Muzeum Miasta Jaworzna z radością oddaje w Państwa ręce swoją najnowsze wydawnictwo Jaworzno interdyscyplinarnie. Regionalizm w szkolnej edukacji, w całości poświęcone zagadnieniom szeroko rozumianej historii Jaworzna. Redaktorem publikacji jest pracownik Muzeum Miasta Jaworzna – Adrian Rams, stanowi ona zarazem VI tom serii wydawniczej Regionalizm w szkolnej edukacji, którego pomysłodawcami są Dariusz Rozmus i Sławomir Witkowski.
Prezentowana książka zapełnia puste karty w naszej wiedzy o historii Jaworzna i wskazuje nowe, fascynujące zagadnienia badawcze. Ukazuje bogactwo historyczne, kulturowe oraz pewną odrębność i unikatowość historii i kultury Jaworzna. Interdyscyplinarność zapewniają specjaliści reprezentujący rożne dziedziny nauki i sztuki: historię, historię sztuki, archeologię, etnologię, etnografię, metaloznawstwo, projektowanie graficzne i komunikację społeczną. Publikacja Jaworzno interdyscyplinarnie stanowi rzetelne źródło informacji na temat przeszłości regionu.
Interdyscyplinarność — zawarta w tytule monografii — rozumiana jest jako pewien model myślenia o człowieku, historii, kulturze, w którym wychodzi się poza podziały na poszczególne dyscypliny naukowe i buduje się kompleksowy opis, posługując się rożnymi perspektywami i odmiennymi punktami widzenia. Interdyscyplinarność przejawia się także w pracy zespołu złożonego z przedstawicieli rożnych dziedzin nauki, pracujących nad tym samym zagadnieniem. Inny punkt widzenia i zastosowanie odrębnych metod może doprowadzić do sformułowania nowych pytań i wskazania nowych obszarów zainteresowania nauki.
Monografia Jaworzno interdyscyplinarnie została podzielona na trzy części, pierwszą z nich — Jaworzno w średniowieczu i nowożytności — otwiera artykuł Dariusza Rozmusa i Bartłomieja Szmoniewskiego poświęcony znaleziskom wczesnośredniowiecznych ciężarków ołowianych z Jaworzna i jego okolic, prezentujący je na tle ogólnopolskim. Następnie Aldona Garbacz-Klempka i Adrian Rams przedstawili historię jaworznickiego górnictwa kruszcowego oraz zaprezentowali wyniki badań nad ołowianymi odważnikami ze zbiorów Muzeum Miasta Jaworzna. W kolejnym artykule Jerzy Sperka ukazał historię najstarszych jaworznickich dzielnic, mających średniowieczny rodowód. Skomplikowaną sytuację własnościową Długoszyna, Szczakowej i Ciężkowic — należących częściowo do biskupa krakowskiego i króla — oraz przebieg granic między nimi nakreślił Jarosław Krajniewski. Artykuł Sławomira Witkowskiego — zamykający pierwszą część — zawiera charakterystykę sławkowskiego klucza dóbr biskupich, przygotowaną w oparciu o inwentarze z XVII i XVIII stulecia.
W drugiej części — dotyczącej historii Jaworzna w XIX i XX wieku — Maria Leś-Runicka przedstawiła sylwetki Roberta Domsa i Roberta Wilhelma Domsa, założycieli — działającej do dziś — kopalni Sobieski. Tematykę związaną z obozem dwóch totalitaryzmów, funkcjonującym w Jaworznie w latach 1943–1956 poruszyli: Zygmunt Woźniczka, który wskazał różnice w sposobie wykorzystywania obozu przez nazistów i komunistów oraz Marian G. Gerlich, który przybliżył sposób postrzegania przez Łemków Centralnego Obozu Pracy w Jaworznie.
Trzecią część monografii — poświęconą muzealnictwu i zabytkoznawstwu — rozpoczyna artykuł Leszka Hońdo, Dariusza Rozmusa i Sławomira Witkowskiego dotyczący problematyki inwentaryzacyjno-konserwatorskiej cmentarza żydowskiego w Jaworznie. Najciekawsze zabytki ikonografii i architektury z terenu Jaworzna zaprezentowała Iwona Brandys. W kolejnym artykule Anna Lebet-Minakowska poddała szczegółowej analizie parochet ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, który nie pochodzi z Jaworzna, lecz uzupełnia stan wiedzy o zwyczajach religijnych ludności żydowskiej, zamieszkującej także nasze miasto. Artykuł Sławomira Śląskiego — łączący zagadnienia projektowania graficznego, komunikacji społecznej i nowych mediów — zawiera kompleksowy projekt portalu internetowego „Strefa kultury”, ułatwiającego komunikację jaworznickich instytucji kultury z odbiorcą. Monografię zamyka artykuł Adriana Ramsa, przedstawiający szczegółowe założenia wystawy czasowej, poświęconej ochotniczym strażom pożarnym, zrealizowanej w Muzeum Miasta Jaworzna.
Jaworzno interdyscyplinarnie. Regionalizm w szkolnej edukacji.
Redakcja naukowa:
Adrian Rams, Dariusz Rozmus, Sławomir Witkowski
Projekt graficzny:
Sławomir Śląski
UWAGA: Archiwum dyskusji na forum znajdziesz tutaj.
