Żyjąc w dzisiejszych e-czasach prawdopodobnie wszyscy słyszeli o spamie. Jednak większość z nas utożsamia go z niechcianymi wiadomościami e-mail. Jednak spamerzy nie ograniczają się do tej formy komunikacji. Coraz częściej wybierają także alternatywne formy komunikacji jak Instagram, Facebook (Messenger), Whatsapp, SMS i połączenia telefoniczne. Trzy ostatnie rodzaje spamu są ściśle powiązane z naszym numerem. I to one stanowią szeroką grupę spamu telefonicznego.

Czym jest spam telefoniczny? Jak jest groźny? Jak się przed nim chronić? Jak wykorzystywać nowoczesne narzędzia typu ktoto.info? Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć w niniejszym artykule.

Geneza spamu telefonicznego.

Na przełomie dwudziestego i dwudziestego pierwszego wieku, gdy internet przestał być w powijakach i stawał się coraz to skuteczniejszym narzędziem biznesowym oraz popularną formą komunikacji, nie było jeszcze aplikacji komunikacyjnych. W Polsce swoje czasy świetności miał komunikator Gadu-Gadu a na świecie rozwijał się komunikator Skype. Jednak najpopularniejszą formą komunikowania się elektronicznego był e-mail. Brak regulacji w zakresie komunikacji elektronicznej sprawił, że tą formę wybrały też przedsiębiorstwa jako najtańszą formę wysyłania komunikatów i ofert handlowych. Jednym kliknięciem mogły wysłać wiadomość do tysięcy swoich kontrahentów lub potencjalnych klientów. Świadomość społeczna konieczności ochrony własnego adresu e-mail też nie była wysoka. Podawaliśmy swoje adresy wszędzie, nie bacząc na to jak mogą być wykorzystywane. Tak narodziła się era spamu e-mailowego.

Czasy się zmieniały. My przyzwyczajeni do niechcianych wiadomości e-mail wykształciliśmy w sobie umiejętność weryfikacji wiadomości. Na pierwszy rzut oka potrafimy wyselekcjonować niechciane wiadomości i je zignorować. Dodatkowo rozwinęły się filtry antyspamowe, co pozwoliło odsiać dużą część niechcianych wiadomości. Także zmiany prawne i regulację wysyłania wiadomości elektronicznych w UE ograniczyły ilość niechcianych wiadomości. Wszystko to sprawia, że masowa wysyłka wiadomości e-mail jest nadal opłacalna ilościowo, ale nie jest już tak skuteczna. Firmy musiały znaleźć inną formę komunikacji.

W międzyczasie rozwój usług elektronicznych sprawił, że coraz bardziej popularne stawały się platformy społecznościowe wyposażone w komunikatory. Dodatkowo błyskawiczny rozwój telekomunikacji sprawił, że obecnie praktycznie każdy ma telefon komórkowy. Nie mogło się zdarzyć inaczej – firmy spamerskie zmieniły swój sposób komunikowania się z rynkiem. Z wcześniejszych wiadomości e-mail przeszły na wiadomości telefoniczne.

Jak wygląda spam telefoniczny w Polsce?

Niechciane połączenia telefoniczne możemy podzielić na dwie grupy. Pierwsza grupa to połączenia głosowe, druga grupa to połączenia SMS. W tej pierwszej grupie najczęściej dzwonią wszelakie firmy. Od firm ubezpieczeniowych, poprzez banki, operatorzy telefoniczni, dostawcy prądu, gazu itd. Ostatnio dzwoni bardzo dużo przedstawicieli fotowoltaiki i oczywiście prym wiodą zaproszenia na wszelakie pokazy cudownych garnków, kołder i materacy masujących.

Wśród niechcianych wiadomości SMS najczęściej spotykamy „zaproszenia” do płatnych subskrypcji oraz próby oszustw (ostatnio bardzo dużo poprzez aplikację Whatsapp). Są to oszustwa na dopłatę do paczki czy też oszustwa na link do płatności za zakupy. Uważajmy na nie.

Jak chronić się przed niechcianymi połączeniami?

Aby chronić się przed niechcianymi połączeniami, warto przestrzegać trzech podstawowych zasad. Po pierwsze należy szanować swój numer telefonu i nie podawać go w niepewnych miejscach. Podczas wypełniania formularzy internetowych czy udziału w grach i konkursach. Jeśli to nie jest konieczne, nie podawajmy swojego numeru telefonu. Możemy albo pominąć pole z telefonem a jeśli to konieczne, podawajmy numer zmyślony.

