Koniec wynagrodzenia chorobowego. L4 ze znacznymi zmianami

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej prowadzi zaawansowane prace nad reformą systemu świadczeń chorobowych. Jednym z kluczowych założeń projektu jest likwidacja tzw. wynagrodzenia chorobowego, które obecnie obciąża pracodawców w pierwszym okresie niezdolności pracownika do pracy. Zgodnie z propozycją, świadczenie to zastąpione zostanie zasiłkiem chorobowym wypłacanym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych od pierwszego dnia zwolnienia lekarskiego.

Reforma ta wpisuje się w zapowiedzi programowe obecnej koalicji rządzącej i została uwzględniona w zestawie „100 konkretów na pierwsze 100 dni rządów”. Rada Ministrów już na początku 2024 roku pozytywnie zaopiniowała kierunek prac legislacyjnych. Obecnie projekt znajduje się na etapie wewnątrzrządowych uzgodnień, m.in. w Komitecie Ekonomicznym Rady Ministrów.

Zmiana ma na celu przede wszystkim ograniczenie kosztów ponoszonych przez przedsiębiorców, w szczególności z sektora MŚP, dla których obecny system stanowi znaczne obciążenie finansowe. Likwidacja obowiązku wypłaty wynagrodzenia chorobowego przez firmy nie tylko poprawi ich płynność, ale także może przełożyć się na uproszczenie procesów kadrowo-płacowych.

Z drugiej strony planowane reformy oznaczają większe zaangażowanie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – zarówno pod względem finansowym, jak i organizacyjnym. Resort pracy zakłada również możliwość podniesienia wysokości zasiłku chorobowego – z obecnych 80% do 90% lub nawet 100% podstawy wymiaru. Taka zmiana oznaczałaby istotną poprawę sytuacji osób korzystających z L4, szczególnie w przypadku dłuższej niezdolności do pracy.

Równolegle prowadzone są analizy dotyczące konieczności wzmocnienia kontroli nad zasadnością wystawianych zwolnień lekarskich. Planowane są zmiany w orzecznictwie lekarskim oraz zwiększenie częstotliwości kontroli wykorzystania zwolnień, aby ograniczyć ryzyko nadużyć.

Reforma systemu świadczeń chorobowych oparta jest m.in. na rozwiązaniach funkcjonujących w innych krajach europejskich – w szczególności w Niemczech, gdzie pracodawca jest refundowany z tytułu kosztów choroby pracownika. Polska koncepcja idzie o krok dalej, całkowicie zdejmując z przedsiębiorców obowiązek wypłat.

Zgodnie z zapowiedziami, nowe przepisy mogą wejść w życie w 2026 roku. Ich wdrażanie ma odbywać się etapami. Wdrożenie zmian poprzedzi szczegółowa analiza skutków finansowych dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz dostosowanie procedur i systemów informatycznych ZUS.