NIK krytycznie o systemie CEPiK. Nadal nie działa tak, jak powinien

Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców (CEPiK 2.0) pozostaje w fazie wdrożenia pomimo ponad dekady prac nad nim. Mimo że system jest kluczowy dla życia obywateli, co rusz napotyka liczne trudności, które uniemożliwiają pełne uruchomienie jego funkcjonalności.
System CEPiK, powstający od 2003 roku, od początku sprawiał użytkownikom wiele problemów. Co prawda w 2013 roku resort cyfryzacji zawarł umowę z COI na budowę CEPiK 2.0, ale realizacja projektu szybko napotkała liczne trudności.

Problem goni problem

Projekt „Modernizacja CEPiK” ma na celu centralizację i rozszerzenie źródeł danych oraz poprawę funkcjonalności systemu. Planowane zmiany obejmują m.in. elektroniczne składanie wniosków o prawo jazdy, rejestrację pojazdów i zawieranie umów sprzedaży. Istniejące usługi systemu wymagają również poprawek, ponieważ użytkownicy skarżą się na czasochłonność wprowadzania danych, trudności w wyszukiwaniu informacji i niezgodność informacji.

Finansowanie CEPiK 2.0 pochodzi z Funduszu CEPiK, zasilanego opłatami pobieranymi od kierowców. Kontrola NIK-u wykazała opóźnienia w ściąganiu należności oraz wykorzystywaniu funduszy na cele niezwiązane bezpośrednio z systemem. W latach 2019–2023 aż do 77,5 proc. środków z Funduszu CEPiK przeznaczano na inne zadania związane z informatyzacją państwa, co było zgodne z przepisami, lecz niezgodne z pierwotnym celem Funduszu.

CEPiK 2.0 pod lupą NIK-u

Kontrola NIK-u objęła Ministerstwo Cyfryzacji, Centralny Ośrodek Informatyki (COI), Państwową Wytwórnię Papierów Wartościowych (PWPW), 14 starostw powiatowych oraz 14 stacji kontroli pojazdów.

W listopadzie 2017 roku uruchomiono system CEP 2.0, lecz CEK 2.0 nie został wdrożony, a umowę z COI rozwiązano w 2018. Według NIK-u kontynuowanie projektu w jego ówczesnej formie doprowadziłoby do udostępnienia przestarzałego i kosztownego rozwiązania. W 2021 roku ministerstwo wybrało ofertę PWPW na budowę centralnej ewidencji kierowców, jednak ostatecznie nie podpisano umowy.

Pod koniec 2022 roku zdecydowano o przyjęciu projektu „Modernizacja CEPiK”. Nowe plany mają na celu wdrożenie brakujących funkcji i usprawnienie istniejących procesów oraz poprawę jakości usług świadczonych przez system.