Św. Szczepan, właśc. Stefan, to święty katolicki oraz apostoł kościoła prawosławnego, zwany jest pierwszym męczennikiem. Jak wszyscy pierwsi chrześcijanie był Żydem, był zwierzchnikiem grupy zwanej hellenistami.
Był to odłam diaspory żydowskiej, który posługiwał się greką, grupa ta osiedliła się w Jerozolimie. Św. Szczepan był najważniejszą postacią wśród stojącego na czele wspólnoty gremium siedmiu mężczyzn. Zamierzał zreformować judaizm powracając do jego korzeni. Zginął ok. 36 roku naszej ery ukamienowany przez społeczność żydowską w Jerozolimie.
Na wizerunkach święty trzyma w prawej dłoni kadzielnicę, w lewej naczynie na kadzidło lub krzyż. Atrybutami św. Szczepana są kamienie na Ewangelii lub w rękach oraz gałązka palmowa.
W Polsce po wsiach w dzień św. Szczepana jeszcze na początku XX w. żywy był obyczaj przyjmowania służby na następny rok. Na ogół transakcje te przeprowadzano w karczmach. Towarzyszyły im pijatyki i głośne zabawy. Mawiano, że „w dzień św. Szczepana sługa na wsi zmienia pana”.
Ela Bigas