Neurolog dr Żanna Pastuszak o roli sztucznej inteligencji w medycynie: Czy opinie o tym, że AI zabierze lekarzom pracę, są słuszne?

W ostatnich latach rozwój sztucznej inteligencji (AI) zyskał ogromne zainteresowanie w wielu dziedzinach, w tym także w medycynie. Technologie oparte na AI obiecują zrewolucjonizować sposoby diagnozowania i leczenia chorób, ale jednocześnie budzą obawy o przyszłość zawodów medycznych. Czy AI rzeczywiście zagraża lekarzom, czy też stanowi jedynie narzędzie wspomagające ich pracę? Opinie na ten temat sprawdza dr Żanna Pastuszak, neurolog, dzieląc się swoimi przemyśleniami i doświadczeniami.

AI w diagnostyce medycznej

Sztuczna inteligencja już teraz znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach medycyny, w tym w diagnostyce. Algorytmy AI, zwłaszcza te oparte na głębokim uczeniu (deep learning), są w stanie analizować obrazy medyczne z niezwykłą precyzją, identyfikując subtelne zmiany, które mogą umknąć ludzkiemu oku.

Na przykład, w diagnostyce nowotworowej AI może wykrywać mikroskopijne zmiany w strukturze tkanki, co pozwala na wcześniejsze wykrycie raka i tym samym zwiększa szanse na skuteczne leczenie. Dr Żanna Pastuszak podkreśla, że technologia ta jest szczególnie wartościowa w wykrywaniu raka płuc czy piersi, gdzie wczesna detekcja jest kluczowa. „AI nie tylko przyspiesza proces diagnostyczny, ale również zwiększa jego dokładność, co jest nieocenione w walce z chorobami nowotworowymi” – mówi dr Pastuszak.

Kolejnym znaczącym obszarem zastosowania AI jest wsparcie w diagnostyce różnicowej. Technologia ta może przetwarzać ogromne ilości danych pacjentów, porównując objawy i wyniki badań z milionami przypadków w bazach danych, co pozwala na szybkie zawężenie listy możliwych diagnoz. To narzędzie jest niezwykle cenne w przypadku skomplikowanych i rzadkich schorzeń, gdzie tradycyjna diagnostyka może być czasochłonna oraz obarczona wysokim ryzykiem błędu.

AI znajduje jest wykorzystywana także w diagnostyce genetycznej i molekularnej, gdzie używa się jej do analizowania danych z sekwencjonowania genomu. Dzięki zaawansowanym algorytmom możliwe jest zidentyfikowanie mutacji genetycznych odpowiedzialnych za różne choroby, co otwiera nowe możliwości w diagnostyce i terapii personalizowanej. Algorytmy AI mogą również przewidywać ryzyko wystąpienia pewnych chorób na podstawie analizy genetycznej pacjentów, umożliwiając wczesną profilaktykę.

„Sztuczna inteligencja pozwala na przeprowadzenie zaawansowanej analizy genetycznej w znacznie krótszym czasie niż tradycyjne metody, co jest kluczowe w szybkiej diagnostyce i leczeniu chorób genetycznych," wyjaśnia dr Żanna Pastuszak. Opinie wielu ekspertów wskazują na to, że AI wkrótce będzie pomagać także w identyfikacji nowych biomarkerów chorób, co może prowadzić do opracowania nowych terapii i leków, rewolucjonizując podejście do medycyny precyzyjnej.

Sztuczna inteligencja to wsparcie czy zagrożenie?

Mimo wielu negatywnych opinii, AI w medycynie jest przede wszystkim postrzegane jako potężne narzędzie wspomagające pracę lekarzy, a nie zagrożenie dla ich miejsc pracy. Systemy oparte na uczeniu maszynowym mogą automatyzować rutynowe zadania diagnostyczne, przetwarzać ogromne ilości danych medycznych i dostarczać lekarzom precyzyjnych analiz. W praktyce oznacza to, że AI może odciążyć lekarzy od monotonnych, czasochłonnych zadań, pozwalając im skupić się na bardziej skomplikowanych przypadkach i interakcjach z pacjentami.