Jak to działa w praktyce? Przykład z życia wzięty. Parę tygodni temu nasz czytelnik chciał kupić ubezpieczenie OC do swojego samochodu. Szukał najlepszych ofert i na stronach firm ubezpieczeniowych wykonywał kalkulację. Podczas tych kalkulacji podawał swój numer telefonu aby znaleźć najlepszą ofertę. Oczywiście znalazł taką i zakupił w jednej firmie. Jednak od tego czasu z pozostałych firm otrzymuje kilka telefonów dziennie z propozycjami ubezpieczeń. Gdyby podczas kalkulacji podawał zmyślony numer, nie miałby tego problemu (dopiero po wyborze najlepszej oferty podałby prawdziwy). Dlatego przestrzegamy – szanujmy swój numer i nie podawajmy go firmie ani osobie, z którą nie chcemy mieć kontaktu.

Druga zasada ochrony przed niechcianymi połączeniami mówi „zawsze musimy wiedzieć od kogo odbieramy telefon i w jakiej sprawie on dzwoni”. Czy wyobrażamy sobie sytuację, że wpuszczamy obce osoby do swojego domu? Albo z obcą osobą na ulicy rozmawiamy podając mu szczegóły z naszego życia? Gdzie mamy konto w banku, jakie mamy OFE, czy cierpimy na jakieś choroby, ile płacimy za prąd? Czy w ogóle z obcą osobą chcemy na ten temat rozmawiać? Dlatego nie powinniśmy odbierać telefonów od nieznanych numerów. Jak to zrobić? Wyjaśnimy w kolejnym akapicie.

Ostatnia zasada mówi „nie wpadajmy w sidła telemarketerów”. Firmy zajmujące się telemarketingiem posiadają w swojej bazie numery telefonów użytkowników. Numery te są podzielone na grupy. Pierwsza grupa to numery nieaktywne. Ktoś podał firmie numer, ale przestał go używać. Te numery są bezwartościowe. Druga grupa to numery aktywne, czyli te, które funkcjonują. W tej drugiej grupie też są podziały. Dzielą się na numery, których użytkownicy odbierają nieznane połączenia i te, których użytkownicy nie odbierają nieznane numery. Do weryfikacji tego statusu służą automatyczne booty, które nawiązują połączenia a po odebraniu i kilku sekundach ciszy w słuchawce rozłączają się. Ta grupa jest najcenniejsza dla firm telemarketingowych czyli grupa aktywnych numerów, których właściciele odbierają nieznane połączenia przychodzące. Jak nie trafić do tej grupy wyjaśnimy również w kolejnym akapicie.

Jak wykorzystać dostępne narzędzia w walce z niechcianymi połączeniami?

Z dwóch poprzednich akapitów wynika, że warto wiedzieć kto do nas dzwoni i w jakim celu dzwoni. Aby się tego dowiedzieć, należy sprawdzić właściciela numeru telefonu. O tym jak sprawdzić właściciela numeru telefonu napisaliśmy oddzielny artykuł. Podsumowując go jednak w kilku zdaniach, gdy dzwoni do nas jakiś nieznany numer, przed odebraniem go powinniśmy dowiedzieć się, kto jest po drugiej stronie słuchawki i w jakim celu dzwoni. Najprościej wpisać ten numer w wyszukiwarce internetowej. Nie czujmy presji czasowej, jak coś ważnego to zadzwoni do nas drugi raz (wtedy już będziemy wiedzieć kto to) albo sami oddzwonimy. Po wpisaniu numeru w wyszukiwarce, pojawią nam się wyniki. Jeśli to dzwoni jakaś firma, na pewno pojawi nam się wynik z ich zakładki kontaktu. Jeśli nie, to zobaczymy wyniki tak zwanych wyszukiwarek nieznanych numerów. Największą w Polsce jest https://www.ktoto.info. Wynik wyszukiwania poprowadzi nas bezpośrednio do podstrony z tego serwisu.

Możemy też bezpośrednio w serwisie ktoto.info sprawdzić dany numer wpisując go w pole wyszukiwania na górze strony. Po przejściu na odpowiednią podstronę pojawią nam się opinie i komentarze. Użytkownicy, którzy mieli wcześniej kontakt z danym numerem telefonu oceniają go w pięciostopniowej skali. Dodatkowo piszą komentarze, w których informują w jakim celu dzwonił dany numer. To niezastąpione narzędzie w walce ze spamem telefonicznym.