Mobilizacja wojskowa – zasady powołań i karty mobilizacyjne

W związku z rosnącym zainteresowaniem społecznym kwestią ewentualnej mobilizacji, Ministerstwo Obrony przypomina podstawowe zasady dotyczące powołań do służby wojskowej. Aktualnie bezpieczeństwo kraju nie jest zagrożone, jednak przepisy jasno regulują tryb mobilizacji oraz grupy osób, które mogą zostać wezwane w pierwszej kolejności.

Mobilizacja może mieć charakter powszechny lub częściowy. W praktyce oznacza to, że wezwania mogą objąć całe województwa, wybrane powiaty bądź konkretne jednostki wojskowe. Decyzję o jej zakresie i kształcie każdorazowo podejmują władze państwowe, kierując się bieżącymi potrzebami obronnymi.

Powołanie do wojska odbywa się poprzez doręczenie karty mobilizacyjnej. Dokument ten każdy zobowiązany jest przyjąć – brak odbioru nie zwalnia z obowiązku stawiennictwa. Termin na zgłoszenie może być bardzo krótki, w szczególności w przypadku mobilizacji powszechnej. Niestawienie się w wyznaczonym miejscu i czasie stanowi poważne naruszenie prawa i może skutkować odpowiedzialnością karną.

Na pierwszym etapie mobilizacja obejmuje przede wszystkim żołnierzy pasywnej rezerwy, którzy posiadają już nadane przydziały. Wojsko koncentruje się na osobach z określonymi kwalifikacjami, niezbędnymi w działaniach obronnych, takimi jak:

• operatorzy systemów bezzałogowych,

• lekarze i weterynarze,

• kierowcy pojazdów ciężarowych,

• specjaliści ds. cyberbezpieczeństwa.

Osoby bez wcześniejszego doświadczenia wojskowego mogą zostać powołane dopiero na późniejszym etapie mobilizacji, jeżeli zajdzie taka konieczność.

Przepisy przewidują szeroką grupę osób zwolnionych z obowiązku służby wojskowej w czasie mobilizacji. Należą do niej m.in.:

• posłowie, senatorowie i radni,

• pracownicy administracji państwowej,

• funkcjonariusze służb specjalnych,

• pracownicy Narodowego Banku Polskiego,

• osoby zatrudnione w instytucjach i przedsiębiorstwach kluczowych dla bezpieczeństwa i obronności państwa, w tym w sektorze zbrojeniowym oraz telekomunikacyjnym.

Obowiązek stawiennictwa na kwalifikację wojskową dotyczy mężczyzn, którzy w danym roku kończą 19 lat, a także kobiet posiadających przydatne kwalifikacje lub zdobywających je w toku nauki. Trwa on do końca roku kalendarzowego, w którym dana osoba kończy 60 lat.