W zależności od podpisanej z pracodawcą umowy, wysokość wynagrodzenia będzie się różnić, a zależy to od kilku podstawowych czynników, do których należą: rodzaj umowy, sposób opodatkowania, a także status osoby zatrudnionej. Informacje te są istotne zarówno dla pracownika, jak i pracodawcy, gdyż kwota brutto, jaką pracownik ma często na umowie, nijak się ma do całkowitego kosztu pracodawcy, a także od kwoty, jaką pracownik dostaje na rękę.
Całkowity koszt pracodawcy
Czymś, czego niemal nigdy nie widać na umowę o pracę, jest całkowity koszt pracodawcy, pracownik widzi jedynie swoje wynagrodzenie brutto, a także składki, które zostały mu potrącone przy wypłacie na ubezpieczenia społeczne i podatek dochodowy, przy umowach zlecenie i umowie o pracę, a także tylko podatek dochodowy przy umowie o dzieło. Największe koszty związane z pracownikiem ponosi pracodawca, który zatrudnia go na umowę o pracę. Z racji, że część składek, które nie są ujęte w umowie, musi opłacić pracodawca. I tak dla pracownika, który zarabia 2250 zł brutto, całkowity koszt zatrudnienia to niecałe 2711, a pracownik otrzymuje niecałe 1638 zł na rękę. Lwią część środków pożerają podatki i ubezpieczenie społeczne, które potrącane jest niemal wszystkim pracownikom. Lepszą sytuację pod kątem wynagrodzeń mają osoby zatrudnione na umowy o dzieło, gdyż przy zastosowaniu 50% kosztów uzyskania przychodów i nienaliczaniu ubezpieczeń społecznych, ich wynagrodzenie netto jest znacznie wyższe, nie mniej z tego typu umów mogą skorzystać właściwie tylko twórcy różnego rodzaju dzieł np. artyści, pisarze, graficy. W przypadku umów zlecenie, najwięcej skorzystają studenci do 26 roku życia, których wynagrodzenie zwolnione jest ze składek na ubezpieczenie społeczne, dzięki czemu wynagrodzenie wypłacane do ręki pracownika jest wyższe, a koszt pracodawcy niższy. Jeżeli pracownik zatrudniony na podstawie umowy-zlecenia nie jest nigdzie zatrudniony, to koszt pracodawcy jest taki sam jak przy umowie o pracę. W prawidłowym policzeniu całkowitego kosztu pracownika może pomóc kalkulator wynagrodzeń, który pozwoli ująć każdy rodzaj umowy, a także różne warianty i statusy zatrudnionego pracownika.
Wybór formy zatrudnienia
Wybór formy zatrudnienia pracownika jest istotny, nie mniej ograniczony przepisami prawa, umowy o dzieło dotyczą wykonania skonkretyzowanego dzieła. Wynagrodzenie przysługuje, nie za działanie, ale za rezultat, którym jest konkretnie wykonana rzecz, utwór, np. fotografia, autorski plan działania. Umowy zlecenie dotyczą działań o charakterze czasowym, np. przeprowadzenie szkolenia w wybranym zakresie, w danym dniu i czasie. Jeżeli pracownik podlega pracodawcy w określonym czasie codziennie i podlega jego bezpośredniemu kierownictwu, jedyną słuszną umową, bez strachu, że zostanie ona podważona przez organy kontroli skarbowej, czy zakładu ubezpieczeń społecznych jest umowa o pracę, która też wiąże się z dodatkowymi wymaganiami, dot. trybu jej zawierania, a także nakładająca na pracownika i pracodawcę określone prawa i obowiązki, które wynikają z ustawy Kodeks Pracy.