Rząd wzmacnia ochronę seniorów: nowe prawo, edukacja i wsparcie przeciw oszustom

W odpowiedzi na rosnącą skalę oszustw wymierzonych w osoby starsze, rząd podejmuje zdecydowane działania legislacyjne i edukacyjne, które mają zapewnić seniorom większe bezpieczeństwo i ochronę prawną. Premier Donald Tusk zlecił przygotowanie kompleksowych rekomendacji, których celem jest skuteczna walka z przestępczością wobec seniorów, zarówno w świecie rzeczywistym, jak i cyfrowym.

Jak podkreśla ministra ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz, seniorzy coraz częściej padają ofiarą wyłudzeń i nadużyć – od oszustw metodą „na wnuczka” czy „na policjanta”, po zawieranie niekorzystnych umów i przestępstwa internetowe. Dane Krajowego Rejestru Długów nie pozostawiają złudzeń – w ciągu ostatnich ośmiu lat zadłużenie osób starszych w Polsce wzrosło dwukrotnie, co czyni ich łatwym celem dla przestępców.

W odpowiedzi na ten alarmujący trend, rząd pracuje nad nowymi rozwiązaniami prawnymi. Jednym z kluczowych projektów jest ustawa o wspieranym podejmowaniu decyzji, która ma zastąpić przestarzały i krytykowany mechanizm ubezwłasnowolnienia. Nowy model zakłada pomoc seniorom – zwłaszcza tym zmagającym się z chorobami otępiennymi – w podejmowaniu świadomych i bezpiecznych decyzji, bez odbierania im zdolności do działania.

Równolegle trwają prace nad doprecyzowaniem przepisów dotyczących umów dożywocia oraz rent dożywotnich. Obecnie te instrumenty są często wykorzystywane w sposób nieuczciwy, m.in. w zamian za świadczenie opieki, które nie zawsze jest faktycznie realizowane. Współpraca z Krajową Radą Notarialną oraz resortem sprawiedliwości ma zapewnić lepszą kontrolę i większą przejrzystość zawieranych umów.

Na poziomie edukacyjnym, w maju rusza pilotażowy program edukacji prawnej dla seniorów – początkowo w województwie świętokrzyskim, gdzie średni wiek mieszkańców jest najwyższy w kraju. Szkolenia obejmą m.in. tematy związane z zarządzaniem majątkiem, sporządzaniem testamentów, a także rozpoznawaniem cyberzagrożeń i przeciwdziałaniem przemocy domowej.

Ministerstwo zapowiada także działania infrastrukturalne. W planach jest stworzenie systemu najmu senioralnego, który umożliwi osobom starszym bezpieczną przeprowadzkę z wyższych pięter do mieszkań na niższych kondygnacjach, bez utraty prawa własności.