Zgodnie z waszymi prośbami, dzisiaj rozwieję wszelkie wątpliwości dotyczące Szczakowej i leżących nieopodal Pieczysk.
Pochodzenie nazwy Szczakowa zdecydowanie różni się od Os. Stałego, gdyż nie nawiązuje ani do podłoża genologicznego, ani powodu wybudowania osiedla.
Historia odrębnego jeszcze w latach 50 XX w. miasta, które zostało przyłączone do Jaworzna, ma formę dzierżawczą i nawiązuje do imienia własnego Szczak. Szczakowa oznacza osadę Szczaka i pierwotnie brzmiała Szczaków, podobnie jak Kraków. Imię własne Szczaka należy do bardzo dawnego nazewnictwa, którego pochodzenie nie jest znane.
Ciekawostką związaną z nazewnictwem jest również fakt, że mieszkańcy Szczakowej dzielą ją na dwie części. Dawną część osiedla o zachowanym linearnym kształcie mieszkańcy nazywają dzisiaj „Szczakowa-wieś”, podczas gdy nowej części osiedla, które rozbudowało się w pobliżu stacji kolejowej, dają nazwę „Szczakowa-miasto”.
Co o tym sądzicie? Czy kiedykolwiek słyszeliście o takim podziale z ust mieszkańców tego miejsca?
A skąd wzięła się nazwa Pieczyska?
Otóż na nazwę tej dzielnicy duży wpływ miało powstanie cementowni, którą wybudowano z inicjatywy austriackich przedsiębiorców jesienią 1883 roku pod nazwą Przedsiębiorstwo Wapna i Cegieł Pierwszej Galicyjskiej Fabryki Portlad Cemetu w Szczakowej (Pieczyska były wówczas jej przysiółkiem). Nazwa Pieczyska pochodzi od słowa „piecysko”, czyli dużego pieca do wypalania wapna.
Jako ciekawostkę dorzucę jeszcze wyjaśnienie nazwy budynku (a właściwie ruin), który znajduje się na granicy Szczakowej i Pieczysk tuż przy rzece Łużnik (lewy dopływ Koziego Brodu). Poczekana to budynek, który powstał w 1900 roku. Nazwa pochodzi od tego, że robotnicy pobliskiej cementowni mogli tam poczekać na swoją zmianę. W środku znajdowała się restauracja, a także kasyno i hotel. Ostatnia prowadzona tam działalność to knajpa „Baryłka”.
Mam nadzieję, że kolejny artykuł z tej serii również przypadł wam do gustu. Piszcie jaką nazwę mam rozłożyć na czynniki pierwsze następnym razem.
Natalia Uroda
Źródła:
Muzeum Miasta Jaworzna, Szczakowa na starej pocztówce i fotografii, album fotograficzny, J-no 2016
Muzeum Miasta Jaworzna, 110 lat Jaworzna w fotografii, J-no 2010
Urząd Miejski w Jaworznie, Jaworzno Portret Miasta, J-no 2004
[vc_facebook]
„Piszcie jaką nawę mam rozłożyć na czynniki pierwsze następnym razem.”
Proponuję lewą nawę !