Smog zabija w tysiącach. Niestety dalej trujemy siebie nawzajem

Każdego roku smog przyczynia się do przedwczesnej śmierci ponad 40 tys. osób w Polsce. Zanieczyszczone powietrze szkodzi układowi oddechowemu, krążenia i nerwowemu, a skutki zaczynają się już w życiu płodowym. Według raportu „Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie” głównym winowajcą jest pył PM2.5.

Dla porównania liczba zgonów spowodowanych smogiem przewyższa ofiary wypadków drogowych. Walka ze smogiem to nie tylko wyzwanie ekologiczne, ale i społeczne – nie spalajmy odpadów i reagujmy na niepokojące sygnały, np. cuchnący dym z sąsiednich kominów.

Czy spalanie odpadów jest legalne?

Nie, w Polsce spalanie odpadów w gospodarstwach domowych jest zakazane, a za łamanie tego prawa grożą surowe kary. Wyjątkiem są instalacje posiadające zezwolenia wydane przez marszałka województwa.

Uchwały antysmogowe, do marca 2022 roku uchwalone w 14 województwach, regulują kwestie jakości paliw i określają, co można spalać. Zakazane jest używanie kartonów z nadrukami, lakierowanego drewna, butelek PET oraz gumowych opon. W gminach funkcjonują PSZOK-i (punkty selektywnej zbiórki odpadów), gdzie można bezpłatnie oddać odpady nadające się do recyklingu.

Gdzie zgłaszać spalanie odpadów?

Podejrzenie spalania śmieci najlepiej zgłosić straży miejskiej lub gminnej pod numerem 986. Strażnicy mają prawo wystawiać mandaty na podstawie uchwał antysmogowych. Kontrole mogą być prowadzone także przez inspekcję ochrony środowiska lub przedstawicieli urzędów gminy.

Odmowa wpuszczenia kontrolera do domu może poskutkować grzywną lub nawet przeszukaniem na mocy sądu. Reagowanie na nielegalne praktyki to krok w stronę poprawy jakości powietrza, a tym samym w kierunku polepszenia naszego stanu zdrowia.

Co grozi za spalanie odpadów?

Kary za spalanie śmieci są dotkliwe – od mandatów w wysokości do 500 zł po grzywny sięgające 5 tys. zł, a w skrajnych przypadkach, gdy dochodzi do narażenia zdrowia, możliwa jest jeszcze poważniejsza odpowiedzialność karna.

Kontrole mogą być przeprowadzane losowo lub po zgłoszeniach od mieszkańców. Współpraca społeczności z organami ścigania jest kluczowa w ograniczaniu zanieczyszczeń.

Pamiętajmy, że każdy z nas ma wpływ na stan powietrza, którym oddychamy – nie tylko poprzez swoje działania, ale również odpowiedzialną reakcję na łamanie prawa.