Z nastaniem pandemii koronawirusa znaczna liczba pracowników przeszła na tryb pracy zdalnej ze względów bezpieczeństwa – swojego i współpracowników w firmach. Praca w warunkach domowych jest z pewnością wygodniejsza i korzystniejsza finansowo dla pracownika, odpadają bowiem koszty codziennych dojazdów. Czy jednak, pracując zdalnie z domu, przestrzegamy zasad BHP, jakie obowiązują nas w firmie?
Zagrożenia dla zdrowia
Praca zdalna odbywa się z wykorzystaniem Internetu, a więc przy komputerze. Stanowisko pracy w firmie musi spełniać wymagania, określone przepisami BHP. Natomiast w domu sami powinniśmy pamiętać o zagrożeniach, jakie niesie wielogodzinna praca przy komputerze. Jakich?
- Brak ruchu. Pracując w trybie stacjonarnym codziennie chodzimy lub dojeżdżamy do pracy i z pracy, więc siłą rzeczy zmuszeni jesteśmy do wychodzenia na powietrze choć na krótki czas. Praca zdalna nie wymaga wychodzenia z domu. Jeżeli do braku ruchu dodamy nieprawidłowe odżywianie – już po kilku tygodniach odnotujemy nadwagę i kłopoty z trawieniem
- Niewłaściwa postawa. W pracy mamy swoje biurko, odpowiednie krzesło i akcesoria ułatwiające pracę, a i tak po kilku godzinach często wstajemy z bólem pleców. Natomiast warto zastanowić się, jakie jest nasze stanowisko pracy w domu. Niejednokrotnie jest to niski stolik i kanapa w salonie, czasem nawet sama kanapa i laptop na kolanach. Niewłaściwa postawa na skutek nieodpowiedniego wyposażenia miejsca pracy i w rezultacie osłabienia mięśni szkieletowych prowadzi do przeciążeń i bólu kręgosłupa, drętwienia kończyn i innych objawów uszkodzenia układu nerwowego
- Narażenie wzroku. Udowodniono, że wielogodzinne skupianie wzroku na ekranie powoduje znaczne zmniejszenie częstotliwości mrugania, a to sprawia, że oczy są gorzej nawilżone. Może to z czasem doprowadzić do tzw. zespołu suchego oka. Na pogorszenie wzroku ma również wpływ migotanie monitora i złe oświetlenie miejsca pracy. Emisja światła z ekranu może również spowodować nawracające bóle głowy.
Innymi dolegliwościami, na jakie mogą uskarżać się osoby pracujące przy komputerze, są skurcze mięśni, bezsenność, problemy z koncentracją czy zespół cieśni nadgarstka.
Domowe BHP
Pracodawca może przeprowadzić kontrolę w mieszkaniu pracownika w zakresie przestrzegania przepisów BHP jedynie w sytuacji, kiedy mieszkanie to zostało wyznaczone jako miejsce telepracy i zostało to wyraźnie odnotowane w umowie o pracę. W innych wypadkach pracodawca takiego prawa nie ma, nie daje mu go też ustawa Covid-19. Dlatego w domu odpowiadamy sami za własne bezpieczeństwo i higienę pracy i warto przestrzegać jego zasad dla własnego zdrowia. Oto najważniejsze:
- Blat stołu (biurka) powinien mieć taką wysokość, aby podczas pracy ręce były zgięte w łokciach pod kątem prostym. Kolana nie mogą dotykać blatu, którego powierzchnia powinna być jasna i matowa, a górna krawędź monitora nie może znajdować się powyżej oczu
- Krzesło powinno być obrotowe z regulowaną wysokością (tak, aby stopy mogły spoczywać swobodnie na podłodze) i pochyleniem oraz wyposażone w podłokietniki
- Obraz na monitorze powinien być stabilny, ekran posiadać warstwę antyodbiciową lub odpowiedni filtr. Zdrowsze dla oczu są ekrany matowe niż błyszczące. Znaki na ekranie powinny być czytelne i wyraźne. Usytuowanie klawiatury – minimum 10 cm od brzegu stołu
- Konieczne jest stosowanie przerw w pracy. W firmie pracownikowi przysługuje 5 minut przerwy na każdą godzinę pracy przy komputerze, wliczonych do czasu pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. W domu można sobie pozwolić na dłuższe przerwy, podczas których warto wykonać choćby kilka przysiadów
- W warunkach domowych można zadbać o zdrowe odżywianie. Warto jeść regularnie i świeżo przyrządzone posiłki zamiast fastfoodów na telefon
- Koniecznie trzeba wietrzyć mieszkanie, a najlepiej pracować przy uchylonym oknie. Jeśli stanowisko pracy wymaga oddzielenia od pozostałej powierzchni w domu, warto w tym celu stosować ścianki wykonane z ażurowych materiałów, takich jak na przykład blachy perforowane, które nie hamują przepływu powietrza.
Zasady dotyczące organizacji stanowiska pracy i przerw określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1 grudnia 1998 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe, Dz.U. 1998 nr 148 poz. 973. Niemniej, w razie wątpliwości warto skorzystać z poradnictwa BHP w Bytomiu.
