Smary to specjalne, złożone substancje chemiczne o nieco gęstszej konsystencji niż oleje, które stosuje się wszędzie tam, gdzie trzeba zmniejszyć tarcie elementów w konkretnym układzie mechanicznym. Są więc niezbędne do prawidłowego funkcjonowania wszelkiego typu maszyn – zarówno tych mniej złożonych (jak choćby rower), po bardzo wyspecjalizowane i zaawansowane silniki przemysłowe.

Co daje stosowanie smaru?

Poprawnie dobrany i nałożony smar spełnia wiele bardzo pożytecznych funkcji. Przede wszystkim, zmniejszając wspomniane tarcie, wpływa korzystnie na sprawność maszyny. Części, pokryte smarem zużywają się wolniej. Co daje wymierne korzyści – nie trzeba tak często inwestować w remonty i naprawy.

Dobrze nałożony smar pozwala też chronić określone układy przed korozją, gdyż zabezpiecza nasmarowane elementy przed działaniem szkodliwych czynników atmosferycznych (deszcz, śnieg) oraz skokami temperatury.

Kolejną ważną korzyścią z używania smarów jest znaczne wyciszenie – gdy słyszymy charakterystyczny pisk, to znak, że trzeba ponownie nasmarować dany układ. Ostatnią, równie istotną kwestią jest zmniejszenie temperatury pracy (ilości wydzielanego ciepła). Gdyby nie było warstwy smaru między częściami, które współpracują, maszyna mogłaby szybko przegrzać się.

Rodzaje stosowanych obecnie smarów

• smar miedziowy – stosowany przede wszystkim w przemyśle ciężkim jako rodzaj zabezpieczenia sworzni, nakrętek, śrub oraz łączników rur w kolektorach . Zachowuje swoje właściwości nawet w temperaturze wynoszącej do 1200 stopni Celsjusza. Natomiast przy 320 stopniach jego cechy smarne ulegają zanikowi – staje się substancją całkiem suchą;
• smar litowy – nazywany jest bardzo często smarem uniwersalnym, ponieważ ma bardzo szerokie spektrum zastosowań. Wykazuje wysoką odporność na wodę, co jest dużą zaletą. Jednocześnie – można go stosować tak przy niskich, jak i przy wysokich obrotach. Może być używany np. w maszynach przemysłowych pracujących w temperaturze do 125 stopni Celsjusza;
• smar silikonowy – używa się go do smarowania części, wykonanych z tworzyw sztucznych, metali, ceramiki a nawet gumy. Nie jest toksyczny i może mieć kontakt z żywnością – co pozwala stosować go w przemyśle spożywczym;
• smar teflonowy –  uniwersalny rodzaj smaru, charakteryzujący się wysoką stabilnością mechaniczną oraz termiczną. Może zostać wykorzystany do smarowania części mechanicznych, wykonanych z metalu i plastiku. Zachowuje pełnię właściwości w temperaturach od – 30 stopni Celsjusza do + 160 stopni Celsjusza. Smar teflonowy, podobnie jak smar silikonowy, jest całkowicie nietoksyczny i znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym;
• smar grafitowy – wykazuje bardzo wysoką odporność na działanie niekorzystnych czynników atmosferycznych oraz na wysokie obciążenia, jest często stosowany w maszynach rolniczych;
• smar bentonitowy – jego istotną cechą jest całkowita nietopliwość, dlatego często jest stosowany w okolicznościach, gdy wysoka temperatura pracy maszyny uniemożliwia wykorzystanie innego typu smaru.

Jak dobrać odpowiedni rodzaj smaru?

Podstawową oznaką, że wybraliśmy właściwy smar, jest fakt, że łatwo rozprowadza się po interesującej nas powierzchni. Po nałożeniu powinien trzymać się na swoim miejscu, a więc nie może wyciekać ze szczeliny czy spływać.

Kiedy wybieramy smar, warto zwrócić uwagę nie tylko na podstawowe właściwości produktu, ale również na pozostałe czynniki, w tym głównie: typ łożyska, warunki w jakich pracuje maszyna, maksymalna i minimalna temperatura pracy czy odporność na działanie wody. Niemniej ważną cechą jest kwestia toksyczności. Jeżeli zależy nam na bezpieczeństwie, gdyż smar będzie miał kontakt z żywnością – wybierajmy atestowane smary teflonowe.