Dr Żanna Pastuszak podkreśla, że: „AI to wsparcie, które pozwala lekarzom na zwiększenie efektywności i dokładności diagnoz, co przekłada się na lepszą opiekę nad pacjentami. Dzięki sztucznej inteligencji, lekarze mogą lepiej zarządzać swoim czasem i zasobami, co jest szczególnie ważne w dobie rosnącego obciążenia systemów opieki zdrowotnej”.

Wprowadzenie AI w medycynie budzi obawy o możliwość utraty pracy przez lekarzy. Jednak większość ekspertów, w tym dr Żanna Pastuszak ma opinie, że AI nie zastąpi lekarzy, ale zmieni sposób, w jaki pracują. Wiele zadań, takich jak analiza danych czy przetwarzanie obrazów medycznych, może być wspomaganych przez sztuczną inteligencję, ale ostateczne decyzje kliniczne i opieka nad pacjentem nadal wymagają ludzkiego pierwiastka, którego technologia nie jest w stanie zastąpić.

„AI może zmienić niektóre aspekty naszej pracy, ale nigdy nie zastąpi interakcji człowiek-człowiek, która jest nieodzowna w opiece zdrowotnej. Przyszłość medycyny to raczej symbioza technologii i człowieka, gdzie AI będzie narzędziem wspierającym w codziennej pracy, pozwalając nam lepiej wykorzystywać swoje umiejętności i wiedzę w celu poprawy zdrowia pacjentów” twierdzi doświadczona neurolog.

Badania z Collegium Medicum UMK

Naukowcy z Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Bydgoszczy przeprowadzili badania nad możliwościami AI w medycynie. Zespół ekspertów sprawdził, jak ChatGPT poradzi sobie z egzaminem specjalistycznym z interny. ChatGPT zdał amerykański test licencyjny dla lekarzy (USMLE) oraz europejski egzamin specjalizacyjny z kardiologii. Jednak, w przypadku polskiego Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego z chorób wewnętrznych, ChatGPT oblał, uzyskując średnio 49,4% poprawnych odpowiedzi, podczas gdy próg zaliczenia wynosi 60%.

„Te wyniki pokazują, że AI, mimo imponujących zdolności analitycznych, nadal ma trudności z pełnym zrozumieniem i interpretacją kontekstu specyficznego dla różnych systemów medycznych” komentuje dr Żanna Pastuszak. „W mojej opinii niepowodzenie AI na polskim egzaminie nie powinno być postrzegane jako porażka technologii, ale raczej jako sygnał, że sztuczna inteligencja wymaga dalszego doskonalenia. To także kolejny dowód na to, że technologia powinna być postrzegana jako narzędzie wspierające lekarzy, a nie zastępujące ich. Lekarze posiadają unikalne zdolności krytycznego myślenia, intuicji i empatii, które są nieodzowne w praktyce medycznej” – dodaje dr Pastuszak.

Najważniejsze ograniczenia AI w medycynie

Jednym z poważniejszych problemów związanych z wykorzystaniem sztucznej inteligencji w medycynie są tzw. halucynacje, czyli przypadki, gdy algorytmy generują fałszywe informacje. „Halucynowanie sztucznej inteligencji może prowadzić do błędnych diagnoz i niewłaściwego leczenia, co jest bardzo niebezpieczne. Dlatego kluczowe jest, aby lekarze byli świadomi tych ograniczeń i nie polegali wyłącznie na AI” – mówi dr Pastuszak.

Neurolog dzieli się również opinią, że sztuczna inteligencja może być podatna na problemy związane z jakością danych, na których się opiera. „Jeśli dane wejściowe są błędne lub niepełne, AI może podawać nieprawidłowe rekomendacje. Dlatego tak ważne jest, aby lekarze zawsze mieli ostateczne słowo i dokładnie analizowali wyniki generowane przez sztuczną inteligencję” – kończy dr Żanna Pastuszak.

Więcej na blogu: zanna-pastuszak.pl