Ogórecznik lekarski – ogrodowy wędrowiec i miododajny skarb

Ogórecznik lekarski (Borago officinalis) z rodziny ogórecznikowatych to roślina, która po jednym wysiewie potrafi na stałe zadomowić się w ogrodzie. Tak stało się w chrzanowskim ogrodzie autora, gdzie ogórecznik co roku pojawia się samoistnie i wymaga jedynie kontrolowania, aby nie zajął całej przestrzeni.

Wielu ogrodników rozpoczyna uprawę tej rośliny ze względu na jej młode siewki, cenione przez miłośników zielonej dziczyzny jako bogate źródło witamin. Smak młodych liści przypomina ogórek, co tłumaczy nazwę gatunku. To ciekawa alternatywa dla osób, które nie przepadają za szpinakiem. Jednak w tym przypadku ogórecznik nie sprawdził się jako dodatek kulinarny i jest dziś uprawiany głównie dla swoich efektownych kwiatów oraz licznych zapylaczy, które chętnie je odwiedzają.

Roślina przed kwitnieniem jest wyraźnie owłosiona – pokrywają ją długie, szorstkie włoski obecne na wszystkich częściach. Podczas kwitnienia, na tle błękitnych kwiatów, ogród wypełnia się pszczołami i trzmielami, które szczególnie cenią sobie tę roślinę jako źródło pożytku.

Z ukraińskiego kompendium zielarskiego dowiadujemy się, że liście i pędy ogórecznika mogą stanowić zamiennik herbaty, a w farmakopeach wielu krajów kwiaty i liście wykorzystywane są jako środek odświeżający, napotny, moczopędny i przeciwreumatyczny. Esencję ze świeżych liści oraz korzeni stosuje się także w homeopatii, choć brak dokładnych danych o chorobach leczonych w ten sposób.

W medycynie ludowej zastosowań jest znacznie więcej. Ogórecznik bywa opisywany jako środek zmiękczający, powlekający i przeciwzapalny. Ma pomagać przy zapaleniach nerek, podwyższonej temperaturze, nerwicach serca, stanach zapalnych błon śluzowych oraz chorobach przewodu pokarmowego. Przypisuje mu się również korzystny wpływ na zaburzenia przemiany materii. Mimo szerokiego zakresu właściwości nie jest to jednak panaceum na wszystkie dolegliwości.

Roślina jest wyjątkowo żywotna – przez cały sezon wegetacyjny można obserwować zarówno młode siewki, jak i okazujące pełnię uroku kwitnące egzemplarze. Na koniec warto dodać, że ogórecznik to roślina miododajna, dająca jasny, aromatyczny miód. Jesienne korzenie można natomiast wykorzystać do aromatyzowania wina, piwa, nalewek czy nawet pączów.

Ogórecznik lekarski to połączenie urody, pożytku i ogrodniczej naturalności. Raz posiany, potrafi na długo zostać w ogrodzie, ciesząc oko i wspierając lokalną populację zapylaczy.