Zatrzymanie policyjne a postępowanie karne – jak działa kodeks postępowania karnego, co mówi art 248 i dlaczego warto mieć adwokata?

Zatrzymanie policyjne to jedna z tych sytuacji, która potrafi kompletnie zdezorientować – nawet osoby pewne swojej niewinności. Nagła interwencja funkcjonariuszy, odczytanie zarzutów i niejasne procedury to zestaw, który skutecznie wytrąca z równowagi. Właśnie dlatego znajomość swoich praw i podstawowych zasad postępowania karnego może odegrać kluczową rolę. W tym artykule wyjaśniamy, co tak naprawdę oznacza bycie osobą zatrzymaną, jak działa kodeks postępowania karnego, czym jest art 248 § 1, ile może trwać zatrzymanie i kiedy należy domagać się udziału adwokata. Dowiesz się też, co może – a czego nie może – policja i jak skutecznie zadbać o swoje prawa, gdy zostajesz zatrzymany nawet na 24 godziny.

Adwokat to nie tylko reprezentant w sądzie, ale przede wszystkim gwarant, że Twoje prawa będą respektowane od pierwszej minuty zatrzymania. Jeśli jesteś osobą zatrzymaną, masz prawo do kontaktu z adwokatem już na samym początku czynności policyjnych. Adwokat pomoże Ci zrozumieć sytuację, w której się znalazłeś, oceni zasadność działań funkcjonariuszy oraz będzie obecny podczas przesłuchań. W przypadkach, gdy zachodzi ryzyko, że organy ścigania wystąpią z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania, jego obecność staje się wręcz niezbędna. Co ważne – jeśli nie posługujesz się wystarczająco dobrze językiem polskim, masz prawo do bezpłatnej pomocy tłumacza. Pamiętaj, że adwokat działa w Twoim interesie – od samego początku, aż do zakończenia sprawy.

Policja nie ma pełnej dowolności w działaniu. Każde zatrzymanie osoby musi mieć podstawę prawną i być zgodne z przepisami. Kluczowy w tym zakresie jest art. 248 § 1 kodeksu postępowania karnego, który stanowi, że osoba zatrzymana musi zostać w ciągu 48 godzin przekazana do dyspozycji sądu. W tym czasie prokurator może złożyć wniosek o zastosowanie tymczasowego aresztowania. Jeżeli tak się nie stanie, sąd ma obowiązek natychmiast zwolnić zatrzymanego. Policja musi również poinformować Cię o przyczynach zatrzymania oraz o przysługujących Ci prawach – w tym do pomocy adwokata lub radcy prawnego, złożenia oświadczenia albo odmowy jego złożenia. Wszystkie te informacje powinny znaleźć się w protokole zatrzymania. Każde odstępstwo od tej procedury może być podstawą do zakwestionowania legalności zatrzymania.

Zgodnie z przepisami, czas zatrzymania nie może przekroczyć 48 godzin od chwili faktycznego pozbawienia wolności. W tym czasie policja ma obowiązek przystąpić do zebrania niezbędnych danych, przeprowadzić niezbędne czynności (np. przesłuchanie), a następnie – jeśli zachodzą ku temu przesłanki – przekazać zatrzymanego do dyspozycji sądu. Sąd z kolei ma 24 godziny na podjęcie decyzji, czy zastosować tymczasowe aresztowanie, czy też zatrzymanego należy natychmiast zwolnić. Każde przekroczenie tego terminu bez podstawy prawnej może zostać uznane za bezprawne pozbawienie wolności, co z kolei daje podstawę do złożenia zażalenia na zatrzymanie przez policję oraz ubiegania się o odszkodowanie.

Osoba zatrzymana ma konkretne prawa, które – co ważne – przysługują jej niezależnie od charakteru sprawy. Przede wszystkim, masz prawo do milczenia – czyli możesz odmówić złożenia oświadczenia. To ważne, zwłaszcza jeśli nie jesteś pewien, jak Twoje słowa mogą zostać zinterpretowane. Nie podpisuj żadnych dokumentów bez konsultacji z adwokatem. Jeśli nie rozumiesz treści formularzy, żądaj tłumacza. Policja musi Ci to umożliwić – to nie przysługa, to Twój prawny obowiązek i prawo. W każdej sytuacji żądaj spisania protokołu zatrzymania i zapisz dane funkcjonariuszy biorących udział w czynnościach – to może być pomocne w dalszym toku sprawy, szczególnie jeśli okaże się, że doszło do nadużyć.

W sytuacji zatrzymania nie warto tracić czasu na szukanie pomocy „w ciemno”. Tu liczy się skuteczność, doświadczenie i dostępność 24/7. Kancelaria Kopeć & Zaborowski specjalizuje się w sprawach karnych, w tym również w reprezentowaniu osób zatrzymanych na każdym etapie postępowania karnego. Ich zespół działa błyskawicznie – bez względu na porę dnia czy lokalizację w Polsce. Oferują nie tylko pomoc adwokata przy zatrzymaniu, ale też aktywne wsparcie przy przesłuchaniach, analizę podstaw zatrzymania, składanie zażaleń, a nawet reprezentację w sprawach o odszkodowanie za niesłuszne zatrzymanie. Jeśli szukasz kogoś, kto wie, jak działać skutecznie pod presją czasu i procedur – to jest właściwe miejsce.