Szelki do pracy na wysokości - dlaczego są tak ważne?

Praca na wysokości regulowana jest szeregiem rygorystycznych norm oraz przepisów. Ogromną rolę odgrywają tutaj wszelkie zabezpieczenia, które chronią przed upadkiem, a także wieloma innymi niebezpieczeństwami. Podnoszą one także komfort oraz swobodę pracy. Należy mieć świadomość, że wykonywanie czynności roboczych na wysokości niesie za sobą realne zagrożenie utraty zdrowia, a nawet życia. Właśnie dlatego nie należy ignorować obowiązujących standardów.

Kiedy stosuje się szelki bezpieczeństwa?

Szelki do pracy na wysokości zwykle stosowane są dopiero wtedy, kiedy nie można wdrożyć środków ochrony zbiorowej. Pracodawcy chcą w ten sposób zredukować koszty. Zgodnie z przepisami opisywany element ochrony indywidualnej powinien zostać wykorzystany w przypadku prac realizowanych na wysokości powyżej 2 m od poziomu podłogi, czy też terenu zewnętrznego. W praktyce szelki asekuracyjne są niezbędne podczas:

budowy obiektów,
rozbiórki budynków,
prac dekarskich,
wykonywania/modernizacji elewacji,
prac związanych z izolacją budynków,
budowy/remontu mostów,
mycia oraz czyszczenia okien lub rynien,
pielęgnacji drzew.

Osoby, które chcą poznać więcej szczegółów, powinny zapoznać się z następującymi normami: PN-EN 361:2005, PN-EN 358:2002, PN-EN 363:2008. Należy zaznaczyć, że przepisy regulują eksploatację również pozostałych elementów systemów zabezpieczeń, takich jak np. karabińczyki, łączniki, czy też zatrzaśniki.

Jak zbudowane są szelki asekuracyjne?

Szelki bezpieczeństwa występują w wielu różnych wariantach, a ich dobór zależy głównie od miejsca stosowania. Ich budowa jest jednak do siebie zbliżona. Oczywiście muszą być to produkty certyfikowane, które oznaczone są symbolem CE. Na pierwszy rzut oka przypominają uprząż wspinaczkową. Szelki asekuracyjne składają się z taśm, które opasają górne części ud. Podobne pętle znajdują się na ramionach. Wszystkie elementy łączą się ze sobą poprzez taśmę znajdującą się na plecach. Oprócz tego są one spięte klamrą znajdującą się na wysokości klatki piersiowej.

Należy dodać, że taśmy, z których składają się szelki, są w pełni regulowane. Właśnie dlatego mogą one zostać w stu procentach przystosowane do użytkownika. Klamry wyposażone są w mechanizm, który zmniejsza ryzyko przypadkowego rozpięcia, czy też rozluźnienia się taśm. Bardzo ważnym elementem jest punkt zaczepowy, który znajduje się mniej więcej na wysokości mostka. To właśnie do niego mocuje się lonżę asekuracyjną. Główny punkt zaczepowy znajduje się z tyłu - pomiędzy łopatkami. Wybór szelek zależy więc głównie od typu realizowanych prac, czy też miejsca montażu.

Jak wybrać odpowiednie szelki bezpieczeństwa?

Wybierając szelki asekuracyjne, należy przede wszystkim zwrócić uwagę na ich rozmiar. Oznaczenia są uzależnione od producenta. Zazwyczaj opisywany produkt występuje w rozmiarze od S do XXL. Można także spotkać rozmiary łączone (np. M-XL), ponieważ produkt posiada regulację. Przed podjęciem ostatecznej decyzji o zakupie należy przede wszystkim zapoznać się z tabelą wymiarową wybranego modelu.

Najczęściej spotyka się uniwersalne szelki bezpieczeństwa, które dostępne są w korzystnej cenie. Sprawdzają się one głównie podczas krótkotrwałej, czy też mało wymagającej pracy. Jeśli jednak czynności robocze na wysokości mają charakter długotrwały, to należy zainwestować w produkt zapewniający podwyższony poziom komfortu. Pożądane są tutaj podkładki pod takimi elementami, jak m.in. pas biodrowy, plecy, uda.

Nie bez znaczenia są również materiały, z których zostały wykonane szelki. W zdecydowanej większości przypadków istnieje możliwość zastosowania tradycyjnych poliestrowych lub poliamidowych taśm. Szczególną ostrożność należy jednak zachować w przypadku stref narażonych na oddziaływanie bardzo wysokich temperatur, czy też działanie środków chemicznych. W takim przypadku konieczne jest zastosowanie produktu wykonanego z materiałów niepodatnych na specyficzne działanie czynników otoczenia.

Jakie powinny być szelki do pracy na wysokości?

Szelki do pracy na wysokości nie mogą zostać dobrane przypadkowo. Istotne jest to, aby zwrócić uwagę na wiele różnorodnych czynników. Kluczową rolę odgrywa tutaj m.in.

Łatwa regulacja - stanowi ona podstawę do tego, aby produkt był wygodny w eksploatacji. Mechanizm służący do regulacji taśm powinien działać płynnie, a jednocześnie musi posiadać specjalne zabezpieczenie, które chroni przed ich rozluźnieniem.
Odpowiedni rozmiar - większość standardowych produktów dopasowanych jest do średniej postury. Ważne jest to, aby produkt zapewniał pewien luz, który można wyregulować. Dotyczy to w szczególności użytkowników o niestandardowej sylwetce.
Wytrzymałość - jest ona głównie potwierdzona certyfikatami. Nie należy wybierać szelek asekuracyjnych niewiadomego pochodzenia. Istotne jest to, aby zwrócić uwagę, czy zostały one oznakowane symbolem CE. Należy zaznaczyć, że użytkowanie produktów nieprzystosowanych do norm europejskich jest niezgodne z przepisami BHP.
Elementy zwiększające wygodę - jest to ważne w szczególności dla tych, którzy dużą ilość czasu spędzają na wysokości. Podkładki znajdujące się pod rozmaitymi elementami szelek znacząco zwiększają wygodę, a także chronią przed powstaniem bolesnych odcisków.
Punkty zaczepu - pojedyncze szelki asekuracyjne posiadają zwykle punkt zaczepu grzbietowy (pomiędzy łopatkami). Można także spotkać się z modelami podwójnymi, które uchodzą za o wiele bardziej uniwersalne. W takim przypadku drugi punkt zaczepu znajduje się na wysokości mostka. Ułatwia to wykonywanie niektórych czynności np. wchodzenie po drabinie.
Odporność na działanie temperatur - standardowe modele nie sprawdzą się w przypadku stref narażonych na ekstremalnie wysokie temperatury.
Odporność chemiczna - specjalistyczne modele nie ulegną uszkodzeniu pod wpływem oddziaływania mocnych środków chemicznych, czy też ich oparów.
Osprzęt do mocowania - w dużej mierze to właśnie on decyduje o funkcjonalności produktu. Najważniejsze elementy do podkówki oraz D-ringi. Nie mogą być one zbyt małe, gdyż utrudni to mocowanie.