Pod koniec lutego zgłosiłam się jako wolontariusz do monitorowania, z Siecią Obywatelską Watchdog i Fundacją Odpowiedzialna Polityka, wykorzystania zasobów publicznych w kampanii samorządowej. Zmotywowała mnie do tej decyzji sytuacja, która od lat utrzymuje się w Jaworznie. Uważam, że obecny układ sił politycznych od ponad 20 lat skutecznie trzyma to miasto w swoich rękach.

Teoretycznie w wyborach wszyscy kandydaci powinni mieć równe szanse, by móc zaprezentować swoją sylwetkę, swój program i pomysły na rozwój miasta. W praktyce, zaobserwowałam szereg zjawisk, które można by zakwalifikować jako nadużywanie zasobów publicznych do prowadzenia kampanii wyborczej przez sprawujących obecnie władzę w Jaworznie. Monitoring, prowadzony według metodologii opracowanej przez Fundację Odpowiedzialna Polityka, skierowany był przede wszystkim na treści publikowane przez media samorządowe.

Okazuje się, że od 22 lutego, kiedy obecny Prezydent Paweł Silbert ogłosił, że będzie znowu kandydować, jego zdjęcia, mniejsze lub większe, pojawiały się na tytułowej stronie „Pulsu Jaworzna” każdego tygodnia. W każdym numerze wypowiedzi prezydenta są cytowane w około 5-6 artykułach na dowolne tematy. Zastępca prezydenta wypowiada się zwykle jeden lub dwa razy, natomiast wybrani radni mają szansę „załapać” się na jedną wypowiedź w danym wydaniu. Dodajmy, że kandydaci czy obecni radni z list opozycyjnych nie mają cienia możliwości zaistnieć w mediach samorządowych.

Kolejny aspekt kampanii wyborczej podlegający monitoringowi to spotkania wyborze. Okazuje się, że obecne władze nie miały potrzeby organizowania chyba ani jednego spotkania w takim trybie. Nie oznacza to, że nie spotykali się z mieszkańcami. Wręcz przeciwnie! Kalendarz wydarzeń i spotkań prezydenta i jego zastępcy aż spuchł w ostatnich tygodniach.

Według wyjaśnień Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 4 marca 2024 r. „Należy jednak stanowczo podkreślić, że osoby publiczne, angażujące się w agitację na rzecz komitetów wyborczych, obowiązane są ściśle oddzielać taką działalność od swojej działalności związanej z wykonywaną funkcją publiczną, zawodową, gospodarczą, społeczną, kulturalną itp.”

Oglądając relacje z wydarzeń i spotkań włodarzy miasta, publikowane w mediach społecznościowych, nachodziły mnie poważne wątpliwości co do faktycznych intencji i pełnionych tam ról. Niestety z powodu zamkniętego charakteru takich spotkań, nie miałam okazji osobiście w nich uczestniczyć, wobec czego nie mogę jednoznacznie stwierdzić, że dochodziło tam do naruszenia prawa wyborczego i zasad finansowania komitetów wyborczych. Mogę jedynie wyrazić wątpliwości, czy obecna władza zachowała standardy etyczne zalecance przez Państwową Komisję Wyborczą.

„Państwowa Komisja Wyborcza podkreśla również, że w imię zasady równych szans oraz w imię dobrze pojętej kultury politycznej wszystkie podmioty angażujące się w życie polityczne powinny dbać o przejrzystość swoich działań i ich zgodność z zasadami etyki. W ostatnich latach doświadczenia wielu państw wykazały, że naruszanie tych zasad sprzyja manipulowaniu opiniami wyborców, wprowadza ich w błąd i może prowadzić do niekontrolowanego wpływu różnych sił na przebieg wyborów.„

Na koniec dodam, że nie zależy mi by jakiś konkretny kandydat czy komitet wygrał wybory samorządowe w Jaworznie. To chodzi o równość szans na starcie, by faktycznie ci najlepsi zebrali należne im zaufanie i głosy wyborców.