Koniec z darmowymi wizytami u lekarza na NFZ. Jak uniknąć dodatkowych opłat?

Narodowy Fundusz Zdrowia przypomina, że prawo do korzystania z bezpłatnej opieki zdrowotnej nie jest bezterminowe. W przypadku wygaśnięcia obowiązku opłacania składki zdrowotnej – na przykład z tytułu zakończenia zatrudnienia czy prowadzenia działalności gospodarczej – dostęp do świadczeń finansowanych ze środków publicznych przestaje obowiązywać po 30 dniach.

Kiedy wygasa prawo do świadczeń zdrowotnych

Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej ustaje m.in. w następujących przypadkach:

• po rozwiązaniu umowy o pracę – 30 dni od jej zakończenia,

• po zakończeniu prowadzenia działalności gospodarczej – 30 dni od zakończenia działalności,

• po rozpoczęciu urlopu bezpłatnego – 30 dni od daty jego rozpoczęcia,

• po utracie statusu osoby bezrobotnej – 30 dni od utraty statusu,

• po śmierci osoby zgłaszającej członków rodziny do ubezpieczenia – 30 dni od daty zgonu.

Wyjątki od zasady

W pewnych sytuacjach prawo do świadczeń przysługuje przez dłuższy okres. Dotyczy to m.in. osób, które:

• ukończyły szkołę ponadpodstawową – świadczenia przysługują przez 6 miesięcy od zakończenia nauki,

• ukończyły studia – świadczenia przysługują przez 4 miesiące od zakończenia nauki,

• są w trakcie postępowania o przyznanie emerytury lub renty,

• mają zawieszone prawo do renty socjalnej – przez 90 dni od ustania ubezpieczenia zdrowotnego.

Jak sprawdzić status ubezpieczenia

Status ubezpieczenia zdrowotnego można łatwo zweryfikować w placówce medycznej za pośrednictwem systemu eWUŚ (Elektroniczna Weryfikacja Uprawnień Świadczeniobiorców). System ten korzysta z danych przekazywanych m.in. przez ZUS i KRUS.

Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne – sposób na odzyskanie prawa do świadczeń

Osoby, które utraciły prawo do świadczeń, mogą zawrzeć dobrowolną umowę ubezpieczenia zdrowotnego. W tym celu należy:

• udać się do wojewódzkiego oddziału NFZ,

• złożyć wniosek i podpisać umowę,

• przedstawić dokument tożsamości oraz potwierdzenie ostatniego okresu ubezpieczenia.

Następnie należy zgłosić się do ZUS w celu złożenia odpowiednich formularzy (ZUS ZZA oraz, w razie potrzeby, ZUS ZCNA).

Opłata dodatkowa przy przerwie w ubezpieczeniu

W przypadku przerwy w ubezpieczeniu dłuższej niż 3 miesiące, konieczne może być uiszczenie opłaty dodatkowej. Jej wysokość zależy od czasu braku ubezpieczenia – od 20% do 200% podstawy wymiaru składki. Istnieje możliwość rozłożenia tej opłaty na raty lub jej umorzenia – decyzję w tej sprawie podejmuje dyrektor oddziału wojewódzkiego NFZ na wniosek zainteresowanego.

Podstawa wymiaru składki

Dla osób zawierających dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne podstawą wymiaru składki jest zadeklarowany dochód, nie niższy niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw za poprzedni kwartał, ogłaszane przez GUS.

Pamiętaj: Regularne monitorowanie swojego statusu ubezpieczenia oraz odpowiednie działania po ustaniu obowiązku jego opłacania pozwalają uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek, takich jak konieczność samodzielnego pokrycia kosztów leczenia.