Jednym z obowiązków pracodawcy jest zapewnienie swoim pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Wlicza się w to między innymi przeprowadzenie szkolenia bhp, na którym zatrudnione osoby poznają informacje dotyczące potencjalnych zagrożeń oraz tego, jak reagować w sytuacjach awaryjnych. Co powinno zawierać szkolenie bhp i co ile należy je przeprowadzać, aby było skuteczne?

Zasady dotyczące szkoleń bhp

Szkolenia bhp dzielą się na dwie kategorie: wstępne, dla nowozatrudnionych pracowników, oraz okresowe dla pozostałych. Podczas szkolenia wstępnego przekazywane są ogólne informacje związane z bezpieczeństwem i higieną pracy oraz bardziej konkretne informacje dotyczące zagrożeń związanych z danym stanowiskiem. Pracownik dowiaduje się między innymi tego, że jest zobowiązany do zapoznania się ze znakami bezpieczeństwa rozmieszczonymi na terenie firmy oraz z wytycznymi zawartymi w instrukcji bhp, zarówno tej ogólnej jak i związanej z jego zawodem.

Do pracy nie może zostać dopuszczony pracownik, który nie ma odpowiednich kwalifikacji lub nie został przeszkolony z zakresu wykonywanych obowiązków lub zasad bezpieczeństwa, ponieważ jest to niezgodne z prawem. Dlatego też szkolenie bhp musi być przeprowadzone bez względu na charakter pracy czy też ilość zatrudnionych w firmie pracowników. Odbywa się ono w czasie pracy, a koszty porywa pracodawca.

Większość zasad związanych ze szkoleniem bhp zawarte jest w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i pracy z 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. Dotyczą one między innymi zakresu i treści szkolenia oraz sposobów jego dokumentacji.

Wstępne i okresowe szkolenia bhp

Każdy nowozatrudniony pracownik, a  także studenci i uczniowie szkół zawodowych przyjęci na praktyki muszą odbyć wstępne szkolenie bhp. Zapoznają się na nim z charakterystyką pracy oraz rodzajem zagrożeń związanych z danym stanowiskiem. Taki instruktaż musi mieć miejsce jeszcze przed dopuszczeniem do pracy oraz w przypadkach, kiedy pracownik jest przenoszony na inne stanowisko wewnątrz zakładu. Natomiast jeżeli pracownik wykonuje pracę na kilku stanowiskach, musi odbyć szkolenie bhp związane z każdym z nich. Za każdym razem, kiedy na stanowisku zachodzą zmiany (nowe procesy technologiczne, narzędzia czy maszyny) szkolenie bhp powinno zostać uzupełnione o odpowiednią wiedzę.

Podczas instruktażu ogólnego pracownik dowiaduje się między innymi o zasadach udzielania pierwszej pomocy oraz o zasadach bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujących w danym zakładzie. Takie szkolenie przeprowadza osoba uprawniona: specjalista ds. bhp albo pracodawca lub pracownik, jeżeli posiadają odpowiednie kwalifikacje. Trwa ono około 135 minut. Natomiast na szkolenie stanowiskowe trzeba przeznaczyć jeszcze 90 minut dla pracowników biurowych i 360 minut dla pozostałych.

Okresowe szkolenie bhp musi odbyć się nie później niż 12 miesięcy po szkoleniu wstępnym (6 miesięcy dla pracodawcy) i w zależności od charakteru pracy i rodzaju zagrożenia jest ważne:

• rok dla prac szczególnie niebezpiecznych uwzględnionych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
• 3 lata dla stanowisk robotniczych
• 6 lat dla stanowisk administracyjno-biurowych
• 5 lat dla stanowisk inżynieryjno-technicznych
• 5 lat dla pracodawców i kierowników

Konieczność przeprowadzania okresowych szkoleń bhp związana jest między innymi z rozwojem technologii stosowanych w zakładach pracy. Pracownicy powinni ciągle udoskonalać swoją wiedzę także z zakresu bezpieczeństwa.

Po każdym szkoleniu wypełniana jest karta szkolenia poświadczająca jego odbycie.