Jakie są wyniki rozmów o reformie systemu finansów JST?

Jednostki samorządu terytorialnego (JST) w ostatnich latach borykają się z narastającymi deficytami budżetowymi. Taki stan rzeczy jest wynikiem nie do końca przychylnych samorządom reform i zmian w prawie. Unia Metropolii Polskich (UMP), której celem jest wspieranie rozwoju samorządności terytorialnej i gospodarczej w Polsce, 6 maja przeprowadziła kolejne obiecujące rozmowy w Ministerstwie Finansów w Warszawie. Co z nich wynika?

Zmiany w finansowaniu JST zaproponowane przez Ministerstwo Finansów

Na kolejnym etapie rozmów o reformie systemu finansów jednostek samorządu terytorialnego Ministerstwo Finansów zaproponowało wydzielenie odrębnej kategorii miast na prawach powiatu. Mają do nich należeć do nich między innymi Kraków, Wrocław, Warszawa, Kraków, Poznań, Gdańsk czy Bydgoszcz – łącznie w Polsce znajduje się 64 miasta, które spełniają wymogi tej kategorii. Grupa ta miałaby mieć nieco inne zasady ustalania dochodów i tak zwanych potrzeb finansowych, które byłyby oceniane pod czterema względami: ekologicznym, wyrównawczym, oświatowym i rozwojowym.

Przedstawiciele Unii Metropolii Polskich przychylnie spojrzeli na zaproponowaną reformę, ale zaznaczyli również, że diabeł tkwi w szczegółach. Nie podejmując pochopnych decyzji, UMP prosi Ministerstwo Finansów o dane źródłowe, które posłużyły przedstawionym w prezentacji wyliczeniom – z takimi informacjami będzie można dokonać rzetelnej analizy i przeprowadzić własne symulacje.

Podczas swojego wystąpienia, prezes zarządu Unii Metropolii Polskich, prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski zaznaczył, że powinniśmy rozmawiać nie tylko o finansowaniu na rok 2025, ale również bieżącym roku, w którym kumulują się skutki niekorzystnych dla samorządu reform, w tym Nowego Ładu.

 

Jak reforma w finansowaniu JST wpłynie na dochody samorządów?

Jednym z głównych założeń Ministerstwa Finansów jest odwrócenie proporcji dochodów z subwencji oświatowej i wpływów z podatków obywateli. Obecnie stosunek subwencji do dochodów podatkowych wynosi 52% do 48%. Po zmianach dochody przekazane z PIT i CIT dla samorządów mają wzrosnąć do 80%, co zmniejsza udział subwencji ogólnej w finansowaniu do 20%. Według wyliczeń, takie rozwiązanie podniosłoby dochody z PIT z 85 mld zł do 156 mld złotych, a w przypadku CIT z 24 mld zł do 27 mld zł.

Co więcej, w projekcie Ministerstwa Finansów uwzględniono zaproponowany przez Unię Metropolii Polskich postulat o uzyskaniu przez JST udziałów w dochodach z podatku dochodowego od osób fizycznych opłacanego na zasadach ryczałtu.

Zmiany w finansowaniu JST objęły również „Janosikowe”, czyli subwencję wyrównawczą przekazywaną przez zamożniejsze samorządy na rzecz biedniejszych jednostek. W wyniku zaproponowanych zmian korekta wyniesie 50-70% nadwyżki wskaźnika zamożności danej JST ponad 120% wskaźnika zamożności danej kategorii JST.

UMP czeka więc na końcowe dane dotyczące reformy finansów samorządowych, które obiecał rząd. Samorządowcom zależy na wsparciu finansowym jeszcze w tym roku.

Śledź aktualności o reformach finansowania JST na stronie UMP

Unia Metropolii Polskich od 1990 roku działa na rzecz wspierania rozwoju samorządów terytorialnych w Polsce i budowania ich pozycji na arenie międzynarodowej. W głównej mierze to ta organizacja jest odpowiedzialna za postęp rozmów o reformie systemu finansów JST. Chcesz dowiedzieć się więcej o ich działalności i najnowszych zmianach, do których się przyczynili? Zapraszamy do odwiedzenia oficjalnej strony Unii Metropolii Polskich.