Pies nagle stracił wzrok – co może być przyczyną?

Nagła strata wzroku przez psa może wydawać się mało prawdopodobna, jednak warto wiedzieć, że takie sytuacje nie należą do skrajnych rzadkości. Czworonóg, który dotąd był okazem zdrowia, faktycznie może z dnia na dzień przestać widzieć, co natychmiastowo obniży jego komfort życia. Przyczyn nagłej psiej ślepoty może być wiele. Dobrze jest wiedzieć, jakie jednostki chorobowe pozbawiają pupila wzroku i czy schorzenia te obecna medycyna potrafi wyleczyć.

Po czym poznać, że pies nagle przestał widzieć, skoro nie może nam o tym powiedzieć? Przede wszystkim alarmujące powinny być takie objawy jak wpadanie zwierzęcia na ściany czy różne przedmioty. Niewidzący pupil staje się nagle niezdarny, mniej ruchliwy, nie reaguje na ruch różnych obiektów znajdujących się obok niego. Ponadto zwierzę może stać się apatyczne i niechętnie do współpracy. Jeśli zaobserwuje się takie zachowania, warto zajrzeć głęboko w oczy czworonoga. O tym, że coś niedobrego dzieje się ze wzrokiem, świadczą chociażby rozszerzone i nie reagujące na światło źrenice. Niepokojące powinny być także zmętnienie soczewki, znaczące powiększenie gałki ocznej i przekrwienia narządu.

W takich sytuacjach należy niezwłocznie udać się do weterynarza, najlepiej do psiego okulisty, który przeprowadzi kompleksową diagnostykę problemu. Nagłą utratę wzroku może wywołać co najmniej kilka chorób. Oto te najczęściej występujące.

Do nagłej utraty wzroku nierzadko przyczynia się jaskra. Choroba ta ma zwykle szybki przebieg i w niektórych przypadkach ekspresowo doprowadza do zaniku widzenia. Schorzenie, w największym uproszczeniu, wynika z upośledzenia nerwu wzrokowego, które wywołane jest przez zwiększone ciśnienie śródgałkowe. Istnieje kilka typów jaskry, które różnią się od siebie np. patogenezą. Do najczęstszych objawów schorzenia zalicza się obrzęk rogówki (tzw. mętne oko), przekrwienie naczyń krwionośnych nadtwardówki, rozszerzona i nieruchoma źrenica, zwichnięcie soczewki oraz ogólna bolesność, o której pies będzie informować np. poprzez ocieranie się łapami w okolicach oczodołów. Jaskra to choroba bardzo groźna. Wymaga szybkiej interwencji lekarskiej, a nierzadko chirurgicznej.

Inną przyczyną nagłej utraty wzroku może być zaćma cukrzycowa. Wywołuje ją zwiększone stężenie sorbitolu w płynie przedostającym się do soczewki oka. W efekcie zaczyna ona pęcznieć i puchnąć. Stanowi to idealne warunki do rozwoju wakuoli, które z kolei doprowadzają do pojawienia się zaćmy. Im więcej płynu z oka ze zwiększoną zawartością sorbitolu przenika do soczewki, tym choroba dojrzewa i doprowadza do coraz to większej degeneracji narządu wzroku. Opuchnięta soczewka często doprowadza do rozerwania torebki soczewki. To z kolei stanowi podłoże do pojawienia się stanu zapalnego błony naczyniowej, które wywołuje antygen soczewkowy LIU.

Zaćma cukrzycowa postępuje szybko. Jej typowym objawem jest zmętnienie soczewki w postaci charakterystycznego białego nalotu widocznego w oku. By choroba nie doprowadziła do trwałych, nieodwracalnych zmian, powinna być szybko zdiagnozowana i poddana leczeniu, przede wszystkim chirurgicznemu.

Nagłe nabyte zwyrodnienie siatkówki (w skrócie SARDS), to jak wskazuje nazwa, schorzenie polegające na momentalnej utracie wzroku wynikającego ze zwyrodnienia siatkówki. Nie poznano jeszcze przyczyn choroby, ani też nie opracowano jeszcze skutecznego leczenia. Większość przypadków kończy się nie tylko nagłą, ale też nieodwracalną utratą widzenia. SARDS najczęściej diagnozuje się u niekastrowanych suczek osiągających około 10. rok życia.

Nagłą ślepotę wywołują także ostre reakcje autoimmunologiczne, np. po ukąszeniu kleszcza. Istnieje również schorzenie określane jako IMR – autoimmunologiczne zapalenie siatkówki. Organizm psa produkuje przeciwciała przeciwko własnym komórkom, które doprowadzają właśnie do niszczenia tej części składowej oka. Leczenie opiera się na wyeliminowaniu stanu zapalnego. Choroba może mieć podłoże onkologiczne, dlatego po jej wykryciu należy wykonać badania w kierunku występowania nowotworów. Tak jak w poprzednich przykładach – im szybciej wykryte schorzenie, tym większe szanse na odzyskanie wzroku i niewystąpienie powikłań.

Nagła utrata wzroku często następuje w wyniku urazów mechanicznych czy przedostania się do oka dużych, ostrych ciał obcych. W takim wypadku konieczna jest natychmiastowa interwencja chirurgiczna.

Gdy pies nagle przestaje widzieć, może to świadczyć np. o rozwijającym się u niego nowotworze, który dotąd nie dawał żadnych objawów. Dotyczy to zmian onkologicznych bezpośrednio dotykających ośrodkowego układu nerwowego. Zmiany te nie muszą mieć  zresztą znamion nowotworu, by doprowadzić do utraty wzroku. Często bywają to zwyczajne stany zapalne, które jednak mogą świadczyć o poważniejszych problemach ze zdrowiem i należałoby je dokładnie zdiagnozować.

Artykuł powstał przy współpracy z Centrum Okulistyki Weterynaryjnej EyeVet Wrocław - Psi okulista