Brzozy w donicach - zieleń na miarę możliwości

Brzoza – piękne, charakterystyczne drzewo, które rozpozna nawet niewprawne oko. Smukły pień, biała kora i delikatne listki od lat kojarzą się z polskim krajobrazem. Na jaworznickim Rynku również można je podziwiać – choć w nieco nietypowej formie i nie nasz rodzimy gatunek. Zamiast rosnąć w gruncie, zostały posadzone w ogromnych donicach, tworząc nowoczesną miejską aranżację. Czy taka forma im służy? Czy kiedyś osiągną konkretne rozmiary? Póki co – żyją.

Na jaworznickim rynku jakiś czas temu pojawiły się nietypowe ozdoby – gigantyczne donice, w których posadzono brzozy. Nie są to jednak nasze rodzime gatunki, lecz azjatycka brzoza pożyteczna – ostatnio bardzo modna w przestrzeniach miejskich. Ale czy drzewo, które w naturze potrafi osiągnąć pokaźne rozmiary, ma szansę rozwinąć się w… donicy?

Przyrodnik Piotr Grzegorzek przyznaje, że dziś drzewa wyglądają znakomicie, ale ich przyszłość nie jest oczywista:
– Póki co drzewa mają się w mojej ocenie znakomicie, aczkolwiek trudno powiedzieć, że uda im się osiągnąć jakieś konkretne rozmiary.

Wszystko przez ograniczoną przestrzeń dla korzeni. W azjatyckim stylu można by próbować formować je w tzw. niwaki – coś na kształt ogrodowego bonsai, tylko w wersji maxi. Ale czy to wizja na lata, czy tylko sezonowa atrakcja?

Dla porównania Grzegorzek pokazuje dwie najbardziej okazałe brzozy pożyteczne rosnące w pełni naturalnie – przy ulicy Wiejskiej w Niedzieliskach. Nie w donicach, lecz tradycyjnie – w gruncie.
– Proszę przyjrzeć się dokładnie, jak brzoza pożyteczna może wyglądać, kiedy jest na wolności i w sprzyjających warunkach glebowych tudzież klimatycznych – podkreśla przyrodnik.

Czy brzozy mogą żyć w donicy?

Brzoza może przeżyć w donicy, ale pod pewnymi warunkami – i nie będzie to dla niej środowisko optymalne. 

• Młode drzewa dobrze adaptują się do ograniczonej przestrzeni.
• Jeśli donica jest naprawdę duża, z odpowiednim drenażem, a ziemia żyzna – brzoza może się rozwijać.
• Regularne podlewanie i przycinanie pomogą kontrolować wzrost i stres rośliny.

Co działa na niekorzyść?

• Brzozy mają rozległy system korzeniowy, który w naturze sięga bardzo szeroko i głęboko – donica go ogranicza.
• W gorących miesiącach ziemia w donicy się przegrzewa i szybciej wysycha, a brzoza lubi wilgoć.
• Żywotność takiej brzozy będzie prawdopodobnie krótsza niż tej rosnącej w gruncie.
• Trudniej będzie jej osiągnąć naturalne rozmiary – może rosnąć wolniej i być bardziej podatna na choroby.

Zatem choć doniczkowe brzozy mogą cieszyć oczy, prawdziwy rozmach gatunku objawia się tam, gdzie natura nie ma ograniczeń. Czy jaworznickie okazy przetrwają i zaadaptują się do miejskich warunków? Czas pokaże. Na razie – żyją.

Za treści przedstawione w publikacji dofinansowanej ze środków WFOŚiGW w Katowicach odpowiedzialność ponosi Redakcja.