Jednym z istotnych składników życia biologicznego gleb leśnych są grzyby. Szczególnie te, które tworzą z drzewami związki symbiotyczne. Efektem takiej symbiozy jest połączenie korzenia drzewa z grzybem, tak zwana mikoryza. Między grzybem i drzewem następuje wymiana środków mineralnych i organicznych.

Tworzenie związków symbiotycznych drzew i grzybów w przyrodzie zachodzi dynamicznie. Wpływ na to, który grzyb nawiąże mikoryzę ma między innymi gatunek drzewa, faza rozwoju drzewostanu czy rodzaj siedliska. Są grzyby, które mogą wejść w symbiozę z różnymi gatunkami drzew, a są takie, które tworzą mikoryzę tylko z jednym.

Grzybnie grzybów symbiotycznych występują w lesie cały rok. Jednak są tereny, gdzie z jakiś powodów nie przetrwały, np. na skutek klęsk żywiołowych lub działalności człowieka. Aby zalesić takie tereny, przy produkcji sadzonek stosuje się specjalny biopreparat mikoryzowy. Przeprowadza się tak zwaną mikoryzację sadzonek, czyli zabieg polegający na wprowadzeniu do substratu hodowlanego grzybni grzyba mikoryzowego. W Polsce istnieją tylko dwa laboratoria, gdzie wytwarza się taki preparat. Jedno z nich znajduje się w Nadleśnictwie Rudy Raciborskie. Kolejnym plusem symbiozy grzyba i drzew jest to, że drzewo które porasta grzyb symbiotyczny jest mniej narażone na ataki grzybów pasożytniczych.

Kiedyś biopreparat mikoryzujący tworzono z innego grzyba, jednak Lasy Państwowe w porozumieniu z biologami opracowały polską technologie, w której wykorzystuje się włośniankę rosistą. Tworzenie biopreparatu to skomplikowany i długotrwały proces można podzielić go na kilka etapów.

Najpierw przeszczepia się grzybnie na płytki z agarem, potem grzybnia rośnie. Następnie grzybnia trafia do kolb ze specjalnym ziarnem, do którego dodaje się pożywkę z cukrów i soli mineralnych oraz niewielką ilość antybiotyków. Kolby przechowuje się w cieplarkach w temperaturze 18 stopni, by grzybnia mogła się rozwijać. W kolejnym etapie powstałą grzybnie miesza się z substratem torfowo, wermikulitowo, perlitowym. W takim gotowym substracie sadzi się nasionko.

Życie na ziemi nie mogłoby istnieć bez grzybów, nie tylko pomagają w rozwoju drzew, które pochłaniają dwutlenek węgla, ale również wykazują właściwości rozkładające materię organiczną, czyli oczyszczają ziemię. Można je nazwać sprzątaczami ekosystemu. Mikoryzacja niesie ze sobą wiele korzyści.
Dzięki takim rozwiązaniom las ma szansę powstać nawet na gruntach, które nie są do tego przystosowane. Takie sadzonki są odporniejsze i lepiej się przystosowują. Ponadto ich przeżywalność jest dużo większa niż tradycyjnych sadzonek. Ma to ogromny wpływ na środowisko i zwiększenie lesistości Polski.

Materiał powstał przy współpracy z Lasami Państwowymi.