Kozłowa Góra - w poszukiwaniu meandrów Brynicy

Kozłowa Góra to jedna z najbardziej malowniczych dzielnic Piekar Śląskich, położona na pograniczu z gminą Świerklaniec, nad rzeką Brynicą i zbiornikiem wodnym o tej samej nazwie. Obszar ten, choć położony w sercu zurbanizowanego Śląska, stanowi cenne przyrodniczo i kulturowo miejsce, przyciągające zarówno miłośników natury, jak i pasjonatów historii.

Brynica, naturalna granica między Śląskiem a Małopolską, w rejonie Kozłowej Góry przybiera postać dzikiej, meandrującej rzeki, otoczonej mozaiką siedlisk – od podmokłych łąk, przez trzcinowiska, po suche murawy i lasy łęgowe. Te warunki sprzyjają wyjątkowej różnorodności flory. Występują tu zarówno pospolite rośliny ziołoroślowe, jak wiązówka błotna i kozłek lekarski, jak i rzadziej spotykane gatunki, m.in. rutewka wąskolistna, czyściec błotny czy krwawnica pospolita. W okolicy stwierdzono także obecność obcych gatunków inwazyjnych, takich jak kolczurka klapowana, co stanowi wyzwanie dla ochrony lokalnych siedlisk.

Znaczącym elementem krajobrazu jest Zbiornik Kozłowa Góra, znany też jako Jezioro Świerklaniec. Sztuczny akwen o powierzchni ok. 5,5 km² powstał w latach 30. XX wieku jako element systemu obronnego Obszaru Warownego „Śląsk”. Po wojnie przekształcono go w rezerwuar wody pitnej, a dziś pełni funkcję zbiornika retencyjnego i przyrodniczego. Teren wokół akwenu to ważne siedlisko ptaków wodnych i błotnych – odnotowano tu aż 225 gatunków, w tym rzadkie i chronione jak bączek, cyranka czy bielik.

Kozłowa Góra to nie tylko przyroda, ale także bogata historia. Na jej terenie istniała średniowieczna wieś czynszowa, działały kopalnie i cegielnia, a wpływowe rody, m.in. Donnersmarckowie, pozostawiły po sobie ślady w postaci parkowych założeń i zabytków przemysłowych. Obecnie okolica oferuje liczne trasy spacerowe i rowerowe, prowadzące przez tereny o unikalnych walorach krajobrazowych i przyrodniczych.

Zarówno Kozłowa Góra, jak i dzikie odcinki Brynicy to doskonały przykład na to, że również w przemysłowym regionie można znaleźć miejsca o dużym znaczeniu ekologicznym, które zasługują na ochronę i promocję jako lokalne ostoje bioróżnorodności.

Tereny Kozłowej Góry i meandrującej Brynicy to niezwykłe połączenie dzikiej przyrody i śladów historii, poprzecinane siecią ścieżek turystycznych. To idealne miejsce na spacer lub wycieczkę rowerową z dala od miejskiego zgiełku. Warto jednak czasem zboczyć z utartych szlaków, by odkryć mniej dostępne, a przez to bardziej naturalne i fascynujące oblicze tego regionu.

Za treści przedstawione w publikacji dofinansowanej ze środków WFOŚiGW w Katowicach odpowiedzialność ponosi Redakcja.