza przedłużać umowy z obecnym zarządcą odcinka autostrady A4 Kraków…

19 godzin ago

Motoserce biło na Rynku

XVI Edycja Motoserca odbyła się w sobotę 18 maja na jaworznickim Rynku. [gallery size="full" columns="1"…

21 godzin ago

„Rolkuj po nadzieję”, czyli pasjonaci rolkowania w akcji

"Rolkuj po nadzieję", czyli akcja zorganizowana przez jaworznickie Hospicjum Homo-Homini im. św. Brata Alberta odbyła…

23 godziny ago