Jedną z postaci przewlekłej niewydolności żylnej jest choroba żylakowa. Przewlekła niewydolność żylna to zespół objawów związanych z zastojem krwi w naczyniach żylnych wynikającym z cofania się krwi na skutek uszkodzenia naczyń lub zwężenia/niedrożności żył.
Żylakami nazywamy trwałe, twarde poszerzenia żył powierzchownych, które przyjmują postać poskręcanych sznurów, często z widocznymi znacznymi uwypukleniami.
W Polsce żylaki występują u około 50% kobiet i 40% mężczyzn z tendencją do pogłębiania z wiekiem. W grupie młodszych osób z żylakami kończyn dolnych ogromną większość stanowią kobiety ze względu na rozwój dolegliwości żylakowych w okresie ciąży.
Do czynników ryzyka predysponujących do rozwoju choroby żylakowej należy praca w pozycji siedzącej lub stojącej, wysoki wzrost, siedzenie z nogą na nodze, ciąża oraz otyłość.
Najczęstsze objawy świadczące o rozwiniętej lub rozwijającej się chorobie to uczucie ciężkości nóg oraz ich nadmiernej „pełności” zmniejszające się po odpoczynku, bolesne skurcze mięśni łydek, zwłaszcza nocą, obrzęk nóg, widoczne niebiesko zabarwione, poszerzone żyły powierzchowne, poszerzenie żyłek śródskórnych, brunatne przebarwienia, czy w skrajnych przypadkach powstanie płytkich ran.
W chorobie żylakowej kluczowe znaczenie ma odpowiednio wczesne wykrycie rozwijającej się niewydolności żylnej oraz wprowadzenie wczesnych działań profilaktycznych. Choroba ma przebieg postępujący, dlatego zwłoka w rozpoczęciu odpowiednich działań profilaktycznych wiąże się ze stopniowym powiększaniem zmian żylakowych prowadząc w skrajnych przypadkach do ich pęknięcia oraz krwotoku.
W profilaktyce choroby żylakowej w pierwszej kolejności stosowane są nieinwazyjne metody niefarmakologiczne, czyli zmiana stylu życia. Podstawowe znaczenie ma zwiększenie aktywności fizycznej, ponieważ tylko pracujące mięśnie nóg są w stanie przesuwać strumień krwi z żył w stronę serca. Podczas biernego siedzenia lub stania, krew zalega w naczyniach. A przy rozwiniętej chorobie nawet cofa się grawitacyjnie w kierunku stóp zwiększając obrzęki i napędzając rozwój choroby. Korzystnie działają zwłaszcza: intensywny chód, bieganie, pływanie oraz jazda na rowerze. Zalecany dzienny poziom aktywności to godzina intensywnego wysiłku. Wielu z nas posiada smartwatch mierzący puls. Wystarczy, że za jego pomocą aktywność zwiększy częstość pracy naszego serca do 60-70% maksymalnego pulsu.
W uproszczeniu maksymalny puls wynosi dla każdego z nas 220 minus wiek w latach.
Ważne jest także zadbanie o ergonomię miejsca pracy – zwłaszcza jeśli w głównej mierze polega ona na siedzeniu lub staniem w bezruchu. Zaleca się stosowanie podnóżka pod stopy oraz używanie krzesła z pochylonym oparciem. Dodatkowo w trakcie siedzenia lub stania należy wprowadzić elementy ruchu napinające mięśnie nóg celem uruchomienia pompy mięśniowej. Wskazane jest zaplanowanie przerwy na krótki spacer po maksymalnie 45 minutach pracy w pozycji stojącej lub siedzącej.
W trakcie odpoczynku w domu lub pracy istotne jest ułożenie nóg powyżej poziomu serca podpartymi na całej długości podudzia. Zapobiega to obciążaniu układu żylnego przez słup krwi szerzący się zgodnie z siłą grawitacji ku dołowi, dzięki temu jesteśmy w stanie uzyskać odpływ krwi bierny z nóg oraz zmniejszenie obrzęku.
Elementem wspierającym pobudzanie pompy mięśniowej przez ruch w okresie, kiedy nogi są opuszczone może być zastosowanie odpowiedniej kompresji profilaktycznej, dzięki podkolanówką lub pończochą. Można je kupić w aptece lub sklepie medycznym. Powodują one dodatkowy ucisk na nogę, zapobiegając nadmiernemu rozciąganiu żył na skutek cofania się krwi, a dodatkowo nieznacznie uciskając mięśnie poprawiają odpływ krwi w kierunku serca.
Trzeba zaznaczyć, że profilaktyczne działanie wpływa nie tylko na problem obrzęku i żylaków, ale zmniejsza także ryzyko zakrzepicy. Zastój krwi przy braku ruchu jest bowiem czynnikiem silnie sprzyjającym tworzeniu się zakrzepów. Choroba zakrzepowa jest jednak o wiele bardziej niebezpiecznym powikłaniem ze względu na możliwość uwolnienia zakrzepów w kierunku płuc i wywołania niejednokrotnie śmiertelnych w skutkach powikłań.
Jeżeli zidentyfikujemy u siebie czynniki ryzyka lub występujące pojedyncze objawy świadczące o możliwym rozwoju niewydolności żylnej wskazana jest diagnostyka układu żylnego. W diagnostyce przewlekłej niewydolności żylnej oraz żylaków kończyn dolnych najczęściej wykorzystuje się próby czynnościowe oraz przede wszystkim ultrasonografię (USG) z kolorowym dopplerem.
Umów wizytę u angiologa Mateusza Gajdy z Ester Clinic:
Badania tego typu wraz z konsultacją lekarza angiologa zajmującego się diagnostyką oraz leczeniem schorzeń układu tętniczego, żylnego oraz limfatycznego dostępne są w Centrum Medycznego EsterClinic w Jaworznie.
[vc_facebook]
Nowe Centrum Medyczne EsterClinic. Klinika leczenia niepłodności, ginekologia i położnictwo
