Reklama

Jubilatki – niejedno mają imię…

AWAP

08/10/2019 08:23

Większości społeczeństwa słowo „jubilatka” kojarzy się z pewnością z osobą obchodzącą okrągłe urodziny, czy okrągłą rocznicę ślubu. Często mylone jest ze słowem solenizant – osobą obchodzącą imieniny lub nieokrągłe urodziny. My jednak chcemy skupić się na zupełnie innym, potocznym znaczeniu tego słowa. Każda kadrowa, czy księgowa tworząca rezerwy na świadczenia pracownicze, zapytana o owe „jubilatki” pomyśli o jednym – nagrodzie jubileuszowej.

Czym jest tzw. jubilatka i kto ją dostanie

Nagrody jubileuszowe nie przysługują wszystkim pracownikom, jednak wiele firm decyduje się na wprowadzenie nagród jubileuszowych do wewnętrznych Regulaminów Wynagradzania, czy Układów Zbiorowych Pracy. Niektórym grupom pracowników nagrody jubileuszowe przysługują ustawowo – należą do nich na przykład nauczyciele akademiccy, pracownicy służby zdrowia, czy pracownicy instytucji kultury.

Zazwyczaj nagrody jubileuszowe wypłacane są w formie pieniężnej, po przepracowaniu określonej i zwykle okrąglej (15, 20, …) liczby lat pracy. Osoba która otrzymuje nagrodę można nazwać więc jubilatem, co tłumaczy potoczną nazwę świadczenia.

Czy pracodawcy lubią jubilatki?

Z punktu widzenia pracodawcy nagroda jubileuszowa stanowi dodatkowy koszt, który musi on ponieść. Z jednej strony jest to koszt samych wypłat nagród w ciągu roku, a z drugiej koszt utworzenia rezerwy na świadczenia pracownicze. Prawidłowe wyznaczenie rezerwy wymaga skomplikowanych wyliczeń aktuarialnych, a to generuje kolejne koszty – w większości przypadków firma nie posiada aktuariusza na etacie i musi się zgłosić do zewnętrznej firmy przeprowadzającej wyceny aktuarialne. Niektóre firmy świadczą usługę online – na przykład biuro aktuarialne halley.pl – co ułatwia cały proces wyceny.

Z drugiej jednak strony nagroda jubileuszowa stanowi istotny czynnik motywujący pracownika do pracy. Nierzadko zdarza się, że wprowadzenie w zakładzie pracy nagród jubileuszowych obniża rotację pracowników – ma to szczególne znaczenie w firmach, gdzie koszt wdrożenia nowych pracowników jest bardzo duży.

Jak jubilatka zmniejsza rotację?

Wyobraźmy sobie sytuację, że pracownik ma za kilka miesięcy otrzymać nagrodę w wysokości 5-krotności wynagrodzenia, a następna nagroda w podobnej wysokości przysługuje za kolejne 5 lat – czy w takiej sytuacji zmieni teraz pracę na taką, w której proponują 5% wyższe wynagrodzenie, brak nagród jubileuszowych, podobne obowiązki i atmosferę pracy? Odpowiedź na to pytanie nie wymaga wyceny aktuarialnej – to prosta matematyka.

W ciągu 5 lat pracownik zyskałby w nowej firmie 300% obecnego wynagrodzenia (=5% * 12 miesięcy * 5 lat), to mniej niż otrzyma w ramach najbliższej nagrody jubileuszowej (500% wynagrodzenia) u obecnego pracodawcy, a po przepracowaniu 5 lat znów otrzyma nagrodę. Pod względem finansowym zmiana pracy będzie po prostu nieopłacalna dla pracownika.

Nie trudno więc wyobrazić sobie, że dobrze zbudowany system nagród jubileuszowych zmniejszy skalę rotacji w firmach. Oczywiście nie można w ten sposób zastąpić dobrej atmosfery pracy i relacji z pracownikami, których nie można zaniedbać – mówimy tu wyłącznie o kalkulacji przez pracownika zarobków na przestrzeni lat.

3 rodzaje jubilatek w instytucjach kultury

Ciekawym przykładem jubilatek są nagrody przewidziane w ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Ustawa rozróżnia bowiem 3 grupy pracowników instytucji kultury, którzy otrzymują nagrody w różnej wysokości:

w przypadku pracy w balecie – najbardziej korzystne – pierwsza nagroda już po 10 latach pracy
w przypadku pracy w charakterze solisty wokalisty, muzyka grającego na instrumentach dętych oraz artysty chóru – pierwsza nagroda po 15 latach pracy
dla pozostałych pracowników – pierwsza nagroda po 20 latach pracy

Z pewnością tego typu nagrody mogą dodatkowo motywować pracowników artystycznych, których praca niejednokrotnie wymaga wielu lat przygotowań, ćwiczeń i poświęceń, aby stać się profesjonalnym artystą.

Jubilatka wymaga wyceny aktuarialnej

Jak już wspominaliśmy nagrody jubileuszowe zaliczane są do świadczeń pracowniczych i w związku z tym należy przeprowadzić wyliczenia aktuarialne, w celu ustalenia wysokości rezerwy na świadczenia pracownicze na koniec każdego okresu sprawozdawczego.

Wyceny aktuarialne wymagają przyjęcia szeregu założeń takich jak prognozowane wzrosty podstawy nagrody, rotacja pracowników w firmie, prawdopodobieństwo śmieci, dyskonto i wiele innych. Z uwagi na stopień skomplikowania wyliczeń wycenę tę zleca się profesjonaliście – aktuariuszowi. Aktuariusz ustali zasady przyznawania nagród w firmie oraz założenia, zapyta o potrzebne dane i przygotuje raport.

Często firmy decydują się na wstępne wyliczenia aktuarialne jeszcze przed wprowadzeniem nagród jubileuszowych do swojego Regulaminu Wynagradzania. Mogą w ten sposób oszacować koszty wprowadzenia świadczeń, czy poprosić aktuariusza o pomoc w opracowaniu zasad wypłacania nagród jubileuszowych – aktuariusz posiadający duże doświadczenie może stanowić istotną pomoc dla firmy.

Więcej informacji o tym, jak przeprowadzić wycenę rezerw na świadczenia pracownicze znajdziesz tutaj.