Burak cukrowy to odmiana buraka zwyczajnego z rodziny komosowatych. Jest to cukrodajna roślina przemysłowa. Na świecie stanowi drugie źródło cukru (24% światowej produkcji). Nad burakiem uplasowała się trzcina cukrowa.

Charakterystyka buraka cukrowego

Burak cukrowy jest rośliną dwuletnią. W pierwszym roku roślina wypuszcza długi korzeń, będący magazynem pokarmów, które są pobierane z ziemi. Na korzeniu znajdują się tzw. włośniki, które są odpowiedzialne za pobieranie składników pokarmowych z gleby. Dopiero w drugim roku wydaje nasienie.

Przeczytaj artykuł: Nawozy Dolistne, który wybrać? 

Prawidłowo rozwinięty burak cukrowy (korzeń) powinien przybrać postać wrzecionowatą, zwężającą się ku dołowi. Z reguły więc korzeń ma kształt stożka. Jego masa zazwyczaj wynosi 0,5 – 1 kg. Cechą charakterystyczną jest duża zawartość sacharozy. Korzeń buraka cukrowego może być:

• niskocukrowy (17% zawartości cukru),
• średniocukrowy (18 – 19% zawartości cukru),
• wysokocukrowy (19 – 21% zawartości cukru).

Korzenie o wysokiej zawartości sacharozy przeznaczane są na cukier buraczany, nazywany cukrem spożywczym. Na rynku dostępny jest zarówno cukier biały (konsumpcyjny), jak i rafinowany. Korzenie o niskiej zawartości sacharozy oraz liście buraka cukrowego (bogate w białko, wodę, tłuszcze)  najczęściej wykorzystywane są jako pasza dla zwierząt hodowlanych. Z melasy, która jest produktem ubocznym powstającym podczas produkcji cukru spożywczego, otrzymuje się różnorodne produkty chemiczne, w tym kwas cytrynowy i glicerynę. 

Średni plon korzeni buraków cukrowych szacuje się na 40 t/ha. W niektórych przypadkach plon może dojść nawet do 100 t/ha. Roślina uprawiana jest głównie:

• w północno-wschodniej Francji,
• w południowych Niemczech,
• w Rosji (zwłaszcza w pasie czarnoziemów oraz gleb brunatnych europejskiej części kraju),
• na Ukrainie,
• w północnych Włoszech,
• w krajach Beneluxu,
• w Portugalii,
• w Szwajcarii,
• w Chile,
• w Austrii,
• w Wielkiej Brytanii,
• w Kanadzie,
• w Czechach,
• w USA,
• w Turcji,
• w Japonii.

W Polsce buraki cukrowe uprawiane są:

• na Nizinie Śląskiej,
• na Kujawach,
• na Żuławach Wiślanych,
• na Wyżynie Lubelskiej,
• w Wielkopolsce.