Rok 2023 jest kolejną okazją do świętowania. Otóż dziesięć lat temu, znaczy się w 2013 roku, otrzymałem jako członek Polskiego Towarzystwa Botanicznego branżowy medal im. Bolesława Hryniewieckiego za popularyzację botaniki. To znakomity powód, aby zgodnie z zapowiedzią na zakończenie cyklu „Sto filmów na stulecie Polskiego Towarzystwa Botanicznego” kontynuować filmową misję edukacyjną. Szlachectwo zobowiązuje. Na zakończenie wspomnę, że sto lat temu ukazał się pierwszy numer branżowego czasopisma – Acta Societatis Botanicorum Poloniae. A poza tym wchodzimy w sto pierwszy rok działalności.
W trzynastym epizodzie poznamy żywotnikowca japońskiego – Thujopsis dolabrata z rodziny cyprysowatych-Cupressaceae.
Bohatera tego filmu spotkałem w Miejskim Ogrodzie Botanicznym w Zabrzu. Na tym tle wysłuchajmy kilku najważniejszych informacji. Po pierwsze jest to dla nas gatunek obcego pochodzenia, dlatego traktuję go jako gatunek egzotyczny. Rodzaj jako taki jest monotypowy, znaczy się jeden gatunek w rodzaju.
W swojej japońskiej ojczyźnie znaczy się w górach wysp Hokkaido, Honsiu i Kiusiu tworzy lasy w przedziale wysokości od 600 do 1600 m n.p.m.. To tereny wilgotne i oczywiście nie jest tam jedynym gatunkiem drzewa. W porywach osiąga do 35 metrów wysokości. Tamże jest bardzo ceniony ze względu na drewno bardzo odporne na gnicie. Na obczyźnie spore drzewa a nierzadko bardzo wysokie krzewy wyrastają w Anglii. Tamże miewają do 20 metrów wysokości.
Nasz bohater do Europy trafił dopiero w XIX wieku i wówczas został naukowo opisany. Na przeważającym obszarze naszego kontynentu nie czuje się najlepiej, albowiem źle znosi suszę i mrozy. Jest jednak w ofercie handlowej. Najlepiej sadzić go w cienistych, zacisznych zakątkach ogrodów. Zabrzański okaz ma nieco ponad półtora metra wysokości. W ogrodzie mojego sąsiada ma prawie metr wysokości.
W 2013 roku jego sadzonki pojawiły się w okolicy jaworznickiej biblioteki. Obecnie wciąż tam są. Dwie kępy rosną w cieniu okazałych wejmutek. Nie przekraczają metra wysokości. Widząc to, warto pokusić się o próbę jego utrzymania w ogrodzie, ponieważ jest bardzo ozdobny ze względu na szerokie łuskowate liście oraz biały wzór na ich spodzie. Rośnie wolno i w związku z tym jest niekłopotliwy. Docelowo może osiągnąć pięć metrów wysokości. W 1981 roku podawano, że największy polski okaz ma 10 metrów wysokości, ale to już po kilku bardzo ostrych zimach może być historią.
Piotr Grzegorzek
[vc_facebook]
