Pessar ginekologiczny jest wkładką dopochwową, która zapewnia strukturom miednicy podparcie. Z tego powodu jest często wykorzystywany w leczeniu wypadających: pochwy, szyjki macicy i samej macicy. Na tym jednak możliwości pessaroterapii się nie kończą. Wkładki pomagają m.in. zapobiec przedwczesnemu porodowi oraz służą leczeniu nietrzymania moczu i dolegliwości bólowych w miednicy.
Wkładka dopochwowa dla kobiet nietrzymających moczu
Dolegliwości uroginekologiczne związane z obniżeniem narządów miednicy mniejszej dotyczą 15–30 proc. kobiet w wieku powyżej 50 lat. Wiele spośród nich poddaje się leczeniu operacyjnemu. Niestety nawet jedna dziesiąta zmuszona jest do ponowienia tej formy inwazyjnego leczenia. Nie pozostaje to obojętne dla organizmu. Tym bardziej interesującą alternatywą terapii nietrzymania moczu wydają się pessary. Obecnie na rozwiązanie to decyduje się nawet dwie trzecie kobiet.
Przy dolegliwościach uroginekologicznych (niemających charakteru wysiłkowego) wykorzystywane są przede wszystkim pessary kostkowe. Wytworzony efekt podciśnienia sprawia, że przywierają one do ścian pochwy. W przypadku bardzo osłabionych mięśni dna miednicy inne kształty wkładki mogłyby nie mieć odpowiedniego podparcia i tym samym po założeniu powodowałyby dyskomfort. Przy nietrzymaniu moczu o charakterze wysiłkowym zamiast wkładki kostkowej wykorzystuje się cewkowe lub cewkowo-kołnierzowe. Jeśli dolegliwościom towarzyszy obniżenie pochwy i macicy, alternatywą stają się te w formie tamponu o kształcie walca lub kostki. Warto jednak podkreślić, że ostateczną decyzję co do wyboru rodzaju wkładki podejmuje lekarz, uwzględniając wiele czynników, w tym budowę anatomiczną narządów płciowych kobiety.
Pessaroterapia przy wypadających: pochwie, szyjce macicy i macicy
Wkładki dopochwowe kostkowe są odpowiednie dla kobiet zmagających się z problemem wypadających: pochwy, szyjki macicy i macicy. W tym także przy wypadaniu całkowitym. Te modele pessarów nie potrzebują silnych mięśni dna miednicy, by utrzymać się w miejscu aplikacji. Wytwarzają podciśnienie i tym samym mogą przyssać się do ścian pochwy.
Dzięki regularnemu stosowaniu wkładki dopochwowej (zgodnie z zaleceniami specjalisty i pod jego kontrolą) kobiety przestają odczuwać dyskomfort związany z wypadaniem narządów płciowych. Przywrócona zostaje również tym narządom zdolność do prawidłowego funkcjonowania dzięki ustabilizowanej anatomii.
Wkładka dopochwowa w leczeniu bólu miednicy
Kobiety, które zdecydowały się na leczenie dolegliwości uroginekologicznych metodą operacyjną, niejednokrotnie zmagają się z bólami miednicy. Jest to efekt powstania zrostów. Dzięki zastosowaniu wkładki dopochwowej możliwe jest ich rozluźnienie i w efekcie złagodzenie towarzyszących temu dolegliwości.
Z bólem w obrębie miednicy mniejszej zmagają się również często kobiety po porodzie. Odczuwany przez nie dyskomfort jest konsekwencją powstania zastojów krwi w naczyniach, co wynika z osłabienia aparatu mięśniowo-więzadłowego. Dyskomfort może występować w okolicy podbrzusza i odcinka krzyżowego kręgosłupa. Niekiedy ma charakter stały, a innym razem napadowy. W każdym z tych przypadków silny dyskomfort może zostać zredukowany dzięki założeniu odpowiednio dobranego pessarium.
Pessaroterapia położnicza – gdy zwiększa się ryzyko porodu przedwczesnego
Szczególnym typem wkładki dopochwowej jest pessar położniczy. Znajduje on zastosowanie w zapobieganiu porodom przedwczesnym. Po założeniu jest w stanie utrzymać szyjkę macicy w tym samym położeniu. Ma również przewagę nad szwem okrężnym, ze względu na redukcję ryzyka krwawień i rozwoju sepsy u ciężarnej.
Dzięki pessaroterapii położniczej ukierunkowanie ciężaru macicy zostaje zmienione, co pozwala zapobiec nadmiernemu uciskowi na błony płodowe. Ponadto, zmniejszone zostaje ryzyko nadmiernego rozszerzenia ujścia szyjki macicy, co zapobiega wydaleniu czopu śluzowego. Wkładka pozwala również ograniczyć skurcze macicy, mogące spowodować wyrzut oksytocyny i przedwczesny poród.
Prawidłowo założoną wkładkę lekarz usuwa zwykle w 37. tygodniu ciąży, by umożliwić organizmowi samodzielne rozpoczęcie akcji porodowej, ale również, by w razie rozpoczęcia porodu uniknąć ucisku na szyjkę macicy i jej uszkodzenia.
Bibliografia
P. Pająk, E. Wlaźlak, Pessary w leczeniu dolegliwości uroginekologicznych, „Ginekologia i Perinatologia Praktyczna” 2018, t. 3, nr 4, s. 143–148.
B. Arabin, Z. Alfirevic, Pessary położnicze stosowane w celu zapobiegania samoistnym porodom przedwczesnym: historia, teraźniejszość i przyszłość, https://pessar.pl/wp-content/uploads/2018/01/Pessary_po%C5%82o%C5%BCnicze_artyku%C5%82.pdf, dostęp: 4.04.2022 r.
