Monitoring wizyjny – przepisy

Monitoring (CCTV) jest obecnie najczęściej spotykanym środkiem, który wpływa na poprawę bezpieczeństwa obywateli – w Polsce wszystkie miasta wojewódzkie i 85% miast powiatowych zostało wyposażone w systemy dozoru. Trudno dziwić się takiej popularności monitoringu. Rozwój technologii – na przykład zwiększenie rozdzielczości kamer oraz dostępność transmisji cyfrowej – sprawił, że w ciągu ostatnich lat jakość uzyskanego obrazu znacząco wzrosła, co przekłada się bezpośrednio na identyfikację osób oraz pojazdów.

Monitoring wizyjny a przepisy normalizacyjne

Jako element systemu bezpieczeństwa i porządku publicznego monitoring musi spełniać warunki, określone przez szczegółowe normy, obowiązujące na terenie Polski. Aktualnie obowiązującym dokumentem, determinującym użytkowanie monitoringu jest PN-EN 62676-1-1:2014-06. Norma opisuje minimalne wymagania eksploatacyjne oraz funkcjonalne, które muszą zostać uzgodnione w relacjach między użytkownikiem, dostawcą i służbami mundurowymi. Wspomniana norma reguluje następujące kwestie:

podstawy prawne, definicje, skróty oraz terminologię,
wymagania dotyczące jakości, rozdzielczości i ostrości obrazu
zasady organizacji systemów, a w szczególności kwestie dotyczące rejestracji, obrabiania i przesyłania materiału,
bezpieczeństwo oraz zabezpieczenie systemu i danych,
zasady zarządzania monitoringiem, w tym kwestie dotyczące przechowywania oraz użytkowania uzyskanych danych, a także normy współpracy z innymi systemami,
reguły dokumentacji pracy systemu,
przestrzeń, w której zapisywane są dane.

Wymagania wobec jakości obrazu oraz oprogramowania systemu monitoringu

Norma PN-EN 62676-1-1:2014-06 kładzie szczególny nacisk na kwestie związane z rejestracją, przesyłaniem oraz przechowywaniem zapisanego obrazu. Wiąże się to z faktem, że nagrania stanowią potencjalny materiał dowodowy, przez co muszą być rejestrowane w jakości, umożliwiającej wykorzystanie obrazu podczas dochodzenia. Równie ważne jest przesyłanie i odtwarzanie materiału w innej lokacji niż centrala systemu monitorującego.

Według normy monitoring wizyjny powinien stosować jeden z poniższych formatów zapisu obrazu:

 H.264: AVC: ISO/IEC 14496-10,
 MPEG-4 part 2: ISO/IEC 14496-2,
 MPEG-2: ISO/IEC 13818-1,
 H.263: ITU-T Rec. H. 263,
 JPEG 2000: ISO/IEC 15444-1,
 JPEG: ISO/IEC 10918-1.

W przypadku zapisu audio norma wskazuje następujące formaty:

G. 711: ITU-T Rec. G.711,
G.726: ITU-T Rec. G.726,
AAC. ISO/IEC 14496-3.

Podczas eksportu danych należy stosować formaty:

 MP4: ISO/IEC 14496-14,
 MPEG-A: ISO/IEC 23000-10:2009.

Norma PN-EN 62676-1-1:2014-06 szczegółowo określa zasady, których należy przestrzegać w czasie przesyłania danych.

Podczas eksportu danych nie powinno dochodzić do utraty jakości, klatek lub obniżenia rozdzielczości nagrania.
Nie powinno się stosować dodatkowej kompresji lub zmiany formatów, co może doprowadzić do utraty jakości, a co za tym idzie użyteczności materiału.
Przesyłanie danych nie powinno doprowadzić do wyłączenia podstawowych funkcji systemu monitorującego.
Wraz z danymi powinny być przesłane odpowiednie metadane oraz podpisy.

Dokument opisuje również wymogi wobec oprogramowania przeznaczonego do odtwarzania zarejestrowanego materiału. Software musi:

odtwarzać obraz w czasie rzeczywistym, dysponować funkcjami pauzy, przewijania materiału do przodu oraz tyłu, a także dawać możliwość poklatkowego przeglądania nagrania,
umożliwiać zsynchronizowanie odtwarzania materiału z kilku rejestratorów jednocześnie,
umożliwiać przeszukiwanie nagrania wykorzystując kryterium czasu,
wyświetlać materiał w pełnej rozdzielczości przy zachowaniu proporcji kadru,
wyświetlać datę, godzinę oraz inne niezbędne informacje dotyczące nagrania.

Przepisy dotyczące poziomów bezpieczeństwa oraz klasyfikacja przestrzeni monitorowanej

Określające monitoring wizyjny przepisy wskazują jakie sytuacje muszą być dokumentowane w zależności od czterostopniowej skali zagrożenia.

Od poziomu 2. wzwyż należy dokumentować uruchomienie alarmu, utratę zasilania, ponowne włączenie lub zatrzymanie systemu.
Od poziomu 3. wzwyż należy dokumentować czynności związane ze zmianami parametrów systemu lub nagrywania, a także odtwarzanie, przesyłanie, wyszukiwanie, przywracanie lub usuwanie materiału.

Norma PN-EN 62676-1-1:2014-06 wprowadza również czterostopniową klasyfikację przestrzeni monitorowanej ze względu na panujące warunki, które determinują parametry zamontowanych tam urządzeń.

Klasa I to wnętrze budynku komercyjnego albo mieszkalnego, w którym panuje temperatura od -5°C do +40°C i wilgotność w granicach 75%.
Klasa II to wnętrze budynku, w którym nie jest utrzymywana stała temperatura – np. piwnice, przestrzenie magazynowe, korytarze. Warunki w takich miejscach wyrażane są temperaturą od -10°C do +40°C oraz wilgotnością w granicach 75%.
Klasa III to teren zewnętrzny, gdzie elementy systemu nie są wystawione na bezpośrednie działanie warunków atmosferycznych lub wnętrze budynku w sytuacjach ekstremalnych. Zakres temperatur to -25°C do +50°C, wilgotności około 75% przy możliwości występowania wilgotności w zakresie 85–95% przez 30 dni.
Klasa IV to teren zewnętrzny, gdzie elementy systemu są wystawione w pełni na działanie pogody w zakresie temperatur od -25°C do +60°C, wilgotności 75%, która może wzrosnąć do 85–95% przez 30 dni

Artykuł opracowany we współpracy ze specjalistami z fpi.com.pl, oferującymi profesjonalny montaż monitoringu wizyjnego.