Zaćmienie Słońca w Polsce 2025. Kiedy będzie można obserwować to niezwykłe zjawisko?

Już 29 marca 2025 roku (sobota) mieszkańcy Polski będą mieli niecodzienną okazję do obserwacji częściowego zaćmienia Słońca. To fascynujące zjawisko astronomiczne rozpocznie się przed południem, a jego maksimum przypada na godziny około południowe. Zależnie od regionu kraju, początek zaćmienia będzie można oglądać między godz. 11.30 a 12.00. Samo zjawisko potrwa kilkanaście minut.

Stopień zakrycia Słońca w poszczególnych regionach

Zakrycie tarczy słonecznej będzie zależeć od lokalizacji obserwatora. W Polsce Księżyc zakryje od kilku do ponad 26% powierzchni Słońca. Najlepsze warunki do obserwacji będą mieli mieszkańcy północno-zachodniej części kraju. Przykładowe wartości zakrycia to:

• Szczecin – 26%
• Warszawa – 7,3%
• Kraków – 12%
• Rzeszów – 3,6%

Bezpieczna obserwacja zaćmienia Słońca

Podczas obserwacji zaćmienia niezwykle ważne jest zachowanie zasad bezpieczeństwa. Nigdy nie należy patrzeć na Słońce gołym okiem, gdyż może to prowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia wzroku. Zalecane sposoby ochrony to:

• Specjalne okulary do obserwacji zaćmień z filtrem ND5.
• Folia mylarowa (zastosowana poprawnie w teleskopach i lornetkach).
• Metoda projekcji – rzutowanie obrazu Słońca na ekran za pomocą teleskopu lub lornetki.

Nie wolno natomiast używać zwykłych okularów przeciwsłonecznych, płyt CD, dyskietek czy klisz rentgenowskich, ponieważ nie zapewniają one wystarczającej ochrony przed intensywnym promieniowaniem.

Rodzaje zaćmień Słońca

Zaćmienie Słońca następuje, gdy Księżyc znajduje się między Ziemią a Słońcem, blokując całkowicie lub częściowo jego światło. Wyróżnia się trzy główne typy zaćmień:

1. Całkowite – Księżyc całkowicie zakrywa tarczę Słońca, pozwalając dostrzec koronę słoneczną.
2. Obrączkowe – Księżyc jest zbyt daleko, by całkowicie zasłonić Słońce, tworząc wokół siebie pierścień światła.
3. Częściowe – Księżyc zakrywa jedynie fragment tarczy słonecznej (tak jak będzie to miało miejsce 29 marca 2025 r.).

Przyszłe zaćmienia Słońca

Zaćmienia Słońca zdarzają się stosunkowo często, jednak nie zawsze są widoczne z danego obszaru. W Polsce ostatnie częściowe zaćmienie można było obserwować 25 października 2022 roku. Kolejne istotne zaćmienia to:

• Zaćmienie obrączkowe – 13 lipca 2075 r.
• Zaćmienie całkowite – 7 października 2135 r. (widoczne na Dolnym Śląsku i w Małopolsce).

Najbliższe całkowite zaćmienie Słońca w Europie będzie miało miejsce 12 sierpnia 2026 roku i będzie widoczne m.in. z Islandii, Grenlandii, Portugalii i Hiszpanii. Kolejne całkowite zaćmienie nastąpi 1 czerwca 2030 roku i obejmie Grecję oraz Turcję.

Zaćmienie Słońca 29 marca 2025 roku to doskonała okazja do obserwacji niezwykłego zjawiska astronomicznego. Zachęcamy do przygotowania się na to wydarzenie i skorzystania z bezpiecznych metod obserwacji!