Skarbówka zagląda na konta. Jakie przelewy mogą wzbudzić zainteresowanie urzędu?

Możliwość zaglądania na konta bankowe obywateli bez ich wiedzy to uprawnienie, którym polskie organy skarbowe dysponują już od kilku lat. Od 2022 roku Krajowa Administracja Skarbowa, we współpracy z bankami i Generalnym Inspektorem Informacji Finansowej, ma szeroki dostęp do danych o transakcjach finansowych. Celem jest walka z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu, ale w praktyce oznacza to również większą kontrolę nad codziennymi operacjami klientów banków.

Nie każdy przelew automatycznie trafia do analizy urzędników. Skala obrotu w systemie bankowym jest ogromna – w pierwszej połowie 2025 roku w samym systemie Elixir przetworzono setki milionów transakcji o wartości liczonych w bilionach złotych. Fiskus skupia się więc na tych operacjach, które odbiegają od typowego schematu zachowań finansowych.

Szczególną uwagę banków i GIIF przyciągają przelewy na wysokie kwoty. Obowiązkowo raportowane są transakcje przekraczające równowartość 15 tys. euro, choć w praktyce część instytucji finansowych reaguje już przy niższych progach. Kontrolowane są również operacje związane z kryptowalutami, jeśli ich jednorazowa wartość przekracza 1 tys. euro. Co istotne, nie chodzi wyłącznie o pojedyncze duże przelewy – seria mniejszych wpłat, które łącznie dają znaczną sumę, także może wzbudzić zainteresowanie.

Znaczenie ma nie tylko kwota, ale i kontekst. Regularne wpływy od wielu nadawców, powtarzające się przelewy w krótkich odstępach czasu, transfery zagraniczne czy niejasne tytuły operacji to sygnały ostrzegawcze dla systemów monitorujących. Wątpliwości mogą dotyczyć także darowizn – zwłaszcza gdy nie zostały zgłoszone, mimo że w przypadku najbliższej rodziny obowiązuje zwolnienie podatkowe, ale nie zwolnienie z formalności.

W skrajnych sytuacjach, gdy pojawi się podejrzenie prania pieniędzy, bank może czasowo zablokować rachunek – początkowo nawet na 72 godziny, a w wyjątkowych przypadkach blokada może zostać przedłużona do trzech miesięcy. Dotyczy to zarówno tradycyjnych kont, jak i portfeli elektronicznych. Choć są to środki tymczasowe, dla klienta oznaczają realne utrudnienia w dostępie do własnych pieniędzy.

Eksperci zwracają uwagę na proste zasady, które pozwalają ograniczyć ryzyko problemów. Precyzyjny tytuł przelewu, zgłaszanie większych darowizn i unikanie częstych, drobnych wpłat bez wyraźnego celu to podstawowe działania, które pomagają zachować przejrzystość finansów.