Alkoholizm dotyka nie tylko samego uzależnionego, ale także jego najbliższych. Życie całej rodziny zaczyna skupiać się wokół choroby. Efektem nałogu alkoholowego bardzo często jest pogorszenie statusu materialnego rodziny, brak bezpieczeństwa oraz prawidłowych wzorców dla dzieci. Jak leczyć alkoholika bez jego zgody? Czy to jest w ogóle możliwe?
Jak leczyć alkoholizm?
Wiele osób nadużywających alkoholu nie dostrzega swojego uzależnienia. Za kolejne ciągi często obwiniają oni nie chorobę, ale sytuacje zewnętrzne (problemy w pracy, brak wsparcia w bliskich, stres itp.). Alkoholik, przenoszący odpowiedzialność na otoczenie, nie szuka pomocy, ponieważ uważa, że w każdej chwili może przestać pić.
W takiej sytuacji bardzo ważne jest, aby najbliższe osoby dostrzegły problem i zmotywowały chorego do podjęcia terapii. Wsparcia może udzielić poradnia alkoholowa czy ośrodek leczenia uzależnień. Rodzina nigdy nie powinna jednak brać odpowiedzialności za picie rodzica czy dziecka – nie należy takiej osoby tłumaczyć przed otoczeniem lub naprawiać szkód wyrządzonych przez nią po alkoholu. Bardzo często motywacją do podjęcia leczenia jest uświadomienie sobie, jak wiele szkód w życiu uzależnionego przynosi alkohol.
Czy możliwe jest leczenie alkoholika bez jego zgody?
Co zrobić w sytuacji, gdy uzależniony nie widzi żadnego problemu i nie chce szukać profesjonalnego wsparcia? Terapia alkoholowa jest dobrowolna. Zgodnie z polskimi przepisami istnieją jednak sytuacje, gdy można skierować bliskiego na przymusowy odwyk alkoholowy. Taką możliwość dają zapisy ustawy z 26.10.1982 roku „O wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi”.
Rodzina alkoholika oraz inne osoby dotknięte skutkami jego choroby (np. dzielnicowy czy przydzielony kurator) mogą skierować wniosek do gminy o skierowanie na przymusowy odwyk. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych powołuje biegłego, który wydaje właściwe orzeczenie i kieruje sprawę do sądu.
Przymusowy odwyk alkoholowy może zostać orzeczony, gdy alkoholizm:
- powoduje rozkład życia rodzinnego,
- prowadzi do demoralizacji osób małoletnich,
- powoduje uchylanie się od pracy,
- doprowadza do ciągłego zakłócania spokoju publicznego.
Do wniosku o skierowanie na leczenie należy dołączyć dowody, które potwierdzają spełnienie minimum jednej z powyższych przesłanek. Można wykorzystać np. protokoły z interwencji policji, zeznania świadków czy orzeczenie wydane przez psychologa szkolnego. Po przeanalizowaniu dowodów, biegły kieruje sprawę do sądu. Sąd orzeka, czy niezbędny jest przymusowy odwyk.
Alkoholik może trafić do zamkniętego ośrodka leczenia uzależnień lub do poradni. Leczenie jest refundowane przez NFZ. Gdy sąd wyda orzeczenie, chory nie może zrezygnować z leczenia.
Czy przymusowe leczenie alkoholika jest skuteczne?
Terapia prowadzona przez ośrodek leczenia uzależnień jest skuteczna, gdy uzależniony ma motywację do zmiany swojego życia i utrzymania trzeźwości. Przymusowe skierowanie na odwyk może stanowić jednak terapię szokową i niektórzy alkoholicy to właśnie wtedy dostrzegają, że ich picie rzeczywiście stanowi problem. Inni traktują orzeczenie sądu jako swoistą karę i ograniczanie im wolności. Bez zaangażowania i silnej motywacji samego alkoholika terapia niestety nie ma szans zakończyć się sukcesem.
